نه به هپاتیت تا 1410
طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت و برنامه وزارت بهداشت، باید بیماری هپاتیت تا سال 1410در ایران ریشهکن شود که این مهم بدون همکاری تک تک افراد جامعه میسر نخواهد بود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از فارس، اوایل مردادماه هر سال در ایران به نام روز جهانی هپاتیت نامگذاری شده و این نامگذاری برگرفته از 28 جولای، روز جهانی «هپاتیت» به افتخار برنده جایزه نوبل «باروخ ساموئل بلومبرگ» کاشف ویروس هپاتیت B است.
بیماری هپاتیت یکی از بزرگترین تهدیدهای بشر در عصر حاضر است که به التهاب و عفونت کبد اطلاق میشود و میتواند نارسایی یا سرطان کبد را در پی داشته باشد.
طبق گفته دانشمندان ویروسهای هپاتیت مهمترین عامل بروز این بیماری است اما عفونتهای دیگری مانند مواد سمی مثل مصرف الکل و مواد مخدر و بیماریهای خود ایمنی نیز جزء دلایل این بیماری به شمار میآید.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) به دلیل اهمیت این بیماری و میزان مرگ و میر ناشی از آن ریشهکنی این ویروسهای خطرناک را تا سال 2030 میلادی (1410) مورد توجه قرار داده و شعار کلی روز جهانی هپاتیت در سالهای 2016 تا 2030 بدون هپاتیت (NOhep) برای ریشهکنی این بیماری اعلام شده است.
ایران در سالهای اخیر در شناسایی، کنترل و درمان بیماران هپاتیت B و C به موفقیتهای چشمگیری دست یافته و دستاندکاران این حوزه با همکاری و همراهی سازمانها و نهادیهای مردمی و با برنامهریزی مناسب درصدد ریشهکنی بیماری در کشور هستند.
به مناسبت روز جهانی هپاتیت و در راستای آگاهی مردم به سراغ پزشک گروه مبارزه با بیماریهای واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه ابن سینا رفتیم.
آرش مفرحذات با بیان اینکه هپاتیت به معنی التهاب سلولهای کبد است که این التهاب توسط عوامل مختلفی ایجاد میشود گفت: از جمله این عوامل میتوان به تجمع بیش از حد چربی در کبد، مصرف الکل، هپاتیت دارویی، هپاتیت اتو ایمیون یا خود ایمنی و هپاتیتهای عفونی در اثر انواع ویروسها و باکتریها اشاره کرد.
وی با اشاره به اینکه هپاتیتهای غیر عفونی مسری نیستند اما هپاتیتهای ویروسی از راههای مختلفی قابل سرایت به دیگر افراد هستند گفت: ویروس هپاتیتهای A و E از طریق آب و غذای آلوده و از راه دهان وارد بدن فرد میشوند اما هپاتیتهای B و C از راه خون و فرآوردههای خونی، تماسهای جنسی محافظت نشده، انتقال از مادر مبتلا به جنین، استفاده مشترک از وسائل شخصی نظیر تیغ ریش تراشی و مسواک، استفاده مشترک از یک سرنگ برای دو یا چند تزریق، خالکوبی و تماسهای شغلی انتقال مییابند.
این پزشک گروه مبارزه با بیماریهای واگیر در مورد عوارض بیماری هپاتیت بیان کرد: سیروز کبدی جدیترینعارضه این بیماری در مواردی است که بیماری هپاتیت مزمن میشود، در این حالت بافت کبد از بین میرود و کبد توانایی انجام وظایف خود را از دست میدهد و تنها درمان موجود در این مرحله پیوند کبد است؛ همچنین ممکن است فرد در زمینه ابتلا به هپاتیت ویروسی به سرطان کبد نیز مبتلا شود.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر هپاتیتهای B و C تحت نظام مراقبت بیماریهای واگیر قرار دارند و از سال گذشته هپاتیت A نیز تحت نظام مراقبت بیماریهای واگیر قرار گرفته و دادههای دریافتی به منظور مداخلات صحیح و بهنگام در طغیانهای احتمالی رصد و آنالیز میشوند.
شناسایی 144 بیمار مبتلا به هپاتیت در همدان
این کارشناس هپاتیت عنوان کرد: در سال 1397 در استان همدان 94 مورد بیمار مبتلا به هپاتیت B ؛ 48 مورد بیمار مبتلا به هپاتیت C و دو مورد بیمار مبتلا به هپاتیت A گزارش شده که از مجموع این افراد 38 نفر زن و 106 نفر مرد بودهاند.
