۰ نفر

روحانی در جلسه هیات دولت؛

مسائل اصلی در وین حل و فصل شده است / تورم ۳رقمی نشد، چون ریالی از بانک مرکزی استقراض نکردیم

۱۲ خرداد ۱۴۰۰، ۱۰:۰۰
کد خبر: 532989
مسائل اصلی در وین حل و فصل شده است / تورم ۳رقمی نشد، چون ریالی از بانک مرکزی استقراض نکردیم

رییس‌جمهور گفت: صندوق رای نتیجه و دستاورد مهم انقلاب اسلامی و انقلاب مشروطه است.

به گزارش اقتصادآنلاین،  حسن روحانی روز چهارشنبه در جلسه هیات دولت با اشاره به مناسبت های مهم خردادماه افزود: ۱۳ و ۱۴ و ۱۵ خرداد روزهای بسیار مهم در تاریخ انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران است. ۱۳ خرداد همان روزی است که امام آن سخنرانی معروف را عصر روز عاشورا در مدرسه فیضیه ایراد کردند. روز عاشورا در سال ۴۲ روز سیزده خرداد بود و سخنرانی معروف امام موج بزرگی در سراسر ایران به وجود آورد.

وی با بیان اینکه اساس تفکرات امام در نهضت اسلامی و در انقلاب اسلامی بر مبنای مردم بود، گفت: امام خمینی آگاهی مردم اولین رکن اساسی را برای نهضت و انقلاب می‌دانستند. آماده شدن مردم برای حرکت عمومی و سپس قیام همگانی را مسیر و حرکت نهضت اسلامی تا رسیدن به مقصد و پیروزی می دانستند.

روحانی ادامه داد: اساسا امام در نهضت اسلامی دنبال جنگ مسلحانه و چریکی نبود و راه اساسی نمی‌دانست. راه حلی که مدنظر امام بود حرکت مردم و جوشش مردم و همفکر شدن مردم با مسیر نهضت و حرکت انقلاب اسلامی بود.

رییس جمهوری با بیان اینکه سیزده خرداد آغاز یک موج بسیار بزرگ در نهضت اسلامی بود، گفت: در سال ۶۸ سیزده خرداد روز دیگری بود که به عنوان رحلت حضرت امام (ره) ثبت شد. عصر سیزده خرداد حال امام مساعد نبود و شب ساعت ۱۰.۲۰ روح ایشان پرواز کرد و ۱۴ خرداد روز بسیار غم انگیزی بود و صبح و عصر آن روز شرایط جدیدی را ایجاد کرد.

وی ۱۴ خرداد ۶۸ را از روزهای تاریخ ساز عنوان کرد و گفت: صبح ۱۴ خرداد مردم مطلع شدند که امام رحلت کردند و غم سراسر کشور را فرا گرفت و اشک از گونه های مردم سرازیر بود اما علیرغم آن غم و سوگ بزرگی که مردم با آن مواجه شده بود، متانت و سکینه و وقاری را خداوند بر قلوب مردم حاکم کرده بود.

سراسر کشور آرام بود و این آرامش ۱۴ خرداد ۶۸ از عجایب تاریخ انقلاب اسلامی است و این نشان می دهد که مردم ما چقدر با عظمت بودند آن هم شرایطی که با عراق به یک آتش بس واقعی نرسیده بودیم.

روحانی یادآور شد: البته از سال ۶۷  آتش بس بود اما  نیروهای ما و عراقی سر مرز بودند و ما احتمالاتی می‌دادیم اما همه کشور آرام بود جایی نبود که بدخواهان نفوذی پیدا کنند و کاری انجام دهند. ۱۴ خرداد در تاریخ کشور روز عجیبی بود.

وی گفت: عصر در مجلس خبرگان رهبری تصمیم بسیار مهم و تاریخ سازی گرفته شد و در آن هم هدایت‌های قبلی امام تاثیر داشت و لطف و عنایت خداوند که اصل مساله بود. قبل از رای گیری نهایی برای مقام معظم رهبری به عنوان رهبر انقلاب در تنفس، همه بحث‌ها این بود که شورای رهبری چند نفر باشد. خود من در آن لحظات خدمت مقام معظم رهبری بودم بیرون سالن در مجلس قدیم در ساعت تنفس صحبت می‌کردیم. یکی از بحث ها این بود که شورای رهبری چند نفر باشد.

 رییس جمهوری ادامه داد: بیشتر ذهن ها و فکرها این بود ۳ نفر یا ۵ نفر برای شورای رهبری انتخاب می شوند. وقتی تنفس تمام شد و برگشتند و رای گیری شد، شورایی رای نیاورد که نقطه جدیدی بود دو مرتبه در تاریخ سیاسی کشور که شورایی رای نیاورد و آنها باید برای فردی به نتیجه برسد.  

روحانی افزود: این کار در زمان کوتاهی انجام شد و قبل از این که آفتاب غروب کند ایران دارای رهبر جدید شد. موقع اذان مغرب به همه جا اعلام شد آن شب خبرگان با امامت مقام معظم رهبری نماز مغرب و عشا را برپا کردند. هیچ کس فکر نمی کرد که شب قبل امام رحلت کند و در کمتر از ۲۴ ساعت رهبر بعدی پرچم را بر دوش گرفته و به نظر من ۱۴ خرداد از آن روزهای مهم و سرنوشت ساز است.

رییس دولت تدبیر و امید در ادامه ۱۵ خرداد ۴۲ را حادثه ای بسیار مهم عنوان کرد و افزود:  شب ۱۵ خرداد امام (ره) را دستگیر کردهو بعد از انتقال به تهران همان روز اول به انفرادی منتقل کرده بودند. در آن شرایط اگر قیام مردم قم و تهران و ورامین و قیام مردم بسیاری از شهرها در سراسر کشور نبود، معلوم نبود سرنوشت نهضت و انقلاب چه می‌شود و نسبت به امام (ره) به تصمیماتی را اتخاذ می‌کنند.

روحانی گفت: آن روز در همان طلوع آفتاب که مطلع شدند از سراسر قم، جمعیت به سمت صحن حضرت معصومه علیه‌السلام حرکت کرد و آنجا مملو از جمعیت شد برخی از مراجع آمدند مرحوم حاج‌آقا مصطفی فرزند امام راحل به آنجا آمد، برخی‌ها سخنرانی کردند و هیجان وقتی به‌وجود آمد که زنان قم چادر به کمر بسته و شمشیر به‌دست وارد صحن شدند.

