خطیب‌زاده: گزارش آژانس منصفانه نبوده است

اقتصادآنلاین ـ پرستو بهرامی‌راد؛ سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با تسلیت حادثه متروپل در آبادان گفت: این حادثه را به تمام مردم شریف و صبور آبادان تسلیت می گویم.

خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی در مورد روند سیاست خارجی دولت سیزدهم گفت: سیاست خارجی دولت در حوزه همسایگی با تمرکز خاصی در چند ماه گذشته پیگیری شده و ثمرات این تحرکات در سفر سران و روسای کشورها دیده و چیده می‌شود. در سفر آقای رئیسی به عمان حوزه‌ای از همکاری‌ها ورق خورد که سال‌ها معطل مانده بود. ۱۲ سند در سفر و یک سند که قبلا آماده شده بود ۱۳ سند امضا شد. در حوزه حمل و نقل و ترانزیت، انرژی و مراودات تجاری و مسائل سرمایه‌گذاری توافقات بسیار خوبی شد. 

وی افزود: در حوزه مراودات اقتصادی بسیاری از پروژه‌ها به اسناد لازم الاجرا تبدیل شد و امیدواریم به سمت ارتقای روابط گام برداریم. سلطان عمان میزبانی شایسته‌ای از رئیس جمهور کشورمان داشت. 

سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: دیروز در پی برنامه ریزی‌های فشرده سفر رئیس جمهوری تاجیکستان به تهران را داشتیم و مجموع سفر و ملاقات‌ها عالی بود و ۱۷ سند در حوزه‌های مختلف امضا شد. کانون توجهی که سیاست خارجی دولت بر منطقه قرار داده در این سفرها به منصه ظهور رسید و اراده ایران بر ادامه این مسیر است.

خطیب زاده در ادامه اشاره کرد: امیرعبداللهیان طی روزهای آتی چند سفر خواهد داشت که زمینه را برای سفرهای دیگر سران آماده کند. 

او در مورد سخنان رابرت مالی، مذاکره کننده ارشد آمریکا مبنی بر این‌که شانس رسیدن به توافق  پایین است و اظهارات مقامات فرانسه در این خصوص و اتفاقات اخیر از جمله ترور شهید صیاد خدایی و این‌که آیا این‌ها به معنای به بن بست رسیدن توافق است؟ نیز گفت: اظهاراتی که برخی مقامات آمریکایی طراحی و یا در پاسخ به افکار عمومی داخلی خود مطرح می‌کنند برای ما ملاک اظهارنظر نیست. در حوزه مذاکرات وین کنش ما کاملا روشن است و واکنشی به اظهاراتی که بنا به  مصارف داخلی بیان می‌شود نداریم. آنچه برای ما مهم است پیام‌هایی است که از مجاری مرسوم بین ما و آمریکا در حال رفت و برگشت است و ایران در آن مسیر ابتکارات خود را ارائه کرده است. رفت و برگشت‌هایی بوده و آمریکا پاسخ‌های مورد انتظار را نداده است. اگر آمریکا از تذبذب در رفتار فاصله بگیرد و تصمیم سیاسی را بگیرد و اعلام کند بن بستی نیست و می‌توان گفت درصد باقیمانده از توافق را نهایی کرد. امروز مکث در گفت‌وگوها به دلیل بی پاسخ گذاشتن ابتکاراتی است که ایران و اروپا ارائه کرده‌اند و باید ببینیم چه زمانی آمریکا می‌خواهد تصمیم خود را اعلام کند.

سخنگوی وزارت خارجه درباره گزارش روز دوشنبه مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: این گزارش بازتاب واقعیت گفت‌وگوهای ایران و آژانس نیست. بعد از توافقی که بین ایران و آژانس در تهران انجام شد به صورت مکتوب ایران پاسخ‌هایی به آژانس داد و چند دور مفصل نشست حضوری بود که پاسخ‌های فنی و ارائه مستندات از سوی ایران صورت بگیرد. این گزارش همانی است که گروسی در پارلمان اروپا پیش از دور سوم گفت‌وگوهای ایران و آژانس به صورت شتاب زده اعلام کرد. 

