اسباب‌بازی خارجی برنده بازار رقابت
صنعت اسباب‌بازی سومین تجارت پرسود جهان است و به همین دلیل بسیاری از کشورها سرمایه‌گذاری‌های وسیعی در این حوزه کرده و توانسته‌اند بازارهای جهانی را از آن خود کنند.
این در حالیست که صنعت اسباب‌بازی کشورمان همچنان درحد همان عروسک‌ها و ماشین‌های پلاستیکی باقی مانده و هیچ حرف وحدیثی هم در حوزه فرهنگ‌سازی ندارد و از همه بدتر اینکه تنها حامی این صنعت که باید نهادهای فرهنگی باشد، صنف پلاستیک و نایلون کشور است. براساس آمارهای منتشرشده 95 درصد بازار اسباب‌بازی در کشورمان در دست کشوری است که در دنیا به داشتن کالاهای تقلبی مشهور است. با وجود این سازمان غذا و دارو از نظارت بر اسباب‌بازی‌ها خبر می‌دهد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از کسب و کار ، از سوی دیگر، نمایندگان مجلس از حجم بالای واردات اسباب‌بازی خارجی انتقاد کرده و تاکید داشتند عدم نظارت بر این حوزه سبب دور شدن از فرهنگ ایرانی- اسلامی و حاکم شدن فرهنگ غربی در کودکان خواهد شد. چندی پیش دبیر شورای نظارت بر اسباب‌بازی گفته بود رشته‌ای با عنوان طراحی اسباب‌بازی در دانشگاه‌ها وجود ندارد و حتی یک طراح در این زمینه تربیت نکرده‌ایم، چراکه صنعت اسباب‌بازی در کشور نداریم و نمی‌توان اسباببازیهای پیچیده تولید کرد. با توجه به اهمیت ساخت و تولید اسباب‌بازی در داخل کشور منطبق با فرهنگ بومی و ایرانی - اسلامی، نبود صنعت اسباب‌بازی در ایران باعث شده فرزندان این مرز و بوم با فرهنگ کشور خود بیگانه باشند و ناخواسته در معرض آسیب قرار بگیرند. گرایش بچه‌ها به شخصیت‌های کارتونی خارجی که با فرهنگ ایران بیگانه باشد، در مواردی نیز بسیار مخرب است و این درحالیست که سرمایه‌گذاران علاقه‌مند و ایده‌پرداز بسیاری در کشور هستند که اسباب‌بازی تولید کنند اما به دلیل حمایت نشدن این قضیه مغفول مانده است. با وجود اینکه گزارش اسباببازیهای ممنوعه در اختیار دستگاه‌های مربوطه قرار گرفته و قانون مکتوب نیز وجود دارد و نباید مشکلی در برخورد با اسباببازیهای ممنوعه وجود داشته باشد اما به دلیل اینکه نیروی انسانی کافی و امکانات برای برخورد با قاچاق نداریم، در همه فروشگاه‌های بزرگ در ایران، اسباب‌بازی ممنوعه عرضه می‌شود. خانواده‌ها، مربیان و متولیان فرهنگی نسبت به اسباب‌بازی حساس شده‌اند و این نشان‌دهنده آن است که اسباب‌بازی تاثیر زیادی در انتقال فرهنگ در کشور دارد و اروپایی‌ها نمی‌توانند اسباب‌بازی‌هایی تولید کنند که معرف فرهنگ کشور ایران باشد. پس باید ساخت محصولاتی هماهنگ با فرهنگ خود را در برنامه داشته باشیم. لازم به ذکر است در چند سال اخیر، اسباببازیهای ایرانی- اسلامی ساخته شده اما میزان آن، در حد قابل قبول نبوده و این وظیفه متولیان فرهنگی است که با حمایت‌های خود تولیدکنندگان را به ساخت اینگونه محصولات تشویق کنند. در حال حاضر تولیدکنندگان اسباب‌بازی کشور با تیراژ بسیار پایین به ارائه اسباب‌بازی‌ها و محصولات فرهنگی خود می‌پردازند و قدرت ریسک ندارند، در صورتی که اگر از آنها حمایت شود، اتفاقات بهتری می‌افتد.