وی خاطرنشان کرد: این جمعیت زنان با آن هیجان و شعار «یا مرگ یا خمینی» که وارد صحن شدند، شور عجیبی به وجود آورد و این مردم بی‌اختیار از درب قبله جنوبی صحن به سمت خیابان تهران خارج شدند و اینکه امام تهران را به تهران برده‌اند و ما هم باید به تهران برویم و امام (ره) را برگردانیم و جمعیت عظیمی در خیابان که در آن زمان نامش خیابان تهران بود موج زد.

رییس جمهوری بیان کرد: این جمعیت مردم در آنجا در برابر سلاح دژخیمان مواجه شدند، تیراندازی شد، مردم زیادی در آنجا مجروح شدند، عده‌ای کشته شدند، من خودم شاهد بود که یک جوان حدود ۲۰ ساله که کنار دست خودم بود گلوله به پیشانیش خورد و ما جنازه وی را با چند نفر در کوچه کناری بردیم.

روحانی گفت: این موج عظیم و بزرگی که در قم بود و موج عظیم‌تری که در تهران و پیشوای ورامین بود و همه جا این حرکت به وجود آمد، ۱۵ خرداد نشان داد که ملت زنده است و ملت در برابر ظلم و ستم سر فرود نمی‌آورد. ۱۵ خرداد نشان داد که مرجعیت و رهبری انقلاب زنده است که اقداماتی بعدی که در تاریخ انجام شد این سه روز، سه روز بسیار مهم در تاریخ انقلاب ما است. 

رییس دولت تدبیر و امید بیان کرد: امام (ره) از آغاز با مردم نهضت خود شروع کرد، مردم را بیدار کرد و به حرکت درآورد و با مردم این نهضت و انقلاب و پیش برد، همه جا هم گره اصلی به دست مردم ایشان هدایت کرد اما با دست مردم گره‌ها باز شد. شما ببینید کدام انقلاب در تاریخ است که بعد از ۴۷ روز و بعد از پیروزی انقلاب، مردم پای صندوق آرا بیایند. 

روحانی افزود: صندوق نتیجه و دستاورد مهم انقلاب اسلامی و انقلاب مشروطه است. در انقلاب مشروطه هم یکی از دستاوردهای مهم، صندوق بود. البته ما مجالس اولیه مشروطه را می‌بینیم که انتخابات بود و مردم پای صندوق میامدند و یک شخصیتی مانند شهید مدرس به عنوان نفر اول انتخاب می‌شد و جایگاهی که ایشان داشت که البته بعدها به انحراف کشیده شد.

وی ادامه داد: یکی از ثمرات مهم نهضت مشروطه و انقلاب مشروطه، همین صندوق و انتخابات بود. مردم پای صندوق بیایند، انتخابات انجام دهند، نمایندگان خود را انتخاب کنند و به نام مجلس شورای ملی بفرستند، در انقلاب اسلامی هم یکی از ثمرات مهم صندوق بود که مردم پای بیایند، راه‌حلی که امام (ره) برای اداره کشور ارائه داد، راه‌حل از طریق انتخابات و مردم بود، میزان رای ملت است شعار اصلی امام راحل بود.

رییس جمهوری عنوان کرد: ما نباید از امام (ره) فاصله بگیریم، ما باید روز به روز به امام (ره) نزدیک شویم، ما نباید بگذاریم خدای‌ناکرده سیر قهقرایی اتفاق بیفتد. نظریه امام بر این بود که مردم نقش اصلی و تعیین کننده در قدرت و اداره کشور داشته باشند و این نظریه امام (ره) بود و ایشان بر همین نظریه هم جمهوری اسلامی ایران را بنیان‌گذاری کرد.

روحانی گفت: به همین دلیل هم خیلی مخالف بودند و می‌گفتند الان که موقع انتخابات، همه‌پرسی و رای‌گیری نیست. ۲۲ بهمن ۵۷ انقلاب پیروز شد، ۱۰فروردین سال ۵۸ یعنی ۴۷ روز بعد از انقلاب، مردم پای صندوق آرا رفتند، ۱۰ و ۱۱ فروردین همه پرسی در سراسر کشور انجام شد.

وی تصریح کرد: حالا بعضی‌ها خیلی از کلمه همه‌پرسی خوششان نمی‌آید، اساس نهضت و نظام ما از همه‌پرسی آغاز شده، با همه پرسی بود که نظام جمهوری اسلامی ایران مورد تایید و تصویب قاطبه مردم و بیش از ۹۸ درصد مردم قرار گرفت. این کدام نهضت و انقلاب است که در یک سال، ۵ انتخابات و همه‌پرسی مهم صورت گرفت.

رییس جمهوری بیان کرد: مردم دو بار در همه‌پرسی و ۳ بار در انتخابات شرکت کردند،  یک بار در همه پرسی برای نظام جمهوری اسلامی شرکت کردند و یکبار هم در همه پرسی بعد از نهایی شدن همه‌پرسی قانون اساسی شرکت کردند، ۳ بار در همان سال اول انتخابات شد، انتخابات اعضای مجلس خبرگان قانون اساسی یعنی خبرگان اول، انتخابات برای ریاست جمهوری و انتخابات برای مجلس شورای اسلامی که در اسفند ماه سال صورت گرفت، اولی فروردین و آخری هم در ماه اسفند بود.

روحانی با اشاره به پنج دوره حضور مردم پای صندوق آرا، گفت: این انقلاب نشان می‌دهد که ذاتش چیست، انقلابی که سال اول پنج مرتبه مردم را پای صندوق دعوت می‌کند، به این معناست که امام (ره) می‌خواهد بگوید که مسیر ما و راه ما این است و اداره مردم از این طریق و با آرای است. اگر خدای‌ناکرده ما از این مسیر و راه امام (ره) که همواره مورد تاکید مقام معظم رهبری هم بوده و ایشان همواره به حضور اکثر مردم پای صندوق آرا تاکید کرده‌اند بنابر این، این خط و این راه ادامه دارد.