وی تاکید کرد:‌ این گزارش از همان زمان و حتی قبل از نشست ایران و آژانس جمع بندی شده بود و به نظر می‌رسد شتاب زدگی در این جمع بندی وجود دارد. گزارش منصفانه نیست. بیم این می‌رود که فشار صهیونیست‌ها و برخی طرف‌ها باعث شده که مسیر گزارش از فضای فنی به سیاسی برود و امیدواریم این مسیر اصلاح شود.

او بیان کرد: زمان برگزاری دور ششم گفت وگوها با مقامات سعودی مشخص نشده و باید ببینیم توافقات در چه سمت و سویی حرکت می‌کند در حوزه حج توافقات عملی شده و امیدواریم حج آرامی پیش روی زائران باشد و وزارت خارجه به همراه نهادهای ذیربط تمام تلاش‌های خود را کرده که با همکاری از بخش‌های مختلف عربستان بتوانیم با این‌که ضیق وقت بوده، حج آرامی را برای حجاج خود فراهم کنیم. باید ببینیم در حوزه‌های دیگر توافق چگونه پیش می‌رویم و بعد درباره آن صحبت می‌کنیم.

خطیب زاده درباره احتمال صدور قطعنامه در شورای حکام آژانس عنوان کرد: آژانس باید دقت می‌کرد که در مسیر فنی و آنچه در اساسنامه آمده خارج نشود. متاسفانه عناصری مثل اسرائیل همواره تلاش کرده‌اند هر گاه ابتکاری بوده و نزدیک به یک تحول شدیم شاهد رفتارها و مداخلات آنها و سوءاستفاده و جاسوسی از آژانس و همچنین خرابکاری و دست بردن در اسناد بودیم. وی ادامه داد: آژانس دقت کند مسیری که به سختی آمده‌ایم را به راحتی تخریب نکند.

خطیب‌زاده بیان کرد: آنچه در رسانه‌های آمریکایی و غربی مطرح می‌شود از تاکتیک‌های قدیمی است که موضوع جدیدی نیست. آن‌چه بین ایران و آمریکا در حال مذاکراه است موضوعاتی مرتبط با چرخه انتفاع اقتصادی ایران و باز کردن همه اجزای فشار حداکثری آمریکا است. در موضوع FTO برجسته سازی از سوی رژیم صهیونیستی و برخی رسانه‌های آمریکایی صورت گرفت و از آن زمان پاسخ ما روشن بوده که فروکاستن آن به این موضوع، موضع ایران نیست. برای ما آنچه نهایت این توافق باید به دست بیاورد انتفاع قطعی مردم ایران است. اگر در انتفاع قطعی مردم ایران برخی موضوعات گنجانده شود فقط در میز مذاکرات و تصویر نهایی که از توافق در ذهن خود داریم و حداکثرها و حداقل‌هایی که تعریف کردیم و خطوط قرمز خود را گفتیم و لذا این رفت و برگشت‌ها انجام می‌شود.

او تصریح کرد: موضوعاتی که بین ما و آمریکا مانده در خصوص تضمین‌ها، افراد و چرخه انتفاع اقتصادی ایران باید تماما انجام شود.

سخنگوی وزارت خارجه درباره توقیف نفتکش‌های یونانی در خلیج فارس و هشدار یونان گفت:  این اتفاق در آب‌های سرزمینی ایران رخ داده و در چنین شرایطی هم باید عبور بی ضرر باشد و اگر تخلفاتی صورت بگیرد و برخی کشتی‌ها به بنادر میزبان هدایت شوند امر جدیدی نیست. به دولت یونان توصیه می‌کنیم به جای هیاهو از مسیر قانونی اقدام کرده و ما هم به عنوان وزارت خارجه به این روند کمک می‌کنیم در حال حاضر هم خدمه کشتی در وضعیت خوبی هستند تلفن‌ها و ارتباط خود را با خانواده دارند و هیچ نگرانی درباره آنها نیست.

خطیب‌زاده بیان کرد: زمانی که کشتی ما به صورت غیرقانونی ضبط شد تلاش کردیم تمامی مجرای دیپلماتیک را به صورت فشرده فعال کنیم و وزیر خارجه ما با همتای یونانی تلفنی صحبت کرد ولی دولت یونان نشان داد دستور طرف ثالث برای آنها مهمتر بود. باید توجه کنند آمریکا و هیچ طرف ثالثی خیرخواه روابط ایران و یونان نیست. روابط ما محترمانه بوده و باید در همین بستر ادامه یابد.

