با کاهش ۵۰ درصدی ارزش پول ملی و بدهی به کشورهای خارجی، مدارس باید رایگان باشند؟ / بحران آموزشی در سیرالئون: بچه ها به مدرسه می روند اما سواد خواندن ندارند
سیرالئون در تلاش برای بهبود شرایط آموزشی در حال انجام یک آزمایش آموزشی گسترده است و اگر این کشور آفریقایی در اجرای این برنامه آموزشی موفق شود، میتواند نقشه راهی بنویسد که حتی به کشورهای بسیار ثروتمندتری نیز کمک کند. اما حتی اگر با ایجاد چنین اصلاحاتی در سیستم آموزشی، بچهها به کلاسهای درس سیرالئون هجوم آورند، آیا میتواند آنها را وادار به یادگیری کند؟
اقتصادآنلاین – عاطفه حسینی؛ به گزارش اکونومیست، سیرالئون یکی از فقیرترین کشورهای آفریقاست؛ حدود نیمی از بزرگسالان آن سواد خواندن ندارند. مدارس این کشور که تعداد کمی از آنها برق دارند، از بدترین مدارس جهان هستند و بطور روزانه شاید یک پنجم معلمان آنطور که باید سر کلاس حضور پیدا نمیکنند.
دولت جدید سیرالئون در سال ۲۰۱۸، هزینههای عمومی برای آموزش را افزایش داد و به دو برابر بودجه پنج سال پیش رساند. تعداد کودکانی که در مدارس ثبت نام کردهاند نیز بیش از نیمی افزایش یافته است.
با افزایش تعداد مدارس و صندلیها، اکنون سیرالئون با مشکلی دست و پنجه نرم میکند که سراسر آفریقا را درگیر خود کرده است. در بسیاری از کشورهای آفریقایی از جمله سیرالئون صرفا تعداد کم مدارس تنها بحران سیستم آموزشی نیست، بلکه درحال حاضر مشکل اساسیتر میزان یادگیری دانشآموزان است که بصورت تاسفآوری بسیار پایین است.
اگرچه در طول دو دهه گذشته، نرخ ثبت نام در مدارس سراسر جنوب صحرای آفریقا افزایش یافته است، اما از هر ده کودک یک نفر تا زمانی که مدرسه ابتدایی را ترک میکند، میتواند بخواند! درحالیکه این میزان در آمریکا و بریتانیا بیش از ۹۰ درصد است. سیاستمداران آقریقایی معمولاً مقیاس این بحران را دست کم میگیرند و پول خود را برای پروژههای خبرسازی مانند خرید رایانههایی برای مدارس که نمرات را بالا نمیبرند، هدر میدهند.
با هدف افزایش دسترسی و کیفیت، سیرالئون اکنون ۲۱ درصد از بودجه خود را به مدارس اختصاص میدهد که یکی از بالاترین نرخها در جهان است. برنامههای تشویقی دیگری مانند لغو شهریه و کاهش هزینه امتحانات و کتابهای درسی که بسیاری از مدارس دولتی قبلاً دریافت کرده بودند نیز انجام شده است. در راستای همین سیاستها، در حال حاضر تقریباً دو سوم از جوانان به دبیرستان راه یافتهاند.
به گفته جولیوس ماادابیو، رییس جمهور سیرالئون، دولت او مجبور بوده است که از هر وزارتخانه دیگری برای پرداخت هزینه اصلاحات بودجه بگیرد زیرا وجود مدارس بهتر یک نیاز ضروری و اساسی برای کشورش بوده است.
دولت همچنین سعی کرده است مشکلات دیگری را که جوانان را از رفتن به مدرسه و یادگیری بیشتر باز میدارد، از بین ببرد. اگرچه بعضی از این اصلاحات مانند اجرای موسیقی رپ در مدارس و عدم اخراج دختران باردار انتقادات گروههای مذهبی و خانوادههای سنتی را به دنبال دارد، اما موافقان دیوید معینینا سنگه، وزیر آموزش و پرورش سیرالئون را «هیجانانگیزترین اصلاحکننده آموزش در حال حاضر در آفریقا، و احتمالاً در سراسر جهان» میدانند!
همچنین دولت از پنج سازمان بینالمللی خواسته است تا برای بهبود نمرات کودکان از طریق آموزش روشهای جدید تدریس درسهایی مانند ریاضی و فیزیک به معلمان، با یکدیگر رقابت کنند.
از سوی دیگر تلاش برای ایجاد اصلاحات آموزشی در سیرالئون بیش از پیش به بحثهای آتشین در مورد تحصیل رایگان دامن زده است. هزینههای تحصیل در سراسر آفریقا به ویژه در مدارس متوسطه رایج است و پیشبینی میشود که لغو دریافت این هزینهها با استقبال گستردهای روبهرو شود.
اما باید به این نکته دقت داشت که صرف پول بیشتر برای آموزش متوسطه در کشورهایی که به دلیل تدریس اسفبار، فقیرترین دانشآموزان قبل از رسیدن به آنجا ترک تحصیل میکنند، میتواند نتیجه دلخواه را به دنبال نداشته باشد. علاوه بر این، سیاست آموزش ریگان در کشورهای فقیری که بودجه خوبی ندارند، میتوانند سیستمهای ضعیف را بدتر کنند. در نزدیکی غنا، برخی از مدارس متوسطه رایگان به قدری شلوغ هستند که دانش آموزان باید به نوبت به کلاس بروند.
قمار سیرالئون در مدارس و بطور کلی سیستم آموزشی همچنین با تهدیدهای بزرگی مواجه است؛ از یک سو قیمت مواد غذایی و سوخت در سراسر جهان در حال افزایش است و از سوی دیگر، واحد پول سیرالئون یعنی لئون در سال جاری بیش از 50 درصد کاهش یافته است. همچنین تعداد زیادی از مردم در ماه اوت در پایتخت این کشور آفریقایی در میان خشونتهایی که پس از اعتراضات ناشی از افزایش هزینههای زندگی شکل گرفت، جان باختند.
در چنین شرایطی رییس جمهوری سیرالئون قول داده است که هزینههای آموزشی را بالا نگه دارد. این درحالی است که او باید دوباره در سال ۲۰۲۳ با رای دهندگان روبرو شود. یک دولت جدید ممکن است تصمیم بگیرد که اولویتهای مهمتری دارد، به خصوص که پرداخت بدهیهای خارجی این کشور در حال حاضر حدود ۲۲ درصد از درآمدهای دولتی را از بین میبرد.
در میان همه اینها، دولت باید نشان دهد که جوانان درس خوان فرصتهای جدیدی به دست میآورند. حدود ۱۰۰هزار نوجوان در سال جاری واجد شرایط تحصیل در آموزش عالی بودند. اما در حال حاضر دانشگاهها و کالجهای سیرالئون میتوانند تنها تعدادی از آنها را بپذیرند.
حتی اگر در نظر بگیریم که این مشکل هم حل شود و تمام دانشآموزانی که واجد شرایط هستند به دانشگاهها راه پیدا کنند، سوال بعدی مطرح میشود: آیا فارغ التحصیلان میتوانند شغل مناسبی پیدا کنند؟ شاید به همین دلیل است که گفته میشود کار اصلاح طلبان هرگز تمام نمیشود!