وی تاکید کرد: نکند از روی نادانی فردی بگوید که مهم نیست کم بیایند رای دهند یا زیاد رای دهند. مهم ترین مساله را یک نفر بگوید مهم نیست. این مهم ترین مساله ما است. صندوق و انتخابات مهمترین مساله ما است. همه ما باید کاری کنیم که مردم با راحتی و امید و نشاط پای صندوق آرا به اصلح رای دهند. نه اصلح از لحاظ فرد که این فرد اصلح است حتی از لحاظ برنامه و استراتژی اصلح باشد. می خواهند بهترین فرد بیاید این بار مسوولیت سنگین را بردوش بگیرد و کار را پیش ببرد. 

روحانی یادآور شد: نمی خواهم نطق خداحافظی انجام دهم خدا توفیق دهد دو ماه دیگر در خدمت مردم هستیم و به موقع حرف‌هایی که باید گفته شود را می گویم. اگر دولت قوی با پشتوانه آرای قوی مردم با شعار و استراتژیک روشن با جهان در این کشور روی کار نبود گذراندن سه سال و نیم جنگ تمام عیاراقتصادی به مراتب سخت تر از آن بود که گذشت البته  الان هم سخت است.

رییس جمهوری گفت: اما تدبیر این دولت کاری کرد که ترامپ نتوانست خود را از انزوا و تنهایی نجات دهد. ترامپ از برجام خارج شد اما تنها ماند و رژیم صهیونیستی و یکی از کشورهای مرتجع کسی کنارش نیامد. حتی متعهدین سنتی آمریکا هم کنارش قرار نگرفتند. چرا از پیروزی سیاسی ملت ایران در طول سال ۹۷ و ۹۸ و ۹۹ کمتر صحبت می‌شود. چرا از شکست ترامپ صحبت می‌شود. بارها ترامپ در شورای امنیت شکست خورد. خودش به عنوان رییس جلسه شورای امنیت و شکست خورد. به قول خودشان رفت اسنب بک عمل کند شکست خورد. رفت جلوی رفع تحریم تسلیحاتی ایران را بگیرد شکست خورد.

روحانی ادامه داد: همه کشورها به استثنای آن چند کشور ترامپ را به خاطر خروج از برجام تقبیح یا محکوم کردند. اگر توان این دولت برای اقنای افکار عمومی جهان و سیاستمداران جهان و سران جهان نبود چنین چیزی اتفاق می‌افتاد. این یکی از افتخارات بزرگ تاریخ ایران است. فکر نمی کنم در تاریخ سابقه داشته باشد که در سازمان ملل ایران در برابر آمریکا قرار گرفته باشد و آمریکا هر چند بار شکست خورده باشد و  چند بار در مصاف دادگاه بین المللی قرار گرفته باشند و هر چند بار آمریکا در دادگاه بین المللی لاهه شکست بخورد. 

وی گفت: چرا اینها گفته نمی شود. چرا نمی گویند در تاریخ ایران این پیروزی های ملت بزرگ ایران کم نظیر بوده و شکست آمریکا کم نظیر بوده است. البته ما الان می گوییم که به یک نقاط خوبی بعد از این ۸ سال رسیدیم. همه امروز از تعامل سازنده افتخار می کنند. هیچ کس نیست که بگوید تعامل سازنده خوب نیست. هیچ از تقابل با دنیا استقبال نمی کند. امروز همه بحث مذاکره می کنند. چون بعضی ها می گویند که ما بیاییم بهتر مذاکره می کنند خدا را شکر مذاکره را قبول کردید. شما تشریف بیاورید آن برای ما مهم نبود مهم این بود که بفهمید که راه مذاکره و تعامل با جهان است  که الحمدالله در این ۸ سال فهمیدید.

روحانی تاکید کرد: ما به یک دستاوردهای بزرگی در این ۸ سال رسیدیم. ما به عقب برنمی گردیم. ما به نقطه هایی رسیدیم که هیچ کس نمی تواند به عقب برگردد. امروز هیچ کس نمی‌تواند بگوید برجام بد است. اگر می تواند بیاید بگوید برجام بد است. امروز همه کشورها دنبال این هستند که به برجام برگردند البته ما که در برجام بودیم و اگر کمی به عقب آمدیم به خاطر خیانت های آمریکا بود. آمریکا می گوید که می خواهد برگردد، ۱+۴ می گوید همه به برجام برگردند، ایران می گوید برگردیم. همه یک حرف می زنیم. امروز بعد از ۸ سال حرف ما یکی شده است ممکن است در شیوه‌ها اختلاف نظرهایی داشته باشیم اما در مسایل مهمی به نظر واحد رسیدیم و این پیروزی بزرگ برای ملت ایران است.

رییس دولت دوازدهم با بیان اینکه صریحا گفتند ما این کار را کردیم (از برجام خارج شدیم و تحریم‌ کردیم) تا نظام را سرنگون کنند، اظهار داشت: آیا آنها توانستند؟ گفتند سه ماه بعد. بعد گفتند چهار ماه بعد و بعد گفتند شش ماه. بعد از شش ماه دیدند نمی‌شود و آمدند دنبال مذاکره. ترامپ یکی از مهمترین مقامات شرق آسیا را برای مذاکره نزد مقام معظم رهبری فرستاد. ده‌ها بار از خود من درخواست مذاکره و دیدار کرد و مسئولان مختلف را کشورها را واسطه کرد. این به معنای شکست نبود؟

وی با بیان اینکه آنها فکر می‌کردند نظام شکست می‌خورد و برای آنها فرش قرمز می‌اندازند، تصریح کرد: بیداری، آگاهی، صبر و مقاومت ملت موجب شکست شد. چهار سال مردم صبر کردند. اینکه در وین مذاکرات خوب پیش می‌رود، این به خاطر صبر مردم است. پیروزی ما در سایه ایستادگی و صبر ملت، تدبیر دولت و راهنمایی و ارشاد رهبری است. پیروزی که مجانی به دست نمی‌آید. بهای سنگینی پرداخت شد. قدم به قدم دولت در کنار مردم تدبیر کرد. 

رییس دولت تدبیر و امید اضافه کرد: اینها می‌گفتند ما در سال ۹۶، ۹۷ از برجام خارج شده و تحریم می‌کنیم و در سال ۹۸ دولت دیگر پول ندارد و مجبور به استقراض از بانک مرکزی می‌شود. این مسئله یعنی تورم. برخی از اقتصاددانان در روزنامه نوشتند که تورم ما سه رقمی می‌شود اما دولت برای پایه پولی خود از بانک مرکزی استقراض نکرد. این کار بزرگ دولت در سال ۹۸، ۹۹ و امسال است. 