نگاه 1
در صنعت اسباب‌بازی رشد معناداری داشته‌ایم
محمدحسین فرجو، دبیر شورای نظارت بر اسباب‌بازی
مشکل اصلی موجود در صنعت اسباب‌بازی این است که ما در کشور تکنولوژی روز تولید اسباب‌بازی را نداریم. در تشریح مشکلات و موانع موجود در رشد صنعت اسباب‌بازی به عنوان یکی از صنایع فرهنگی باید اشاره شود که در صنعت اسباب‌بازی ما نه از نظر محتوایی علم و دانش داریم و نه از نظر تجهیزات و ادوات. هیچ صنعتگری را پیدا نخواهید کرد که مثلا موی سر عروسک تولید کند. دانشگاه‌های‌مان نیز در این حوزه نیروی انسانی تربیت نکرده‌اند و نزدیک به شش سال است مصوبه ایجاد رشته طراحی اسباب‌بازی را از شورای گسترش گرفته‌ایم تا امروز اما هیچ یک از دانشگاه‌های هنری ما این رشته را در اولویت و علاقه خود برای تربیت دانشجو قرار نداده‌اند و از طرف دیگر هم تجهیزات و ادوات این کار به صورت صنعتی و تجاری را در اختیار نداریم. اکنون با واردات گسترده اسباب‌بازی از چین به عنوان یکی از معضلات پیش‌روی این صنعت مواجهه هستیم و البته نباید نادیده بگیریم که از سال 1381 ما در صنعت اسباب‌بازی رشد معناداری داشته‌ایم. ما به سمتی می‌رویم که خلأهای موجود از نبود اسباب‌بازی و سرگرمی بومی را پر کنیم. ما از شورایعالی انقلاب فرهنگی تواقع داریم در این راه پشتیبان ما باشد. در حال حاضر وضعیت واردات اسباب‌بازی رو به بهبود است. واردات اسباب‌بازی به کشور در هر ماه در سال 93 نزدیک به 2 میلیون و 900 هزار دلار بوده و میانگین رشد اسباب‌بازی خلاقانه، کمک آموزشی و فکری به نزدیک 15 درصد رسیده است، در حالی که در سال 81 نزدیک به یک درصد بود. یکی از کارهای شورای نظارت، ساماندهی تولید اسباب‌بازی داخلی بود و تمام اسباببازیهای داخلی نیاز به مجوز شورا دارند و ازاینرو ما هولوگرامی در اختیار تولید‌کننده قرار می‌دهیم که شماره مجوز و شماره گواهینامه ثبت روی آن درج شده است که اگر کسی شماره ثبتی روی هولوگرام را به سامانه پیامک دبیرخانه ارسال کند، شناسنامه اسباب‌بازی در اختیارش قرار می‌گیرد و در سال گذشته آمار اسباببازیهای ثبت‌شده نزدیک به 365 نمونه بود و امسال این رشد ادامه دارد.
