برای اولین بار، اکثریت ایرانی‌ها خواهان خروج از برجام هستند

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از فارس، نتایج نظرسنجی جدید دانشگاه مریلند نشان می‌دهد پانزده ماه بعد از خروج دولت آمریکا به ریاست «دونالد ترامپ» از توافق هسته‌ای و اعمال مجدد تحریم‌های ذیل برجام علیه جمهوری اسلامی ایران، بیشتر ایرانی‌ها خواستار مقابله به مثل و خروج متقابل ایران از این توافق هستند.

در گزارشی که دانشگاه مریلند از این نظرسنجی منتشر کرده، آمده است: «حدود ۵۹ درصد از ایرانی‌ها معتقدند ایران نیز باید از این توافق خارج شود. حدود سه چهارم (۷۴%) از مردم ایران از سیاست جدید این کشور مبنی بر عبور تدریجی از محدودیت‌های برجام و تهدید دیگر امضاکنندگان توافق به خروج در صورت حاصل نشدن عایدی از این توافق، حمایت می‌کنند. همچنین حدود ۷۵% معتقدند که حتی اگر آمریکا قول دهد که تحریم‌ها را تسهیل می‌کند، باز هم ایران نباید غنی‌سازی هسته‌ای را متوقف کند».

مریلند درباره نظر ایرانی‌ها نسبت به رویکرد کنونی دولت در قبال طرف‌های برجام می‌نویسد: «علی‌رغم افزایش تهدید تحریم‌های ثانویه آمریکا، سیاست‌ فعلی ایران بسیار بیشتر از موضع قبلی این کشور -که مبتنی بر پایبندی کامل به برجام و انتظار کشیدن برای اینکه روسیه، چین و کشورهای اروپایی روابط تجاری خود با ایران را عادی کنند بود- مورد اقبال و حمایت مردم قرار دارد».

بر این اساس، در ماه میلادی می امسال (اردیبهشت ماه) ۵۳% مردم از سیاست قبلی حمایت می‌کردند؛ که ۲۱ درصد پایین‌تر از میزان حمایت کنونی است.

دانشگاه مریلند توضیح می‌دهد که برای اولین بار، حمایت ایرانی‌ها از برجام به کمتر از نصف جامعه یعنی حدود ۴۲% رسیده است. همچنین برای اولین بار، اکثریت قابل توجهی از مردم یعنی حدود ۶۹% به اینکه سایر کشورهای باقی‌مانده در برجام به تعهدات خود عمل کنند، اعتمادی ندارند که این رقم نسبت به نظرسنجی ژانویه ۲۰۱۸ به میزان ۳۳ درصد افزایش یافته است.

بر اساس نتایج این نظرسنجی، فقط ۲۴% از ایرانی‌ها نگاه مثبتی به تلاش‌های اروپا برای ایجاد کانال‌های تجاری با ایران دارند. نزدیک به نیمی (۴۶%) از مردم گمان نمی‌کنند که چنین تلاش‌هایی در حال انجام شدن باشد و ۲۵% نیز این تلاش ها را «بسیار اندک و بسیار دیرهنگام» ارزیابی می‌کنند. 

مریلند در ادامه این گزارش نوشته است: «بازگرداندن تحریم‌ها، بدبینی اقتصادی در ایران را افزایش نداده است. ۶۸% از ایرانی‌ها معتقدند که اقتصاد کشور در شرایط بدی قرار دارد؛ این شاخص نسبت به آوریل ۲۰۱۸ (فروردین ۱۳۹۷) و دقیقا پیش از خروج آمریکا از برجام که ۷۲% درصد از مردم چنین دیدگاهی داشته اند،کاهش داشته است. ۵۴% از مردم معتقدند که اقتصاد کشور در حال بدتر شدن است، که باور به این موضوع نیز نسبت به فروردین ۱۳۹۷ -که ۶۴% چنین اعتقادی داشتند - ۱۰ درصد کاهش داشته است. اعمال مجدد تحریم های آمریکا، مقصر وضعیت بد اقتصاد ایران از نگاه افکارعمومی این کشور را نیز تغییر داده... و تحریم های آمریکا را نسبت به قبل بیشتر مقصر می‌دانند».