استقراض از بانک مرکزی نکردیم 

روحانی با اشاره به راه‌های درآمدزایی دولت خاطرنشان کرد: درآمدهای مالیاتی بیشتر شد. انتشار اوراق و صرفه‌جویی در بودجه یک راه دیگر بود. نرفتیم از بانک مرکزی استقراض کنیم و دست به پایه پولی بزنیم. اوراق منتشر کردیم. یک روز شد کالای اساسی در بازار نایاب شود؟ نشد گوشت، دارو، مرغ، روغن و... نایاب شود. حتی در دوران کرونا و قطع ارتباطات ما با همسایگان این کار رخ نداد. 

وی با اشاره به افزایش حجم تولیدات داخلی ابراز داشت: امروز به بزرگترین صادرکننده بنزین در منطقه تبدیل شدیم. امروز به بزرگترین صادرکننده ریل شدیم. یک روز برای راه‌آهن‌مان ریل صادر می‌کردیم ولی امروز تولیدکننده ریل شدیم. دو ماهه امسال، پولی که برای بودجه عمرانی و آبادانی پرداخت شده، بیش از ۵ برابر دو ماهه پارسال است. 

به گفته رییس‌جمهور، سال قبل ۷۰۰ میلیارد تومان پرداخت شد ولی امسال بیش از چهار هزار میلیارد تومان پرداخت شده است. اینکه چهار هزار میلیارد تومان در دو ماهه امسال پرداخت شده اما پارسال ۷۰۰ میلیارد تومان پرداخت شده، حرکت را نشان می‌دهد. 

مسائل اصلی با آمریکا حل و فصل شده است 

روحانی با بیان اینکه در مورد قیمت دل‌مان می‌خواست کنترل بیشتر شود و اجناس با قیمت کمتری به دست مردم برسد،  عنوان کرد: در صنایع مربوط به لوازم خانگی بیش از ۷۰ درصد داخلی تولید می‌شود و به سمت خودکفایی حرکت می‌کنیم. آمریکایی‌ها دیدند که نمی‌شود ایران را شکست دهند بنابراین بایدن در تبلیغات انتخاباتی‌اش رسما اعلام کرد اگر پیروز انتخابات ریاست جمهوری شوم، به برجام برمی‌گردم. 

وی افزود: برخی‌ها فکر می‌کنند او تازه این حرف را زده است اما خیر، بایدن این حرف را در ایام رقابت‌های انتخاباتی می‌گفت. او این حرف را مدام گفت و مسئولان دیگر هم تکرار کردند. این حرف را وقتی گفت که رقابت تنگاتنگی با رقیبش داشت یعنی ملت آمریکا هم این را می‌خواهد وقتی ملت آمریکا به رقیبش رای بیشتر داد، یعنی ملت آمریکا هم برجام و تعامل را می‌خواهد لذا به وین آمدند و امروز نیز مشاهده می‌کنیم مسائل اصلی با آمریکا حل و فصل شده است.

ریس جمهوری گفت: اگر اراده بر این باشد که در این دولت این کار انجام شود این دولت این کار را انجام داده است. فعل ماضی به کار می برم فعل مضارع نداریم. ما کارمان را انجام داده‌ایم و تمام کردیم. آن قولی که در تحریم به ملت ایران دادیم به قولمان وفادار ماندیم. یکبار در سال ۹۴ و یکبار در سال ۱۴۰۰ تحریم را شکستیم بنابراین ما کارمان را انجام دادیم. 

وی افزود: در کرونا هم به مردم قول دادیم گفتیم کرونا را تا پایان این دولت مهار می کنیم. البته من دست همه مدافعان سلامت را می بوسم چرا که کار بزرگ بر دوش آنها و ملت ایران بوده است و همه همکاری کردند که به این نقطه رسیدیم اما در مساله کرونا از قله به سمت سرازیری در حال حرکت هستیم. با ادامه واکسیناسیون در کشور هفته‌های بهتری را پیش رو خواهیم داشت. این بیماری و ویروس را پایان دولت زمان تحویل مهار شده تحویل خواهیم داد. در تولید واکسن داخلی هم با یک حرکت بسیار خوب شاهد تحول بزرگ خواهیم بود. 

رییس جمهوری در ادامه گفت: علامتی که به دنیا و ترامپ و دیگران دادیم افتتاح پنجشنبه ها بود که کمر آنها را شکست. دیدند علیرغم این همه فشار در یک روز دهها هزار میلیارد تومان پروژه افتتاح کردیم. این هفته هم افتتاح داریم. ۲۰ هزار هکتار زهکشی جدید افتتاح خواهیم کرد. بیش از هزار و ۶۰۰ طرح و پروژه گلخانه‌ای را افتتاح خواهیم کرد.

 روحانی اضافه کرد: از هفته آینده فقط پنجشنبه ها نیست و دوشنبه های افتتاح هم داریم تا آمریکایی ها و بدخواهان بفهمند ایران استوار در مسیر تولید ایستاده است. فرمان جهش تولید را اجرایی و عملیاتی می کند و پیش می برد. تا آخرین هفته این دولت که پنجشنبه روز عید غدیر خم است شاهد افتتاح پروژه های متعدد خواهیم بود و همه این افتتاح ها نشان می دهد که در مسیر زیرساخت ها و تولید و توسعه گام های استوار را برخواهیم داشت.

متن کامل سخنان رییس جمهور به این شرح است:

بسم‌الله الرحمن الرحیم

به روزهای بسیار مهم و تاریخی خرداد نزدیک می شویم ،۱۳ ،۱۴ و ۱۵خرداد هر سه از روزهای بسیار مهم تاریخ انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران است. ۱۳ خرداد همان روزی است که امام بزرگوار آن سخنرانی معروف را عصر روز عاشورا در مدرسه فیضیه ایراد کردند روز عاشورا در سال ۴۲، ۱۳ خرداد بود و سخنرانی معروف امام(ره) موج بزرگی را در سراسر ایران بوجود آورد.

اساس تفکر امام(ره) در نهضت اسلامی و بعد در ادامه در انقلاب اسلامی، بر مبنای مردم بود.ایشان آگاهی مردم را اولین رکن اساسی برای نهضت و انقلاب می‌دانستند.