نگاه 2
نمی‌توان منکر اسباببازیهای دیجیتال شد
لاله افتخاری، نماینده اسبق مجلس
اگرچه صنعت اسباب‌بازی می‌تواند به اشتغالزایی و کارآفرینی منتهی شود ولی در نگاه دیگر بحث هدایت‌گری، آموزش، توانمندسازی و خلاقیت‌آفرینی در آن مدنظر است که همچنان که از این نمایشگاه برمی‌آید، به آن توجه شده و باید مورد توجه قرار گیرد. ما نمی‌توانیم منکر اسباببازیهای دیجیتال شویم. در عین حال باید به اسباب‌بازی‌هایی که در فرهنگ و سنت این مرز و بوم ریشه دارند نیز بی‌توجه نباشیم. بسیاری از این اسباب‌بازی‌ها راهنمای کودکان برای پیوستن به زندگی اجتماعی آینده‌شان هستند و باید به آنها توجه کرد. امیدواریم صنعت اسباب‌بازی به مرحله صادرات اسباب‌بازی برسد. ساخت و تولید اسباب‌بازی‌هایی که به اقوام و استان‌های مختلف مربوط می‌شود، باید به صورت فرهنگی دربیاید که تا
هر کس که وارد استان‌های مختلف شد، بتواند عروسکی از آنجا را که نماد ملی اقوام است با خود به سوغات ببرد. مبادی ورودی و خروجی کشور باید پر از چنین اسباب‌بازی‌هایی باشند و فرودگاه امام باید با توجه به موقعیتی که دارد، در این زمینه تجهیز کامل شود. همچنین بخشی از نمایشگاه تمدن و ملل موزه‌های مردم‌شناسی باید به اسباب‌بازی‌ها تعلق داشته باشد. هرکدام از این اسباب‌بازی‌ها نشانگر دغدغه‌های فرهنگی و ارزشی اقوام مختلف در جامعه ماست. از همه امکانات برای معرفی آنها باید استفاده شود. ضمن اینکه اسباب‌بازی‌ها باید دانش‌بنیان شوند و در این راستا فعالیت‌های پژوهشی - دانشگاهی حائزاهمیت هستند.
نگاه 3
ایران سومین کشور واردکننده اسباب‌بازی
نورا...زاده، مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید
صنعت اسباب‌بازی دارای بخش‌های طراحی، ساخت و بازاریابی است که باید مورد توجه قرار گیرد و در فرایند سرمایه‌گذاری این نکات از اهمیت بسزایی برخوردار است. تجارت صنعت اسباب‌بازی در دنیا بعد از مواد مخدر و تسلیحات نظامی، سومین تجارت پرسود جهان است و این مساله اهمیت حوزه اسباب‌بازی را نشان می‌دهد. در بحث اقتصادی اگر شبکه توزیع خود را سامان دهیم، حتما تولیدات خود را بهتر عرضه خواهیم کرد. همچنین ما در عرصه بین‌المللی ،بازاریابی به آن معنا نداریم و لازم است که روی این موضوع نیز کار شود.
درآمد چین از حوزه اسباب‌بازی بیش از دو برابر درآمد نفتی کشور ماست، درحالی که ما در واردات اسباب‌بازی سومین کشور واردکننده در جهان هستیم. همچنین ایران اکنون بزرگ‌ترین بازار بازی‌های رایانه‌ای در خاورمیانه است.
نگاه 4
جولان واردات در بازار اسباب‌بازی
عبدالمحمد شرقی، رئیس اتحادیه اسباب‌بازی شیراز
رکود در بازار، همه‌گیر است و مختص صنف خاصی نیست و همه شغل‌ها در حال حاضر درگیر آن هستند و صنف اسباب‌بازی هم مستثنا نیست.
این در حالیست که بخش عظیمی از اسباببازیهای موجود در بازار، وارداتی و اکثرا چینی بوده و 2 تا 3 درصد از اسباببازیهای موجود در بازار داخلی و بقیه وارداتی هستند. اسباب‌بازی شاید در ظاهر یک کالای ساده در کشور باشد اما در واقع تاثیر فرهنگی زیادی در جامعه دارد و برای تربیت کودکان مهم است.
باید در زمینه اسباب‌بازی تولیدات داخلی خود را تقویت کنیم و در بخش کیفیت و طرح‌ها به اندازه‌ای پیشرفت کنیم که مورد اقبال عمومی قرار گیرد. همچنین جدا از بحث فرهنگ غیرایرانی که توسط اسباببازیهای خارجی در کشور ترویج می‌شوند، اسباببازیهای موجود در بازار معمولا دارای کیفیت پایینی هستند و گاها به محض یک‌بار بازی‌کردن خراب می‌شوند.
از طرفی اسباببازیهای خارجی حالات دوگانگی برای کودک به وجود می‌آورند، چرا که کودکان در داخل ایران با فرهنگ ایرانی و اسلامی رشد می‌کنند و این اسباب‌بازی‌ها مروج فرهنگ دیگری هستند. باید حمایت از تولید‌کننده داخلی در زمینه اسباب‌بازی در دستور کار دولت قرار بگیرد و مشکلات وام‌های با سود بالا برای آنها حل شود. ایران در زمینه بازی‌های فکری به نسبت خوب عمل کرده و در شرایط مورد قبولی قرار دارد اما در زمینه اسباب‌بازی باید بهتر عمل کنیم.
