تاسیس صندوق مجازی نجات ملی کرونا برای شفافیت در تخصیص منابع به کسبوکارها
کرونا در سه حوزه عرضه و تقاضا، زنجیره تامین و امید مثبت به آینده اقتصاد جهان را دچار مشکل کرده است. گروه G7 و چین تقریبا معادل 60 درصد اقتصاد، 65 درصد تولید و حدود 40 درصد صادرات جهان را در اختیار دارند که تمام این کشورها به شدت درگیر این بحران هستند.
چین اعلام کرده است که آثار کرونا تا زمانیکه واکسن آن تهیه نشود پا برجاست و فقط توانسته اوج بیماری را پشت سر گذارد.کشورهای انگلیس، ایتالیا، فرانسه، کانادا، ژاپن، آلمان و آمریکا نیز در حال حاضر درگیر این ویروس هستند. آثار کرونا بر اقتصاد را نمیتوان انکار کرد؛ عرضه و تقاضا و زنجیره تامین در جهان دچار مشکل شده و پیشبینیها حاکی از این است که جهان تا 6 ماه آینده یعنی تا پایان تابستان با این بحران درگیر است. اما تفاوت کشور ایران با دیگر کشورها دراین است که دادهها و اطلاعات درست در دست نیست. وقتی آمارها دقیق و شفاف نباشد معلوم نیست که کدام تولیدکنندگان و اصناف بیشترین آسیب را دیدهاند و کدام کمترین؟ بنگاه کوچک یا متوسط دارای استراتژی هستند که در چنین بحرانهایی میتوانند با تغییر استراتژی میزان آسیبها را کمتر کنند.
دولت باید داده ها و اطلاعات دقیق از کسب و کارها داشته باشد. بزرگترین خطر کرونا در اقتصاد ایران مثل گذشته، تقسیم غیر بهینه منابع خواهد بود. یعنی افرادی که نیاز دارند، تسهیلات به آنها نمیرسد و بالعکس. این مشکل ناشی از عدم دادههای درست و واقعی است. در دنیای داده،هوش مصنوعی و عصر تکنولوژی نداشتن اطلاعات شفاف و تقسیم غیر بهینه منابع خطر بزرگ کرونا بر اقتصاد ایران محسوب میشود. نکته دوم برای اینکه دادهها درست نیست لذا تصویر دقیقی هم از ابعاد این بحران در اقتصاد وجود ندارد.برخی از اطلاعاتی هم که در دست نیست به خاطر تحریم ها نمیتوان اعلام کرد که این موارد باعث میشود چراغ راه اقتصاد ما روشن نباشد.
در چنین بحرانیهایی باید به قشر ضعیف و متوسط سریعتر کمک رسانی شود.بسیاری از شرکتها به سبب اینکه سال 98، عملکرد خوبی نداشتند در نگهداری نیروهای خود قطعا به مشکل بر میخوردند و امسال ریزش شدید نیرو در بنگاههای کوچک و متوسط اتفاق می افتد.
در کمیسیون بازار و پول اتاق بازرگانی تهران پکیجی تهیه شد و پیشنهاد دادیم تا یک صندوق مجازی نجات ملی کرونا ایجاد شود و مانند یک ترازنامه دادههایی که دولت اعلام می کند در یک سمت و نیازهای مردم در مقابل اعلام شود و با توجه به اینکه منابع محدود است تقسیم منابع به صورت شفاف و هدفمند با کارایی بالا صورت بگیرد .
بستههای حمایتی که دولت و اقتصاددانان پیشنهاد می دهند خوب است و افراد از روی حسن نیت پیشنهادات را میدهند اما تا ز مانیکه دادهها غلط وغیر شفاف باشد، این بستههای پیشنهادی به خوبی عمل نمی کنند.
تفاوت اقتصاد ایران با کشوری مثل آلمان در این است که آنها به خاطر داشتن داده های درست و شفاف وقتی اعلام می کند که به کسب وکارها کمک میکنند، دو روز بعد از صحبت خانم مرکل پول در حساب کسب و کارها قرار میگیرد. ایران هنوز سیستم حسابداری شفاف را قبول نکرده است و این از مشکلات بزرگ کشور است.
امید میرود COVID-19 به کشور ما کمک کند تا در حوزه داده و فرآوری دادهها از خواب بیدار شود و درک کند که به دادهای دقیق، کامل وشفاف نیاز دارد و این آمار و اطلاعات باید در دسترس مسوولان و شهروندان قرار بگیرد.لذا اگر داده وجود نداشته باشد حرفها و پیشنهادات کلی خواهد بود و هیچ تاثیری بر اقتصاد و وضعیت مردم نخواهد داشت.
*دبیر کمیته انجمن اقتصاد ایران