آماده شدن مردم برای حرکت عمومی و سپس قیام همگانی را مسیر و حرکت نهضت اسلامی تا رسیدن به مقصد و پیروزی می دانست. شاید بسیاری از مردم مطلع باشند که اساساً امام در نهضت اسلامی دنبال جنگ مسلحانه و جنگ چریکی نبود و آنها را راه‌حل‌های اساسی نمی‌دانست و راه‌حلی که مد نظر امام(ره) بود حرکت و جوشش مردم و همفکر شدن مردم با مسیر نهضت و حرکت انقلاب اسلامی بود.

لذا ۱۳ خرداد آغاز یک موج بسیار بزرگ در نهضت اسلامی بود. البته در سال ۶۸ هم ۱۳ خرداد روزی بود که در تاریخ به عنوان روز رحلت حضرت امام(ره) ثبت شد و همان ۱۳ خرداد بود که عصر، حال امام مساعد نبود و شب ساعت ۱۰.۲۰ دقیقه روح ایشان پرواز کرد، ۱۴ خرداد هم روز بسیار غم‌انگیزی بود، صبح آن روز و عصر آن روز شرایط جدیدی را ایجاد کرد.

یکی از روزهای بسیار تاریخ‌ساز ۱۴ خرداد سال ۶۸ است. صبح ۱۴ خرداد صبحی بود که مردم مطلع شدند که امام(ره) رحلت فرمودند.

غم سراسر کشور را فرا گرفت، اشک از گونه‌های مردم، سرازیر بود، اما علیرغم آن غم و سوگ بزرگی که مردم با آن مواجه شده بودند، یک متانت و طمأنینه، سکینه و وقاری را خداوند بر قلوب مردم حاکم کرده بود.

قاعده‌اش این است در کشوری که کسی رهبر انقلاب و بنیانگذار یک نظام است، وقتی از دنیا می‌رود، تصور این است که اوضاع بهم بریزد، آشوب و ناامنی شود اما سراسر کشور آرام بود، این آرامش ۱۴ خرداد سال ۶۸ از عجایب تاریخ انقلاب اسلامی است و این نشان می‌دهد که مردم ما چقدر با عظمت بودند، آن هم در شرایطی که هنوز با عراق به یک آتش‌بس واقعی نرسیده بودیم. البته آتش بس از آخر مرداد ۶۷، شده بود اما در عین حال نیروهای عراقی و نیروهای ما سر مرز بودند و همان روز احتمالاتی می‌دادیم، اما همه کشور آرام بود. هیچ‌جا ندیدیم بدخواهان نفوذی پیدا کنند و در غرب و شرق کشور، کسی یا جمعی کاری انجام دهند.

همه آه، حسرت و اشک در ماتم حضرت امام(ره) بود. ۱۴ خرداد در تاریخ کشور روز بسیار عجیبی بود. عصر آن روز هم در مجلس خبرگان رهبری، تصمیم بسیار مهم و تاریخ‌سازی انجام شد که در آن هم هدایت‌های قبلی امام راحل تأثیر داشت و لطف و عنایت خداوند که اصل مسأله بود.

چون قبل از رأی گیری‌ نهایی برای مقام معظم رهبری به عنوان رهبر انقلاب در تنفس، همه بحث‌ها این بود که شورای رهبری چند نفر باشد. خود من در آن لحظات در بیرون سالن خدمت مقام معظم رهبری بودم و صحبت می‌کردیم. یکی از بحث‌ها این بود که شورای رهبری ۳ نفر یا ۵ نفر باشد. چون بحث‌ها این بود. بیشتر ذهن‌ها و فکرها این بود که ۳ نفر یا ۵ نفر به عنوان شورای رهبری انتخاب می‌شوند.

وقتی تنفس تمام شد، در مجلس خبرگان بحث شد و رأی‌گیری شد و شورایی رأی نیاورد و این  یک نقطه جدیدی در تاریخ سیاسی کشور بود. شورایی رأی نیاورده، خبرگان باید روی یک فردی به نتیجه برسد و اجماع کند لااقل ۲ سوم رأی در رأی‌گیری لازم است، این کار در یک زمان کوتاهی انجام شد و قبل از اینکه آفتاب غروب کند، ایران دارای رهبر جدید شد و موقع اذان مغرب به همه جا اعلام شد. آن شب خبرگان با امامت مقام معظم رهبری نماز جماعت مغرب و عشاء را برپا کردند و ایشان امامت کردند. هیچ‌کس فکر نمی‌کرد که شب قبل، امام رحلت فرموده و در کمتر از ۲۴ ساعت، رهبر بعدی پرچم و مسئولیت را بر دوش گرفته باشد.به نظر من ۱۴ خرداد از آن روزهای بسیار مهم و سرنوشت‌ساز تاریخی است.

۱۵ خرداد سال ۴۲ سر جای خودش بسیار مهم بود، امام(ره) را دستگیر کرده بودند و از قم به تهران آورده بودند و ایشان را از همان روز اول به انفرادی منتقل کرده بودند.

در آن شرایط اگر قیام مردم قم، تهران، ورامین و بسیاری از شهرها در سراسر کشور نبود، معلوم نبود سرنوشت نهضت و انقلاب چه می‌شود و نسبت به امام(ره) چه تصمیماتی را اتخاذ می‌کنند . در آن روز که مردم قم مطلع شده بودند، از سراسر قم جمعیت به سمت صحن حضرت معصومه(س) حرکت کرد ، بعضی از مراجع آمدند مرحوم آقا مصطفی فرزند امام(ره) هم آمد، بعضی‌ها سخنرانی کردند و هیجان وقتی بوجود آمد که زن‌های قم، چادر به کمر بسته و شمشیر به دست وارد صحن شدند. این جمعیت زنان با آن هیجان و با آن شعار یا مرگ یا خمینی وارد صحن شدند. شور عجیبی بوجود آورد و بی‌اختیار این مردم از درب قبله صحن به سمت خیابان تهران خارج شدند و اینکه امام(ره) را تهران بردند و ما باید به تهران برویم و امام(ره) را برگردانیم.

جمعیت عظیم در خیابان موج زد ، که آن وقت اسمش خیابان تهران بود و آنجا این جمعیت مردم در برابر سلاح دژخیمان مواجه شدند.تیراندازی شد. مردم زیادی آنجا مجروح شدند، عده‌ای کشته شدند، من خودم شاهد بودم که یک جوان حدود ۲۰ ساله بغل دست خودم  به پیشانی‌اش گلوله‌ خورد .

