دست ایرانیها به خودروهای مدرن نمیرسد

افزایش نرخ ارز موجب شده تا خودروهای اقتصادی وارداتی پس از ورود به کشور با قیمتی چندین برابر متوسط درآمد سالانه خانوارها عرضه شوند. این وضعیت فشار اقتصادی بر خریداران و نابرابری در دسترسی به خودروهای وارداتی را تشدید کرده است.
به گزارش اقتصاد آنلاین، طبق آخرین آمار، میانگین قیمت خودروهای نو در ایالاتمتحده به حدود ۵۰ هزار دلار رسیده است؛ رقمی که نشان میدهد بازار جهانی خودرو همچنان در مسیر صعودی حرکت میکند. در نگاه اول، افزایش هزینه تولید، گرایش به خودروهای برقی و تجهیزات ایمنی پیشرفته دلیل این رشد است، اما واقعیت آن است که این عدد فاصله اقتصادی کشورهای با درآمد سرانه پایین، مانند ایران، را هر روز پررنگتر میکند.
در حالی که یک خودروی میانرده در آمریکا یا اروپا با وام بانکی در دسترس اقشار متوسط قرار دارد، همان خودرو در ایران به کالایی تجملی تبدیل شده است. اختلاف نرخ ارز، تعرفههای سنگین واردات و ساختار ناکارآمد بازار داخلی، سه عامل اصلی این فاصله هستند.
نرخ ارز در ایران طی سالهای اخیر بهقدری افزایش یافته که حتی خودروهای اقتصادی وارداتی پس از تبدیل قیمت و اعمال تعرفههای سنگین، قیمتی چندبرابر درآمد سالانه یک خانواده متوسط پیدا کردهاند. تعرفههای واردات که در برخی موارد تا ۱۸۰ درصد میرسد، ورود خودروهای مدرن را محدود کرده و در کنار کاهش قدرت خرید ناشی از تورم، خودرو را به کالایی دستنیافتنی تبدیل کرده است.
این شرایط باعث شده تا متوسط خریدار آمریکایی با درآمد سالانه حدود ۷۰ هزار دلار بتواند خودرویی نو با قیمت ۵۰ هزار دلار خریداری کند، اما خریدار ایرانی برای تهیه خودرویی مشابه باید چند برابر درآمد سالانه خود را کنار بگذارد.
بازار داخلی نیز قادر به جبران این شکاف نیست؛ تولیدکنندگان ایرانی همچنان با پلتفرمهای قدیمی و کیفیت پایین فعالیت میکنند و قیمت محصولاتشان به دلیل تورم و نوسان ارز به سطح خودروهای جهانی نزدیک شده است. به این ترتیب، ایرانیها خودروهای گران میخرند، اما نه از نظر تکنولوژی، ایمنی یا کیفیت، بلکه صرفاً بهخاطر شرایط اقتصادی.
در نهایت، میانگین ۵۰ هزار دلاری در جهان نشانه بلوغ بازار خودرو است، اما برای ایران، نمادی از فاصلهای عمیق میان مصرفکننده جهانی و مصرفکننده داخلی است؛ فاصلهای که هر روز بر عمق آن افزوده میشود.