در پاسخ به این سوال که آیا احتمال دارد ایران محموله‌های نفت یونان را مصادره کند خطیب‌زاده توضیح داد: این‌که همه پاسخ‌های حقوقی و در چارچوب سازمان دریانوردی چگونه پیگیری می‌شود مرسوم است. ایران از حقوق اتباع خود با تمام قوت و شدت دفاع می‌کند.

سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر رئیس جمهوری تاجیکستان به تهران و بحث افغانستان گفت: در بسیاری از موضوعات با همسایگان اشتراک نظر داریم مهمتر اینکه آینده افغانستان باید به دست مردم افغانستان رقم بخورد و آینده خود را به شمول همه بخش‌ها و گروه‌‌های افغانستان شکل بدهند و دولت فراگیر در این کشور تشکیل شود. قطعا افغانستان و جغرافیای این کشور نمی‌تواند تهدید باشد و امیدواریم هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان به مسئولیت خود واقف باشد. سفر رحمان ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی داشت.

در خصوص اینکه ایران متنی برای توافق بین اوکراین و روسیه دارد خطیب زاده تاکید کرد: ایران چند مرتبه با وزرای خارجه روسیه و اوکراین صحبت‌هایی داشته و قبلاً از سفر امیرعبداللهیان به مسکو پیام وزیر خارجه اوکراین را تحویل لاوروف داد. ما آمادگی خود را برای تسهیل گفت‌وگوها اعلام کردیم و مسکو معتقد است که اوکراین آمادگی مذاکرات را ندارد و اوکراین هم البته در این باره نظراتی دارد. تلاش کردیم بدون این‌که داوری کنیم با توجه به روابط خوب با دو طرف تسهیل گری کنیم و هر زمان دو طرف آمادگی داشته باشند از این اتهام زنی دست بردارند در تهران میزبان گفت‌وگو باشیم. 

او درباره بازگشت مردم افغانستان به کشورشان نیز اظهار داشت: متاسفانه روند ورود قانونی و غیرقانونی افغانستانی‌ها به ایران متوقف نشده و در مرز وضعیت خوبی نداریم و برخی بیماری‌ها منتقل شده است.

وی با بیان اینکه من به شخصه از برخی اردوگاه‌ها از جمله سفیدسنگ بازدید کردم و بسیاری از مهاجران افغانستانی در شرایط نامناسبی به ایران آمدند و توان اداره زندگی را نداشتند، عنوان کرد: به طرف افغانستانی گفتیم به مسئولیت خود عمل کنند که اتباع افغانستان در این کشور با آرامش زندگی کنند و تمام تلاش خود را می‌کنیم که این وضعیت حاکم شود.

او بیان کرد: آمریکا فرار رو به جلو می‌کند و بلینکن فکر می‌کند مردم دنیا و ایران متوجه سرکشی‌های آمریکا نیستند. آمریکا بزرگ‌ترین برهم زننده تجارت آزاد و قواعد معمول در حوزه‌ بانکی، سرمایه گذاری و مراودات است. بلینکن باید بداند وقت و زمان این گذشته که کشوری به تنهایی بر دنیا قواعد داخلی خود را بار کند. کشورها کنشگر هستند و از منافع خود دفاع می‌کنند. آمریکا باید بداند پاسخ از سوی کشورهای مستقل گرفته می‌شود.

سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: ما در یک رویارویی نظام سلطه به سرگردگی آمریکا هستیم. آنها به دنبال این بودند که جمهوری اسلامی ایران دچار فروپاشی شود و این مساله را حتی پنهان هم نکردند. بولتون هم در این باره اظهاراتی داشت ولی همانطور که دیدیم دوره آنها به پایان رسید و ایران سربلند ماند. 

خطیب زاده با بیان اینکه آنها از جنگ‌های دیگر ناامید شده و به جنگ اقتصادی و جنگ اجتماعی علیه ایران روی آورده و در حوزه ناامید کردن و تحریم اقدام کردند که در دو حوزه ناکام ماندند، افزود: پاسخ ایران در دو حوزه روشن بود و تاب آوری اقتصادی و اقتصاد درون زا و خنثی سازی تحریم‌ها با هر سختی انجام شده است. ما کشوری هستیم که در تمامی مؤلفه‌های اقتصادی در منطقه و چشم انداز پیش رو وضعیت خوبی داریم.

