تحقق عینی جهش تولید در چهارماهه ابتدای سال جاری در فولادمبارکه
تشدید تحریم‌های بین‌المللی علیه بخش‌های مختلف اقتصاد ایران، به‌ویژه صنایع معدنی با محوریت فولاد، امسال را به سالی خاص برای تولید تبدیل کرده است. از یک سو، حلقه تحریم‌ها تنگ‌تر شده و تولیدکننده‌ها در برخی از بخش‌های مرتبط با تامین ارز موردنیاز مواد اولیه با مشکل مواجه‌اند؛ و از سوی دیگر، ضریب خوداتکایی در کشور روزبه‌روز در حال افزایش است و چرخ بسیاری از صنایع را به حرکت درآورده است. با این همه از ابتدای سال، وضع محدودیت‌های بین‌المللی علیه اقتصاد ایران از یک سو و شیوع ویروس کرونا از سوی دیگر بسیاری را در تحقق شعار سال، یعنی «جهش تولید»، با شک و تردید مواجه کرده بود. در این میان، زنجیره تولید در برخی از بخش‌های معدن و صنایع معدنی، به‌ویژه در فولاد کشور، به شکل عینی این شعار را محقق ساخته و تولید چند برابری در چهارماهه ابتدای سال جاری مؤید این نکته است.
به گزارش اقتصادآنلاین، در همین راستا مختار بخشیان معاون بهره‌برداری فولاد مبارکه درگفت‌وگویی در پاسخ به این سوال که در سال جهش تولید برای تحقق اهداف مرتبط با آن، تولیدکنندگان نیاز به پیش‌شرط‌هایی دارند. چه ابزارهایی باید فراهم شود تا بتوان شاهد جهش تولید در صنایع معدنی کشور به‌ویژه حوزه فولاد بود؟
همان‌طور که اشاره کردید، تحقق اهداف سال جهش تولید نیازمند شرایطی است. اولین موضوع، تامین مواد اولیه است که موضوع مهمی برای تولیدکنندگان به شمار می‌رود؛ به این معنا که اگر تولیدکنندگان چشم‌انداز روشنی از وضعیت تامین مواد اولیه موردنیاز خود داشته باشند، به‌طورقطع برنامه‌ریزی دقیق‌تری برای تولید خواهند داشت. نکته دیگر، حذف مقررات دست وپاگیر گمرکی است که پیش پای تولیدکنندگان حوزه تامین قطعات و تجهیزات یدکی وارداتی قرار گرفته و باید خطوط تولید را تغذیه کند. در این میان دشواری‌های انتقال ارز را هم نمی‌توان نادیده گرفت. نکته دیگر، مسائل تامین مالی و بانکی است و در این شرایط، تحریم‌ها معضلی است که باید به‌دنبال راه‌هایی برای کاهش اثر آن‌ها بود. یکی از مواردی که انتظار می‌رود برای تحقق اهداف جهش تولید از آن حمایت شود، پروژه نورد گرم۲ است که به‌عنوان یک پروژه ملی باید مورد حمایت همه ارکان کشور باشد. این در حالی است که بازار سیاه و سهمیه‌بندی در بورس نیز با اجرای این چنین پروژه‌هایی برداشته می‌شود؛ چراکه اگر این پروژه اجرایی شود، فولاد مبارکه به‌راحتی می‌تواند نیاز بخش‌های مختلف کشور را تامین کند.
آیا جهش تولید در فولاد مبارکه، نمود عینی دیگری به‌جز پروژه نورد گرم شماره ۲ دارد؟
بله، پروژه گاززدایی در فولاد مبارکه که تا پایان امسال به بهره‌برداری خواهد رسید و می‌تواند در گریدهای ویژه ظرفیت تولید را افزایش دهد، از جمله این پروژه‌هاست. اکنون ظرفیت تولید شرکت در گریدهای ویژه ۷۰۰ هزار تن است و این رقم با آمدن این پروژه در مدار، به یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن در سال افزایش خواهد یافت؛ یعنی تقریبا ۷۰ درصد افزایش.
