شستا، تلخترین تجربه بنگاهداری دولتیها/ آفت تامین اجتماعی، عدم شفافیت است
شستا نشان داد که هر زمان دولتیها به رقابت با بخش خصوصی در زمینه سرمایهگذاری و بنگاهداری میپردازند، نتیجهای جز هدررفت منابع و ایجاد رانتخواریهای گسترده در پی کاهش شفافیت ندارد.
اقتصادآنلاین-مریم علیزاده؛ تجربه سالها سرمایهگذاری در کشورهای مختلف حاکی از آن است که بخش خصوصی واقعی در هر جامعه با اختلاف معناداری بسیار بهتر از بخش دولتی عمل کرده است. اما در ایران، طعم خوش مدیریت بدور از پاسخگویی در سایه عدم قدرت و شفافیت شرکت های دولتی و خصولتی سبب شده تا مجموعه های بزرگی همچون تامین اجتماعی و «شستا» جولانگاه مدیران فرصت طلب باشد.
بنگاهداری «شستا» بخش خصوصی را فلج کرده است
از این رو نتیجه بنگاهداری شرکتهایی دولتی نظیر «شستا» و تامین اجتماعی سبب شده تا هم بخش خصوصی کشور فلج شود و هم اموال مردم هر روز با زیان کاهش ارزش به دلیل سوء مدیریت در این مجموعهها بیشتر در معرض خطر قرار بگیرد.
مدیران تمایل به رها کردن «شستا» ندارند
گفتنی است به رغم تاکید ریاست جمهور در رها کردن «شستا»، واگذاری شرکتهای زیرمجموعه این شرکت و خروج از بنگاهداری همچنان شاهد لَختی در اراده مدیران این شرکت برای کلید زدن روند واگذاری هستیم.
بنگاهداری در صنعت بیمه، محکوم به فناست
در این بین حسن لطفی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در گفت و گو با اقتصادآنلاین بیان داشت که شرکت های بیمه ای هر زمان که اقدام به بنگاه داری می کنند، شاهد آن هستیم که عملا منابع عمومی که در اختیارشان است را به بیراهه می برند که همین موضوع سبب ورشکستگی بسیاری از شرکت های بیمه ای شده است. وی «شستا» را یکی از تلخ ترین تجربیات بنگاه داری شرکت های دولتی عنوان کرد و گفت: متاسفانه عملکرد ضعیف و غیرقابل قبول مدیران «شستا» و تامین اجتماعی سبب شد تا این نهاد ارزشمند، نتواند سودآوری مطلوبی را برای بیمه گذاران داشته باشد. از این رو وجود شرکت های کم بازده زیرمجموعه «شستا» در بلندمدت، تامین اجتماعی را به سمت ورشکستگی پیش برد.
حیف ومیل اموال مردم با ناکارآمدی مدیران
این نماینده مجلس یکی از اصلی ترین دلایل کم بازده و یا بعضا زیان ده بودن شرکت های زیرمجموعه «شستا» را وجود رانتهای عدیده و هیات مدیره غیرقانونی که در این مجموعه شکل گرفته عنوان کرد. به عقیده لطفی، عدم شفافیت مالی «شستا» و زیرمجموعههایش از یک سو و حیف ومیل بیتالمال از سویی دیگر در این هلدینگ بزرگ سبب شده تا دارایی های تامین اجتماعی که از اموال مردم است هر روز کوچکتر شود.
عدم شفافیت در «شستا» و ماهیگیری از آب گلآلود
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس با مهم دانستن بحث شفافیت مالی در هر مجموعه ای گفت: از آن جاکه صورت های مالی «شستا» منتشر نمی شود و هیچ فردی به آن دسترسی ندارد، این موضوع سبب شکل گیری حیات خلوت عده ای شده که از آب گل آلود ماهی بگیرند. در نتیجه نباید انتظار داشت وضعیت سودآوری وعملکرد این مجموعه بهبود پیدا کند.
واگذاری اصولی، درمان بیماری لاعلاج «شستا»
لطفی با اعلام موافقت نسبت به واگذاری زیرمجموعه های «شستا» عنوان کرد: مجلس نیز مانند رئیس جمهور تاکید بر واگذاری شرکتهای زیرمجموعه «شستا» دارد اما این واگذاری ها نیز باید به نحو صحیح انجام شود تا از این محل نیز دچار آسیب جدی تری نشویم. در نتیجه اکر طبق کار کارشناسی این واگذاری ها انجام شود می توان آینده بهتری را برای زیرمجموعه های زیان ده تامین اجتماعی متصور بود.
رقابت نابرابر دولتیها با خصوصیها
وی در پایان با اعتراض نسبت به اینکه در حال حاضر بخش های دولتی رقیب بخش خصوصی شده اند گفت: زمانی که تامین اجتماعی ماهانه وجوه بسیاری بابت حق بیمه دریافت می کند، دیگر در قید ضرر و زیان وکسب سود نیست چراکه خود را ملزم به پاسخگویی در خصوص عملکردش نمی داند. اما زمانی که یک مجموعه یا شرکت به بخش خصوصی واگذار می شود، ریز ودرشت درآمد و انتقال وجوه به دقت مورد بررسی قرار گرفته و عملکرد شرکت برای صاحبان سهامش بسیار حائز اهمیت می شود. اما با روش کنونی اداره شرکت های زیرمجموعه تامین اجتماعی به ویژه «شستا» فقط شاهد هدر رفت منابع هستیم. که البته این هدرفت ازیک سو سبب پایمال شدن حقوق بیمهگذاران می شود و از سویی دیگر باعث از بین رفتن زمینه های اشتغال جوانان می شود.