درباره به کارگیری امور دیپلماتیک برای حل موضوع ریزگردها سخنگو گفت: ما یکی از بانیان ابتکار مقابله با ریزگردها در سازمان محیط زیست زیر نظر سازمان ملل بانی بوده‌ایم و این نیازمند همکاری همگانی است.

خطیب‌زاده در پاسخ به پرسشی درباره حضور گزارشگر سازمان ملل در ایران و انتظار ایران از گزارش منصفانه در این باره گفت: خانم دوهان جمع بندی گزارش خود را بیان کرد و یافته‌هایی را به صورت آزادانه به دست آورد. 

او در ادامه در مورد تروز شهید صیاد خدایی گفت: ما می‌دانیم چه کسی مسئول ترور شهید صیاد خدایی است و این‌که چه طرف ثالثی درگیر آن است و از چه مسیرهایی پیام‌ها را دریافت کرده و حتما پاسخ دردناکی هم گرفته است.

وی درباره سفر علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه به نروژ هم اظهار داشت: سفر به نروژ دوجانبه است و موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی و همچنین مباحث دوجانبه و موضوعات مرتبط با مذاکرات وین از جمله مسائلی است که در این سفر مورد بررسی قرار می‌گیرد.

خطیب‌زاده درباره وضعیت اسدالله اسدی نیز گفت: امیرعبداللهیان در سفر کوتاه به داووس بحث دیپلمات‌های ایرانی را مطرح کرد و خواستار آزادی فوری اسدالله اسدی هستیم و کل فرآیند غیرقانونی بوده و بدعت خطرناکی را آلمان و بلژیک گذاشتند که باید بلافاصله اصلاح شود و این‌ کشورها در موقعیتی نیستند که درباره هیچ موضوعی صحبت کنند و در مباحث حقوق بشری رفتارهای غیرقابل قبولی را از خود نشان دادند.

سخنگوی وزارت خارجه درباره اقدام فدراسیون فوتبال کانادا در لغو بازی تیم‌های ایران و کانادا اظهار داشت: کانادا نشان داد برای این بازی و بازی‌های دیگری میزبان خوبی نیست و اقدام این کشور شایسته بازنگری است.  ادعاهای چند فرهنگی و جدا بودن سیاست از ورزش توسط دولت کانادا و فدراسیون فوتبال این کشور گوش فلک را کر کرده ولی این درست همان نقطه ای بود که به همه نشان داد  این کشورها تا چه اندازه در همه امور سیاست زده هستند و تا چه حدی نخست وزیر یک کشور در موضوع یک بازی ورزشی چنین اظهارنظر می‌‌کند. 

وی ادامه داد:‌ تمام اتفاقات آتی با طرف کانادایی است چون این شناخت در وزارت خارجه وجود داشت و ما از ابتدا از تصمیم فدراسیون فوتبال خبر نداشتیم. وقتی متوجه شدیم بعید نمی‌دانستیم این کشورهای سیاست زده چنین برخوردی را صورت دهند.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره اتباع گم شده ایرانی در اقلیم کردستان گفت: همکاری درستی از سوی طرف عراقی انجام نشده و دولت عراق در قبال این موضوع مسئولیت دارد و ایران از تمام توان خود برای تعیین سرنوشت این افراد استفاده می‌کند و وضعیت گم شدگان ما باید به سرعت مشخص شود.

سخنگوی وزارت خارجه در ادامه بیان کرد: آمریکا در حالی که پیام می‌فرستد و می‌خواهد به دنیا نشان دهد که قصد بازگشت به برجام را دارد و دولتی متعهد در حقوق بین الملل است همه اجزای فشار حداکثری شکست خورده بر علیه مردم ایران را ادامه می‌دهد. ما با طرفی روبرو نیستیم که تصمیم و صدا و رفتار واحد داشته باشد و این کار مذاکرات وین را سخت، پیچیده و کند کرده است. این‌که پنجره فرصت تا ابد باز باشد چنین نیست هم ما، هم آمریکا و هم اروپا می‌دانند که این پنجره فرصت تا ابد باز نخواهد ماند.