بر این اساس، آنچه تولید آن از ۷۰۰ هزار تن به یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن می‌رسد، اسلب است؟
بله. البته بخشی از آن را به ورق تبدیل می‌شود، چراکه امکان تولید در خط نورد فعلی وجود ندارد. به همتی والا نیاز است تا بتوان این مرحله از ایجاد ارزش افزوده را نیز سپری کرد؛ ولی قابلیت صادرات فراهم خواهد شد. ایستگاه گاززدایی پروژه بزرگی است، ولی نورد گرم شماره ۲ ابرپروژه ملی است و در منطقه، پروژه‌ای به این بزرگی نداریم؛ پس نیاز به حمایت همه‌جانبه دارد و همه ارکان کشور باید کمک کنند که این پروژه به سرانجام برسد؛ چراکه نیاز کشور را به‌صورت کامل پاسخ می‌دهد و پس از اجرای آن، عرضه بسیار بیشتر از تقاضا خواهد بود.
برخی بر این باورند که جهش تولید در شرایطی که اقتصاد ایران تحت تأثیر تحریم و کرونا قرار دارد، مفهومی ندارد و قابل تحقق نیست. آیا شما هم به این اعتقاد دارید؟
واقعیت آن است که تولید فولاد در دوره چهارماهه ابتدای امسال، خلاف این را ثابت کرده است؛ چراکه ما تکنولوژی فولاد و دانش تولید فولاد را در کشور داریم و زیرساخت‌های آن وجود دارد، اما مشکل ما مرتبط با خارج نیست و با داخل ارتباط دارد؛ البته موضوع تامین مواد اولیه، سیاست‌های ارزی و نوسانات در سیاست‌های دولتی است که ممکن است تاثیرات منفی بر اجرای پروژه‌های ما بگذارد. به‌هرحال، عملکرد ما در چهار ماه اول سال خلاف این ادعا بوده که در سخت‌ترین تحریم‌ها جهش تولید امکان‌پذیر نیست.
پس فولاد مبارکه می‌تواند حتی در شرایط تحریم کنونی نیز به کار خود ادامه دهد و به چه حمایت‌هایی برای برطرف کردن موانع نیاز دارد؟
بله کاملا. مهم‌ترین نکته در حمایت از تحقق اهداف جهش تولید، تامین مواد اولیه گروه فولاد مبارکه است؛ یعنی سنگ‌آهن و گندله موردنیاز اگر تامین شود، می‌توانیم کار را پیش ببریم. موضوعات دیگری نیز وجود دارد. ما قبلا برای شش ماه دپو داشتیم ولی الان نداریم و مسئله مواد اولیه برای مجموعه مهم است. از سوی دیگر، در زمینه تولید نیز مهم‌ترین مسئله تامین مواد اولیه است که باید سیاست‌گذاران کمک کنند که مواد تامین شود.
تا چه اندازه رویکرد تکمیل زنجیره تامین می‌تواند در تحقق اهداف تولید موثر باشد؟
به‌طورقطع زنجیره تامین نقش کلیدی و محوری در ثبات و تداوم تولید دارد. در حال حاضر، فولاد مبارکه بخشی از زنجیره تامین خود را تکمیل کرده است؛ البته تامین مواد اولیه به‌دلیل سیاست‌گذاری دولتی، فولاد مبارکه را با مشکل مواجه کرده بود، چراکه این مجموعه چندان در بخش معدن تمرکز نداشت، ولی معدنی‌ها فولادساز شدند. ضعف ما این بود که خود مستقیما وارد موضوع تامین مواد اولیه نشده بودیم، البته قرار هم بر این نبود و فولاد مبارکه درست حرکت کرد. قرار بود گروهی در حوزه معدن، کشف و استخراج کنند و عده‌ای نیز فولاد و محصول را پیش ببرند. همه جای دنیا همین طور است. تعادل در سال‌های اخیر به هم خورده است و تأثیر خود را در زنجیره تامین گذاشته است.
