رازهایی که قبل از تزریق آمپول لاغری باید بدانید / راه نجات یا تهدید پنهان؟

رواج مصرف نسل جدید داروهای دیابت با اثرات کاهش وزن، موجی جهانی ایجاد کرده که ایران را هم دربر گرفته است؛ اما متخصصان نسبت به مصرف خودسرانه این آمپولها هشدار میدهند.
به گزارش اقتصادآنلاین، تب استفاده از داروهای نسل تازه درمان دیابت که علاوه بر کنترل قند خون، در کاهش وزن هم مؤثرند، این روزها سراسر جهان و حتی ایران را فرا گرفته است. دو برند شناختهشده این گروه، «اوزمپیک» و «مانجارو» هستند که به طور غیرقانونی وارد کشور شدهاند. در همین حال، یک شرکت دانش بنیان ایرانی موفق به تولید مشابه داروی مانجارو شده تا ایران پس از آمریکا، دومین کشور سازنده این دارو باشد.
مکانیسم و عوارض مصرف
دکتر ساغر براتی، متخصص داروسازی بالینی، توضیح میدهد که این داروها هورمون GLP-۱ را در بدن شبیه سازی کرده و با افزایش ترشح انسولین، ایجاد حس سیری و کند کردن حرکات دستگاه گوارش، موجب دریافت غذای کمتر و کاهش مقاومت به انسولین میشوند.
به گفته او، استفاده بدون تجویز پزشک میتواند خطرناک باشد؛ چرا که عوارضی مانند التهاب، تهوع، یبوست و سوءهاضمه در پی دارد. این داروها بیشترین اثر را در افرادی با شاخص توده بدنی بالای ۳۰ یا بالای ۲۷ همراه با دیابت نشان میدهند. براتی تأکید میکند که مصرفکنندگان باید بهطور روزانه پروتئین کافی (۱ تا ۲ گرم به ازای هر کیلوگرم وزن) دریافت کرده و ورزش منظم داشته باشند.
چاقی و بیماریهای همراه
دکتر سیدموید علویان، فوق تخصص گوارش و کبد، با اشاره به افزایش روز افزون چاقی میگوید: بسیاری از افراد چاق همزمان با فشار خون بالا، دیابت، بیماریهای کبدی و مشکلات قلبی عروقی دستوپنجه نرم میکنند. حتی خطر ابتلا به برخی سرطانها در این گروه بیشتر است.
به گفته او، آمپولهای لاغری ابتدا برای درمان چاقی ساخته نشده بودند، اما با تحریک هورمونهای GLP-۱ و GIP، پیامهای سیری را به مغز ارسال کرده و موجب کاهش اشتها و تخلیه کمتر معده میشوند. این روند میتواند احتمال ابتلا به بیماریهای متابولیک را کاهش دهد.
تغییر سبک زندگی، اساس درمان
علویان تأکید میکند که تبلیغ این داروها جایز نیست، اما باید پذیرفت مضرات چاقی از خطرات این داروها و حتی جراحیهای لاغری بیشتر است. او یادآور میشود که اساس درمان چاقی تغییر سبک زندگی است و حتی شرکتهای تولیدکننده دارو نیز بر این نکته تأکید دارند. به گفته او، برخی افراد صرفنظر از روش درمان، توان لاغری ندارند.
در حال حاضر، جراحی متابولیک تحت پوشش بیمه قرار گرفته و میتوان درباره بیمه شدن داروهای لاغری هم برای بیماران پرخطر تصمیمگیری کرد.
نگرانیها درباره عوارض آینده
این داروها مدت زیادی از تولیدشان نمیگذرد و نگرانیهایی درباره بروز عوارض ناشناخته در آینده وجود دارد. با این حال متخصصان معتقدند که آسیبهای ناشی از چاقی – از جمله دیابت، فشار خون، بیماریهای کبدی و قلبی – سنگینتر از خطر احتمالی این داروهاست.
کارشناسان این وضعیت را مشابه ماجرای واکسن کرونا میدانند؛ به باور آنها اگر واکسن ساخته و تزریق نمیشد، عبور از بحران امکانپذیر نبود. به همین دلیل میتوان تصور کرد که در آینده بشر به این نتیجه برسد که کاهش وزن با کمک داروهای تزریقی میتواند ریسک سرطانها و بیماریهای متابولیک را بهطور چشمگیری پایین بیاورد.
آمار نگرانکننده
بر اساس برآوردها، ۶۰ درصد ایرانیها اضافه وزن دارند و حدود ۴۰ درصد جمعیت به کبد چرب مبتلا هستند که در بسیاری از موارد ناشی از چاقی است. در مقیاس جهانی نیز بیش از یک میلیارد و ۹۰۰ میلیون نفر دچار اضافه وزناند؛ آماری که نشان میدهد بحران چاقی به یک معضل جدی سلامت عمومی تبدیل شده است.