بهره‌مندی پردرآمدها از یارانه انرژی ۲۰برابر کم‌درآمدهاست

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از فارس، بابک نگاهداری مشاور و رییس حوزه ریاست مجلس شورای اسلامی به تشریح برخی محورها و الزامات اصلاح ساختار بودجه پرداخت.

 نگاهداری با اشاره به این موضوع که یکی از محورهای مهم در اصلاح ساختار بودجه « درآمد زایی پایدار و ارتقاء ثبات، پیشرفت و عدالت» است و اصلاح نظام یارانه پنهان انرژی از مهم‌ترین مواردی است که باید در این راستا مد نظر قرار گیرد، عنوان داشت: نظام یارانه‌ای کشور فاقد سه ویژگی اصلی یک نظام یارانه‌ای مطلوب یعنی مشروط بودن از جهت وضعیت معیشتی افراد تحت پوشش، محدود بودن از جهت زمانی و هدفمند بودن است. لذا به رغم اعطای میزان بالا و قابل توجه یارانه، یعنی سرانه یازده میلیون و پانصد هزار ریال در سال، اثربخشی آن برای جلوگیری از فقر و تحقق حداقل‌های معیشتی مناسب نمی‌باشد. از طرفی به دلیل آنکه پرداخت یارانه پنهان عمدتا از طریق تثبیت قیمت‌ها صورت می‌پذیرد، باعث کاهش حاشیه سود تولید و نتیجتا کاهش انگیزه برای تولید و سرمایه گذاری توسط بخش خصوصی در بخش‌های مرتبط با یارانه‌ها در اقتصاد کشور شده است.

مشاور رییس مجلس با بیان اینکه عدم سازمان‌دهی نظام یارانه‌های پنهان به ویژه یارانه‌های پنهان انرژی مشکلات متعددی را ایجاد کرده است، افزود: یکی از یارانه‌های پنهان و در عین حال دارای ابعاد بسیار بزرگ، یارانه مربوط به انرژی است. یارانه انرژی از دو بعد اندازه و نوع توزیع چالشی جدی برای اقتصاد کشور است. یارانه پنهان انرژی بالغ بر 900 هزار میلیارد تومان است که به صورت ناعادلانه توزیع می‌شود به گونه‌ای که دهک‌های بالا درآمدی 20 برابر دهک‌های پایین از این یارانه بهره‌مند می‌شوند. ‌پیامدهای چنین وضعیتی، استفاده ناکارا و ناعادلانه از انرژی ارزان و در نتیجه عدم تحقق رشد پایدار و متوازن و از بین بردن بخشی از ثروت عمومی بین نسلی، افزایش شدت مصرف انرژی، آلودگی محیط زیست، ناکارایی بخش حمل و نقل در اقتصاد و گسترش قاچاق است.

استاد دانشگاه تهران بیان داشت: بنابراین به منظور درآمدزایی پایدار و مبارزه با کسری بودجه و رفع آسیب‌های مذکور، اصلاح نظام یارانه‌های پنهان انرژی بایستی مورد توجه قرار گرفته و در اصلاح ساختار بودجه اجرایی شود. در این راستا مواردی همچون خروج دولت از نظام قیمت گذاری حامل‌های انرژی و واگذاری آن به نظام عرضه و تقاضا، مثلا بورس انرژی و جلب مشارکت بخش خصوصی در تامین و عرضه حامل‌های انرژی کمک شایانی خواهد کرد.

نگاهداری در پایان عنوان داشت: دو محور اصلی اصلاح نظام یارانه انرژی نیز اصلاح نظام یارانه انرژی مصرف کنندگان نهایی و اصلاح نظام یارانه انرژی تولید کنندگان است که در بخش اول و با هدف تحقق عدالت انرژی و تضمین دسترسی همه اقشار کشور به حداقل انرژی مورد نیاز خود، اعطای سهمیه انرژی به مردم از طریق کارت انرژی برای هر خانوار صورت می‌پذیرد. البته سیاست اصلاح نظام یارانه انرژی باید به گونه‌ای اجرا گردد که فشار معیشتی بالایی بر اقشار مختلف جامعه به خصوص اقشار کم درآمد وارد نیاید. بنابراین تدریجی بودن فرایند اصلاح قیمت‌ها و اختصاص بسته حمایت مالی برای جلوگیری از تحمیل فشار معیشتی بر خانوارهای کم درآمد و اقناع عمومی به منظور همراهی جامعه، بایستی مورد توجه باشد.