طبق این نظرسنجی، سه چهارم از ایرانی‌ها یعنی ۷۵ درصد معتقدند که ایران نباید متعهد شود که غنی‌سازی را در خاک خود قطع کند. اکثر مردم ایران که ۵۸% هستند، با افزایش مدت زمان محدودیت‌های پذیرفته شده در قالب برجام نیز مخالفند.

همچنین حدود ۶۳% از مردم ایران گمان می‌کنند که آمریکا تا آنجا که توانسته، ایران را تحت فشار قرارداده و این کشور را تحریم کرده است و «حتی اگر بخواهد نیز نمی‌تواند به اوضاع اقتصادی ایران فشار بیشتری وارد کند».

در ادامه گزارش این دانشگاه آمریکایی آمده است: «نگرش منفی ایرانی‌ها نسبت به ایالات متحده به ۸۶% رسیده و این رقم، بیشترین میزان ثبت شده توسط این موسسه تاکنون است. در سال ۲۰۰۵ تحقیقات موسسه زاگبی نشان داد که ۳۷ درصد از مردم ایران معتقد بودند که "آمریکا به خاطر ارزش‌ها و آزادی‌های خود، کشوری نمونه است".  در حال حاضر، تنها ۱۲ درصد از مردم چنین دیدگاهی دارند».

از طرفی ۷۲% از ایرانی‌ها بر این باورند که تجربه توافق برجام نشان داد که «ایران نباید امتیاز بدهد»؛ چرا که سایر قدرت های جهانی به تعهدات خود عمل نخواهند کرد (در دی‌ماه ۱۳۹۶ حدود ۶۷% چنین دیدگاهی داشتند). همچنین، اکثریت رو به رشدی از ایرانیان (۵۸%) با پذیرش هرگونه محدودیت در برنامه موشکی ایران مخالفند و کمتر از ده درصد بر این باورند که ایران باید برنامه موشکی خود را برای اطمینان بخشی در مورد ماهیت این برنامه متوقف کند.

دانشگاه مریلند سپس درباره محبوب‌ترین چهره‌های برجسته ایرانی توضیح داد: «سردار سلیمانی با ۸۲% محبوبیت، بالاترین میزان محبوبیت را در میان شخصیت های مورد بررسی دارد. محبوبیت سیدابراهیم رئیسی، از دی‌ماه ۱۳۹۷ تاکنون ۱۰ درصد رشد داشته و در حال حاضر به ۶۴ درصد رسیده است. اکثریت فزاینده‌ای (۷۳%) از مردم ایران معتقدند که قوه قضائیه تلاش می کند تا با فساد اقتصادی مبارزه کند و ۶۰% معتقدند که این تلاش ها نسبت به سال گذشته افزایش قابل توجهی داشته است».

دور اول این نظرسنجی تنها یک هفته بعد از آن انجام شده است که آمریکا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در لیست سازمان‌های تروریستی خود قرار داد. این درحالی است که بر اساس تحقیقات دانشگاه مریلند، سپاه پاسداران محبوبیت قابل توجهی در میان مردم دارد. به عنوان نمونه، ۶۱% از مردم بر این باورند که عملکرد سپاه پاسداران در کمک رسانی به سیل‌زدگان بهار امسال «بسیار خوب» بوده است. همچنین در اردیبهشت ۱۳۹۸ حدود ۷۵% از مردم ایران معتقد بودند که فعالیت‌های سپاه پاسداران در خاورمیانه، باعث امن‌تر شدن ایران شده است و در حال حاضر، کسانی که چنین عقیده ای دارند به ۸۱% از مردم ایران افزایش پیدا کرده اند.

مرکز مطالعات بین المللی و امنیتی دانشگاه مریلند دور اول این نظرسنجی را به صورت مصاحبه تلفنی و در اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ انجام داده است. دور دوم این نظرسنجی در شهریور ۱۳۹۸ انجام شده است. موج سوم این نظرسنجی نیز در مهرماه ۱۳۹۸ انجام پذیرفته است. حاشیه خطای هر موج از این نظرسنجی ها ۳.۱ ± درصد می باشد.