این موج عظیم و بزرگی که در قم بود. موج عظیم‌تری هم در تهران  و در پیشوای ورامین بود همه جا این حرکت بوجود آمد.۱۵ خرداد نشان داد که ملت زنده است. ۱۵ خرداد نشان داد که ملت در برابر ظلم و ستم سر فرود نمی‌آورد، ۱۵ خرداد نشان داد که مرجعیت زنده است، رهبری انقلاب زنده است.

امام(ره) از آغاز نهضت خودش را با مردم شروع کرد. مردم را بیدار کرد مردم را به حرکت در آورد و با مردم این نهضت و انقلاب را پیش برد. همه جا هم گره اصلی با دست مردم  باز شد.

 شما ببینید کدام انقلاب در تاریخ است که ۴۷ روز بعد از پیروزی انقلاب مردم پای صندوق آراء بیایند. صندوق، نتیجه و دستاورد مهم انقلاب اسلامی و انقلاب مشروطه است. در انقلاب مشروطه هم یکی از دستاوردهای مهم، صندوق بود.

مجالس اولیه مشروطه را می‌بینیم انتخابات بود مردم پای صندوق می‌آمدند یک شخصیتی مثل شهید مدرس انتخاب  به عنوان نفر اول می‌شد. بعدها به انحراف کشیده شد، ولی یکی از ثمرات مهم نهضت مشروطه و انقلاب مشروطه، همین صندوق و انتخابات بود.

در انقلاب اسلامی هم یکی از ثمرات مهم صندوق بود. راه‌حل امام(ره) برای اداره کشور، راه‌حل از طریق انتخابات و از طریق مردم بود. میزان رأی ملت است، شعار اصلی امام(ره) بود. نباید از امام(ره) فاصله بگیریم باید به امام(ره) نزدیک شویم. روز به روز باید نزدیک‌تر شویم نباید بگذاریم سیر قهقرایی ، خدای ناکرده اتفاق بیفتد.

امام(ره) نظریه‌اش بر این بود که مردم نقش اصلی و تعیین‌کننده در قدرت داشته باشند. نقش اصلی و تعیین کننده در اداره کشور داشته باشند این نظریه امام(ره) بود بر همین نظریه هم ایشان، جمهوری اسلامی ایران را بنیانگذاری کرد. به همین دلیل هم خیلی‌ها مخالف بودند. می‌گفتند الان موقع انتخابات و همه‌پرسی و رأی‌گیری نیست.

انقلاب در ۲۲ بهمن ۵۷ پیروز شد. ۱۰ فروردین سال ۵۸ یعنی ۴۷ روز بعد مردم پای صندوق آراء رفتند برای  همه‌پرسی در سراسر کشور، بعضی‌ها از کلمه همه‌پرسی خوششان نمی‌آید ولی اساس نهضت و نظام ما از همه‌پرسی شروع شده است. با همه‌پرسی بود که نظام جمهوری اسلامی ایران مورد تأیید و تصویب قاطبه مردم بیش از ۹۸ درصد مردم قرار گرفت و این کدام نهضت و انقلاب است که در یک سال ۵ انتخابات مهم، برگزار کند ۲ بار مردم در همه‌پرسی شرکت کردند و ۳ بار مردم در انتخابات شرکت کردند. یکبار در همه‌پرسی شرکت کردند برای نظام جمهوری اسلامی ایران، یکبار هم در همه‌پرسی بعد از نهایی شدن قانون اساسی شرکت کردند. ۳ بار هم انتخابات برای انتخابات اعضای مجلس خبرگان قانون اساسی، انتخابات برای ریاست جمهوری و انتخابات برای مجلس شورای اسلامی شد . این انقلاب نشان می‌دهد ذات‌اش چیست. انقلابی که سال اول ۵ بار مردم را پای صندوق، دعوت می‌کند، امام(ره) می‌خواهد بگوید راه و مسیر ما طریق و با آراء مردم است.

این مسیر و راه امام(ره) همواره مورد تأکید مقام معظم رهبری هم بوده است، ایشان همواره به حضور اکثریت پای صندوق آراء، تأکید کردند پس این خط، خطی است که ادامه دارد این راه، راهی است که ادامه دارد. نکند یک وقتی روی نادانی یک فردی بگوید مهم نیست کم و زیاد بیایند رأی بدهند، و مهم‌ترین مسأله را یک نفر بگوید مهم نیست. این مهم‌ترین مسَأله ماست. صندوق و انتخابات مهم‌ترین مسأله ماست. همه ما باید کاری کنیم که مردم با راحتی، امید و نشاط پای صندوق آراء بیایند و به اصلح نه از لحاظ فردی، بلکه  حتی از لحاظ برنامه و استراتژی ، رأی بدهند، رأی بدهند تا بهترین فرد این بار مسئولیت سنگین را بر دوش بگیرد و کار را پیش ببرد.

 اینجا نمی‌خواهم نطق خداحافظی انجام دهم ان‌شاء الله خدا به ما توفیق دهد ۲ ماه دیگر در خدمت مردم هستیم به موقع‌اش حرف‌هایی که باید گفته شود را خواهم گفت، اگر یک دولت قوی با پشتوانه آراء قوی مردم با شعار و استراتژی روشن با جهان در این کشور روی کار نبود، گذراندن ۳.۵ سال جنگ تمام عیار اقتصادی به مراتب سخت‌تر از آن بود که گذشت، بله الان هم سخت بود، جنگ اقتصادی جنگ سختی بود اما تدبیر این دولت کاری کرد که ترامپ نتوانست خودش را از انزوا و تنهایی نجات دهد، ترامپ برخلاف عهدش از برجام خارج شد اما تنها ماند همین دو تا مثل رژیم صهیونیستی نامشروع و یکی دو تا از کشورهای مرتجع دور او بودند، هیچ‌کس کنارش نیامد حتی متحدین سنتی آمریکا هم کنارش قرار نگرفتند. چرا از پیروزی سیاسی ملت ایران در طول سال ۹۷ و ۹۸ و ۹۹ کمتر صحبت می‌شود؟ چرا از شکست ترامپ کمتر صحبت می‌شود؟ بارها ترامپ در شورای امنیت آمد و شکست خورد، خودش به عنوان رییس جلسه شورای امنیت نشست و شکست خورد، به اسنپ بک رفت به قول خودش عمل کند، شکست خورد. رفت جلوی رفع تحریم تسلیحاتی ایران را بگیرد و شکست خورد. همه کشورها تقریبا به استثنای آن چند کشور ترامپ را به خاطر خروجش از برجام تقبیح یا محکوم کردند این چه بود، بر چه مبنایی بود؟ اگر توان این دولت برای اقناع افکار عمومی جهان ،سیاستمداران و سران جهان، نبود آیا چنین چیزی اتفاق می‌افتاد و چنین واقعه‌ای را شاهد بودیم؟ این یکی از افتخارات بزرگ تاریخ ایران است و فکر نمی‌کنم در تاریخ سابقه داشته باشد ایران در برابر آمریکا در مصاف سازمان ملل روبروی همه قرار گرفته باشند برای سه بار، چهار بار و هر چند بار آمریکا شکست خورده باشد و چند بار در مصاف دادگاه بین‌المللی قرار گرفته باشند و هر چند بار آمریکا در دادگاه بین‌المللی لاهه شکست بخورد. چرا اینها گفته نمی‌شود؟ چرا بیان نمی‌شود؟ الان الحمدالله بعد از این هشت سال به یک نقاط خوبی رسیدیم.