وی در مورد اقدامات وزارت بهداشت در مورد هپاتیت گفت: وزارت بهداشت با هدف حذف هپاتیت تا سال 1410 سه استراتژی اصلی را در دستور کار دارد.
مفرحذات اولین و مهمترین استراتژی را افزایش سطح آگاهی جامعه در مورد بیماری هپاتیت دانست که در این مورد تعامل با رسانهها و آموزش گروههای مختلف جامعه به روش SHEP ( مدل جامع سیستماتیک آموزش و ارتقای سلامت) اقدامات اصلی محسوب میشوند.
مرکز مشاوره هپاتیت راهاندازی میشود
وی راهاندازی مرکز مشاوره هپاتیت با استفاده از پتانسیلهای علمی و اجرایی موجود در استان را از دیگر موارد در دست اقدام نام برد و افزود: دومین استراتژی شامل واکسیناسیون علیه هپاتیت B در تمام متولدین 1372 به بعد و همچنین گروههای خاص در معرض خطر است.
این پزشک گروه مبارزه با بیماریهای واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه ابن سینا تصریح کرد: سومین استراتژی در راستای دستیابی به هدف حذف هپاتیت تا سال 1410 درمان بیماران مبتلا به هپاتیت C با استفاده از داروهایی است که طی چند سال اخیر وارد بازار شده و تا 95 درصد اثربخشی دارند.
وی با بیان اینکه امیدواریم با پیگیری مجدانه استراتژیهای مورد نظر بتوانیم به هدف حذف هپاتیتهای B و C تا سال 1410 در کشور برسیم گفت: معتقدم هماهنگیهای درونبخشی و برونبخشی مناسب و استفاده بهینه از نقاط قوت و فرصتهای موجود، ضریب موفقیت در دستیابی به این هدف مهم را به شکل چشمگیری افزایش میدهد.
خیرین سلامت از بیماران مبتلا به هپاتیت حمایت کنند
مفرحذات با اشاره به اینکه یکی از مهمترین راههای انتقال هپاتیتهای منتقله از راه خون، تزریق غیر ایمن به ویژه تزریق با سرنگ مشترک در مبتلایان به اعتیاد تزریقی است خاطرنشان کرد: در فرآیند قطع چرخه انتقال این بیماری در بیماران مبتلا به اعتیاد، درمان اعتیاد نقش بسیار مهمی دارد.
وی گفت: از آنجا که فقط درصدی از این بیماران قادرند به درمان پرهیزمدار دست پیدا کنند قدم بعدی اقدام در راستای کاهش آسیب است که بخش درمان دارویی و خدمات روانشناسی این اقدامات عمدتا در مراکز دولتی و خصوصی درمان سوء مصرف مواد و زیر نظر تیم درمان شامل پزشک ، پرستار و روانشناس به بیماران ارائه میشود.
این کارشناس هپاتیت بیان کرد: سایر اقدامات نیز میتواند در مراکزی مانند مراکز کاهش آسیب ( DIC )، مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری و کلینیکهای مثلثی انجام شود.
وی ضمن قدردانی از تمام افرادی که به هر نحو در راستای ارتقای سطح سلامت جامعه و افزایش آگاهی عمومی در حیطه سلامت فعال هستند گفت: از رسانهها درخواست دارم با استفاده از دانش پزشکان و کارشناسان مرتبط،به منظور افزایش آگاهی عمومی در مورد بیماری هپاتیت به ارتقاء سطح آگاهی عمومی کمک کنند.
مفرحذات با اشاره به اینکه بسیاری از مبتلایان به بیماری هپاتیت از اقشار محروم جامعه هستند از تمام خیرین بویژه خیرین عرصه سلامت درخواست کرد تا جایی که امکان دارد از این بیماران بصورت ویژه حمایت کنند.
یکی از موانع بیماریابی و درمان مبتلایان عدم اطلاعرسانی گسترده به دلیل وجود هنجارها و تابوهای اجتماعی در خصوص این بیماری و مبتلایان آن است که میطلبد اطلاعرسانی صحیح در خصوص راههای جلوگیری انتقال این بیماری و ارائه آخرین دستاوردهای پزشکی به منظور ترغیب بیماران به درمان صورت گیرد.
فرهنگسازی و تغییر نگرش جامعه به مبتلایان به هپاتیت و نیز تنویر افکار عمومی در خصوص باورهای غلط نسبت به ازدواج، اشتغال و ارتباط این بیماران در بطن جامعه حائز اهمیت است.