خانه‌به‌دوش به‌دنبال کار

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، داده‌های آماری نشان می‌دهد 77.3درصد جمعیت فعال مهاجر کشور در سال گذشته، افراد شاغل بوده‌اند که 22.8درصد آنها برای یافتن کار جدید مهاجرت کرده‌اند و هدف 15.4درصد از آنها برای مهاجرت یافتن کاری بهتر از شغل قبلی بوده است. البته از میان این جمعیت مهاجر 234هزارنفری، 10.9درصد به‌واسطه انتقال شغل، تن به مهاجرت داده‌اند و دلیل 1.6درصد از آنها نیز مربوط به تحصیل بوده است. براساس آمارها 22.7درصد از جمعیت فعال کشور که پارسال مهاجرت کرده‌اند، در جرگه بیکاران قرار گرفته‌اند که 14.6درصد با هدف یافتن شغل و 11درصد با هدف یافتن شغل بهتر، محل سکونت خود را تغییر داده‌اند.

کمبود شغل و مهاجرت خانوادگی

بررسی‌های آماری نشان می‌دهد در نتیجه مهاجرت جمعیت فعال اقتصادی به‌منظور یافتن کار جدید یا شغل بهتر، سایر افراد خانوارهای آنها نیز مهاجرت کرده‌اند و مجموع جمعیت مهاجر کشور در سال گذشته به 711هزار و 154نفر رسیده است. از این تعداد، مهاجرت 588هزار و 312نفر مربوط به نقاط شهری و 122هزار و 841هزار نفر مربوط به نقاط روستایی بوده و دلیل عمده مهاجرت این جمعیت، پیروی از خانوار بوده است، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد این پیروی از خانوار برای مهاجرت، ناشی از تلاش سرپرستان خانوار برای یافتن شغل بهتر بوده که این مسئله نیز می‌تواند ناشی از متناسب نبودن وضعیت شغلی افراد با خواسته و نیاز آنها باشد. البته برخی کارشناسان معتقدند، ریشه اصلی برخی از این مهاجرت‌ها در وابستگی‌های خانوادگی نهفته است که باعث می‌شود یک خانواده مثلاً برای تحصیل فرزند خود محل سکونت را تغییر دهد و ناگزیر سرپرست خانوار نیز شغل خود را به محل جدید منتقل کند.

علی‌اکبر سیارمه، کارشناس حوزه کار دراین‌باره می‌گوید: خانواده رکن اصلی جامعه به شمار می‌رود که تحت هیچ شرایطی نمی‌توان آن را نادیده گرفت و ازآنجاکه اکثر مهاجرت‌ها در سال‌های اخیر نیز به شکل دسته‌جمعی و خانوادگی بوده، می‌توان یکی از دلایل این امر را وابستگی و تعلق‌خاطر افراد به یکدیگر، اهمیت خانواده‌ها به تحصیل و آینده شغلی فرزندان و میل به رفاه و پیشرفت دانست. او معتقد است: یکی از دلایل مؤثر در برخی از مهاجرت‌ها، به‌ویژه مهاجرت جوانان جویای کار، یافتن شغل و موقعیت‌های شغلی بهتر و به‌تبع آن رفاه و زندگی مطلوب‌تر است که اغلب موارد به‌صورت مهاجرت از روستا به شهر و از شهر به کلانشهر اتفاق می‌افتد.

مهاجرت به‌دلیل توزیع نامتوازن شغل

آنگونه که آمارهای سالانه مربوط به تحولات بازار کار نشان می‌دهد از سال 93به بعد، موج متقاضیان تازه وارد به دروازه‌های بازار کار رسیده و هر سال تقریباً یک‌میلیون نفر به جمعیت شاغل یا متقاضی شغل، افزوده شده که  این مسئله تا حدودی ناشی از این موضوع بوده که در سال‌های قبل از 1393، جمعیت جوان و افراد در سن کار به سمت ادامه تحصیل و ورود به آموزش عالی گرایش پیدا کرد و باعث شد ورودی سالانه به بازار کار حتی در مقاطعی به کمتر از 50هزار نفر در سال برسد.

بعد از اتمام دوره‌های آموزشی این افراد و بهبود دورنمای بازار کار و اقتصاد از سال 93، ورود این افراد به بازار شتاب گرفت و ازآنجا ‌که ایجاد اشتغال به‌صورت متوازن انجام نشده بود، بخش زیادی از افراد را به مهاجرت ناچار کرد. پیرو همین اتفاقات بود که دولت برنامه‌هایی نظیر اشتغال‌زایی روستایی و طرح کارورزی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی را در دستور کار قرار داد. طرح‌هایی که البته با استناد به آمارهای مربوط به مهاجرت جمعیت فعال، هنوز نتوانسته به هدف‌گذاری‌های مشخص شده برسد؛ به‌عنوان‌مثال، گزارش‌های میدانی از مهاجرت نیروی کار از شهرستان به تهران نشان می‌دهد، افرادی به‌صورت دسته‌جمعی برای کار در تاکسی‌های اینترنتی عازم پایتخت می‌شود و به‌صورت نوبتی روی یک خودرو کار می‌کنند. خودرویی که البته خانه آنها نیز محسوب می‌شود.