همه امروز به تعامل سازنده افتخار می‌کنند، کسی  نیست که بگوید تعامل سازنده خوب نیست، هیچ‌کس از تقابل با دنیا استقبال نمی‌کنند الحمدالله، امروز همه بحث مذاکره می‌کنند حتی بعضی‌ها می‌گویند ما بیاییم بهتر مذاکره می‌کنیم. الحمدالله پس مذاکره را قبول کردید و می‌گویید ما بیاییم بهتر مذاکره می‌کنیم، اهلاً و سهلاً، شما تشریف بیاورید، برای ما آن مهم نبود مهم این بود که بفهمید راه، مذاکره است، بفهمید راه تعامل با جهان است این مهم بود و الحمدالله این را در این۸ سال فهمیدید.

ما به یک دستاوردهای بزرگی در این هشت سال رسیدیم، به عقب برنمی‌گردیم، به نقطه‌هایی رسیدیم هیچ‌کس نمی‌تواند به عقب برگردد. امروز هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید برجام بد است، امروز همه دنبال این هستند که به برجام برگردند البته ما که در برجام بودیم کمی عقب آمدیم به خاطر خیانت‌های آمریکا بود. آمریکا می‌گوید می‌خواهم برگردم ۱+۴ می‌گوید همه برگردیم، ایران می‌گوید برگردیم، همه یک حرف می‌زنیم امروز بعد از هشت سال فکر ما یکی شده است البته ممکن است باز هم در شیوه‌ها اختلاف‌نظرهایی داشته باشیم ولی در مسائل مهم به نظر واحد رسیدیم و این پیروزی بزرگ برای ملت ایران است.

مگر آمریکا با تحریم صددرصدی و جنگ اقتصادی، نمی‌خواست نظام را سرنگون کند ؟ صریح گفتند آمدیم این کار را بکنیم که این نظام را سرنگون کنیم، توانستند؟ نتوانستند، گفتند سه ماه، نشد. گفتند صبر کنید، ۴ ماه نشد، گفتند ۶ ماه نشد بعد از شش ماه چه کار کردند؟ خودشان دنبال مذاکره آمدند. ترامپ کسی را فرستاد، ترامپ یکی از مسوولین مهم منطقه شرق جهان را خدمت مقام معظم رهبری فرستاد، مگر این کار را نکرد؟ ترامپ فرستاد و تقاضای مذاکره کرد. دهها بار از طرق مختلف از من تقاضای مذاکره کرد، از اروپا و غیر اروپا، کشورهای منطقه و غیرمنطقه، آیا این به معنای شکست نبود؟ اگر آمریکا پیروز شده بود نیاز به این ندارد که دائم برای مذاکره التماس کند، پیروز شده  بود به قول خودشان نظام جمهوری اسلامی از بین می‌رود و تمام می‌شود و فرش قرمز پهن می‌کنند تا آ‌نها از واشنگتن وارد تهران شوند،  چرا شکست خوردند؟ عامل اصلی  آگاهی و بیداری و صبر و استقامت و مقاومت مردم بود. مردم ۴ سال صبر کردند اینکه شما می‌بینید امروز در وین مذاکرات ما به خوبی پیش می‌رود این برای صبر مردم است.

 همه بفهمند، پیروزی ما در سایه ایستادگی، مقاومت ملت ایران و تدبیر دولت و راهنمایی مقام معظم رهبری و ارشاد ایشان است، همینطوری که به دست نمی‌آید، پیروزی که مجانی به دست نمی‌آید، بهای سنگین باید پرداخت شود، بهای سنگینی پرداخت شد اما در عین حال قدم به قدم دولت هم در کنار مردم تدبیر کرد.

اینها می‌گفتد ما ۹۷ که فشار را شروع کنیم که از اردیبهشت ۹۷ شروع کردند، در ۹۸ اینها دیگر پول ندارند ناچارند بروند از بانک مرکزی استقراض کنند وقتی استقراض کردند، تورم درست می شود همین‌که بعضی از اقتصاددانان داخل ایران هم ، می‌گفتند در ۹۸ تورم سه رقمی می‌شود، آنها هم در محاسبات ظاهری حساب می‌کردند. چرا نشد؟ چون دولت برای بودجه خود یک ریال از بانک مرکزی نگرفت، دولت برای بودجه خود یک ریال از پایه پولی استفاده نکرد. دولت کار عظیم و بزرگ اقتصادی در سال ۹۸ و ۹۹ و همچنین امسال کرد .

درآمدهای مالیاتی ما افزایش پیدا کرد و از این راه وارد شدیم. سهام دولتی را به بازار عرضه کردیم این یک راه تامین بودجه بود، انتشار اوراق یک راه دیگر بود، در بودجه صرفه‌جویی کردیم که یک راه دیگر بود. ما نرفتیم از بانک مرکزی استقراض کنیم، نرفتیم از پایه پولی بگیریم، اوراق منتشر کردیم، بهترین شیوه همین اوراق بود که اخیرا مقام معظم رهبری هم در یکی از بیانات خود به همین مساله اوراق اشاره فرمودند.