به این دلیل که اسباب‌بازی‌ها مربوط به مسائل فرهنگی هستند و بر امنیت عاطفی کودک و بهداشت روانی او تاثیر می‌گذارند و کودک به آنها دلبسته می‌شود، توجه به این حوزه اهمیت زیادی دارد. در زمینه برخورد با کالاهای قاچاق طرح خوبی در کشور در حال اجراست و اسباببازیهای با کیفیت پایین به کشور قاچاق می‌شد و اکنون که قرار است با آنها برخورد شود، شرایط بهتر خواهد شد.
درباره اسباب‌بازی‌هایی که به صورت قانونی و از طریق گمرک وارد می‌شود نیز باید بررسی‌ها انجام شود که آیا ورود آنها به کشور به نفع فرهنگ، جامعه و سلامت کودکان ماست یا خیر. تاکید ما روی حمایت از تولید داخلی است که موجب پیشرفت ایران و چه بسا صادر کردن محصولات به خارج از کشور و موجب ترویج فرهنگ اسلامی می‌شود.
نگاه 5
به صنعت اسباب‌بازی توجهی نمی‌شود
نعمت میرزایی، فعال بازار اسباب‌بازی
روند توافقات هسته‌ای با وجود اهمیت بالای آن در اقتصاد کشور نتوانسته تاثیری بر بازار تولید اسباب‌بازی کشور داشته باشد. از سوی دیگر دولت در ماه‌های اخیر با گران‌کردن مواد اولیه، تولیدات داخل را به‌شدت تحت‌تاثیر قرار داده است.
در ارتباط با وضعیت بازار اسباب‌بازی و تولیدکنندگان این صنعت هم باید اشاره شود که با توجه به اینکه در سال‌های اخیر بحث اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید داخلی مطرح است اما همچنان به صنعت اسباب‌بازی کشور توجهی نمی‌شود و تنها حدود 20 درصد از بازار داخلی در اختیار تولیدات ایرانی قرار دارد.
اسباببازیهای تولید داخل عمدتا در حوزه بازی فکری بوده و به صورت کلی تولیدکنندگان به علت عدم حمایت مناسب توان رقابت با محصولات وارداتی را ندارند.
علت نبود توان رقابت تولیدات داخلی با محصولات وارداتی، گران بودن مواد اولیه است و در ایران با توجه به گران بودن نیروی کار و مواد اولیه تولیدکنندگان توان تولید اسباببازیهای پیشرفته را ندارند و تنها به تولید محصولات ساده مانند بازی‌های فکری بسنده می‌کنند. اسباببازیهای تولید داخل به علت نداشتن توان رقابت با تولیدات کشورهای آسیای شرقی به صورت بسیار ناچیز و به صورت چمدانی به کشورهای همسایه صادر شده اما اکثر بازارهای همسایه در اختیار محصولات چینی بوده که فرصت خودنمایی به محصولات دیگر کشورها را نمی‌دهد.
برجام بر تولیدکنندگان اسباب‌بازی ایران بی‌تاثیر بود و روند توافقات هسته‌ای با وجود اهمیت بالای آن در اقتصاد کشور نتوانسته تاثیری بر بازار تولید اسباب‌بازی کشور داشته باشد. از سوی دیگر دولت در ماه‌های اخیر با گران‌کردن مواد اولیه، تولیدات داخل را به‌شدت تحت‌تاثیر قرار داده است. گرانی مواد اولیه در کشور می‌تواند مشکلات زیادی برای تولیدکنندگان داخلی ایجاد کند؛ ازاینرو اگر بتوانیم هزینه‌های تولید را به پایین‌ترین سطح برسانیم، تولیدات داخل کیفیت و توان صادرات به کشورهای دیگر را دارد.