اگر تدبیر دولت نبود یک روز شد که کالای اساسی در بازار نایاب شود و بگویند که دارو، نان، گوشت و روغن نیست، حتی در زمان کرونا حتی در روز سختی حتی در روزی که همه مبادلات ما با کشورهای همسایه قطع شد؟ شرایط ما چنین شرایطی بود چطور توانستیم کشور را اداره کنیم؟ کشور را  اینطور اداره کردیم. امروز بزرگترین صادرکننده بنزین در منطقه شدیم، چطور موفق شدیم؟ امروز صادرکننده ریل شدیم یک عمر برای راه آهن، ریل از خارج می‌خریدیم امروز ریل در داخل تولید می‌کنیم و می‌توانیم این ریل را حتی صادر کنیم.

این کار ملت و مردم است، دولت هم که می‌گوییم دولت به معنای نوکر مردم به معنی خادم مردم در کنار مردم است . در همین دو ماهه اول امسال ، پولی که برای بودجه عمرانی و آبادانی کشور، پرداخت کردیم بیش از ۵ برابر دو ماهه پارسال است و این نشان می‌دهد که این ملت زنده است، این ملت ایستاده است و مقامت می‌کند. ۴ هزار میلیارد تومان در دو ماهه اول امسال پرداخت می‌کنیم و پارسال در همین دو ماه ۷۰۰ میلیارد تومان پرداخت کردیم این نشان می‌دهد که حرکت چگونه بوده و به چه صورت حرکت کردیم.

وقتی یک ملت ایستاد، وقتی دیدند نمی‌شکند، وقتی دیدند تنوع صادرات دارد، وقتی دیدند دلارش را تامین می‌کند، وقتی دیدند ریال خود را تامین می‌کند، وقتی دیدند در صنایع مربوط به لوازم خانگی بیش از ۷۰ درصد داخلی تولید می‌شود و به سمت خودکفایی حرکت می‌کنیم و لذا ماهها قبل آقای بایدن در تبلیغات انتخاباتی خود رسما اعلام کرد که اگر من پیروز شوم به برجام برمی‌گردم. چون بعضی‌ها هستند که فکر می‌کنند مثلا اخیرا در عالم رخ داده، خیر این آقا خودش وقتی که در انتخابات بود به صراحت گفت اگر پیروز شوم به برجام برمی‌گردم و باز هم تکرار کرد و مسوولین دیگر هم تکرار کردند و زمانی این را گفت که تنگاتنگ با رقیب خود مبارزه می‌کرد، معلوم است نظرش این بود که ملت آمریکا هم همین را می‌خواهند وگرنه اگر این نبود نمی‌گفت، خودکشی که نمی‌کرد و چون ملت آمریکا رای بیشتری به آقای بایدن دادند معلوم است ملت آمریکا هم ترامپ را محکوم کردند، ملت آمریکا هم فهمیده راه، تعامل است چیز جالبی شد هم در داخل معلوم شد راه، تعامل است هم آمریکایی‌ها فهمیدند راه، تعامل است، همه فهمیدند راه این است که بنشینیم، حرف بزنیم و مذاکره کنیم و لذا در وین پای میز مذاکره آمدند و امروز الحمدالله می‌بینیم مسائل اصلی ما با آمریکایی‌ها در این مذاکرات حل و فصل شد و حالا چند مساله باقی مانده است آن هم مذاکره می‌کنیم و به نتیجه می‌رسانیم.

اگر اراده بر این باشد که در این دولت این کار انجام شود این دولت این کار را انجام داده است، فعل ماضی به کار می‌برم فعل مضارع نداریم ما کارمان را انجام داده‌ایم و تمام کردیم. آن قولی که ما به ملت ایران دادیم در تحریم به قول‌مان وفادار ماندیم، یک بار تحریم را در سال ۹۴ شکاندیم یک بار هم در ۱۴۰۰، ما کارمان را انجام دادیم، تشریفات کار هر طور که هست مهم نیست ولی ما کارمان را انجام دادیم.

در کرونا هم به مردم قول دادیم گفتیم کرونا را تا پایان این دولت مهار می‌کنیم، البته دست همه مدافعین سلامت را می‌بوسم البته کار بزرگ بر دوش آنها بوده، البته کار بزرگ بر دوش کل ملت ایران بوده همه همکاری کردند که به  اینجا رسیدیم اما در مساله کرونا از قله به سمت سرازیری در حال حرکت هستیم.

با ادامه واکسیناسیون در کشور که انشاءالله روز به روز شرایط بهتری در هفته‌های آینده پیش روی ما هست این بیماری و ویروس را پایان دولت موقع تحویل مهار شده، تحویل دولت بعد خواهیم داد. در واکسن هم در همین تولید داخلی، با یک حرکت بسیار خوب شاهد یک تحول بزرگ در این زمینه خواهیم بود. این کار بزرگ الحمدالله هم در تحریم و هم در واکسن که قول ما بود، انجام گرفت.

و نکته آخر، یک علامتی که به دنیا و آقای ترامپ و دیگران دادیم افتتاح‌های پنجشنبه‌ ها بود که کمر اینها را شکاند، دیدند علیرغم این همه فشار در یک روز گاهی دهها هزار میلیارد تومان طرح و پروژه افتتاح می‌کنیم و گاهی بیش از چند صد طرح و پروژه افتتاح می‌شود. این هفته هم باز افتتاح داریم. ۲۰هزار هکتار زهکشی جدید را افتتاح خواهیم کرد، بیش از ۱۶۰۰ طرح و پروژه گلخانه‌ای را افتتاح خواهیم کرد. ما هر هفته، از هفته آینده تنها پنجشنبه‌های افتتاح نیست، دوشنبه‌های افتتاح هم به کمک می‌آید تا آمریکایی‌ها و بدخواهان بفهمند ایران استوار در مسیر تولید ایستاده است، فرمان جهش تولید را اجرایی و عملیاتی می‌کند و پیش می‌برد و ما انشاءالله شاهد پروژه‌های بسیار متعدد تا آخرین هفته انشاءالله اگر زنده ماندیم پنجشنبه‌ روز عید غدیر خم است، پنجشنبه روز عید غدیر خم که روزهای پایانی دولت دوازدهم است باز هم افتتاح خواهیم داشت و انشاءالله آخرین افتتاح و همه این افتتاح‌ها نشان می‌دهد ما در مسیر زیرساخت‌ها، در مسیر تولید، در مسیر توسعه همچنان گام‌های استوار را برخواهیم داشت.

والسلام علیکم و رحمه‌الله و برکاته