چرا نرخ سود کاهش نیافت؟
دکتر علی دینی ترکمان درباره تصمیم شورای پول و اعتبار نسبت به عدم کاهش نرخ سود بانکی اظهار کرد: در این زمینه دو بعد نظری و کارشناسی و همچنین اجرایی را باید در نظر گرفت.
یک کارشناس مسائل اقتصادی در گفت و گو با خبرنگار اقتصاد آنلاین دلیل کاهش نیافتن نرخ سود بانکی را مخالفت بانک ها عنوان کرد و گفت:بین بازار پول و بخش واقعی اقتصاد ارتباط معیوبی وجود دارد و عملکرد بخش واقعی اقتصاد در حوزه انباشت سرمایه ضعیف است. وی در ادامه با بیان اینکه در حوزه نظری دو دیدگاه وجود دارد، گفت: عده ای بر این باورند که نرخ سود باید کنترل شده و تسهیلات با قیمت ارزان تری به بخش تولید اقتصاد یابد و در پی این امر نرخ رشد اقتصادی افزایش یافته، درآمد سرانه بیشتر شده و در پی آن پس انداز مردم نیز رشد می کند که این امر می تواند به تعادل بازار پول کمک کند. این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به نظریه دیگر مبنی بر اینکه نرخ سود باید واقعی و متناسب با نرخ تورم باشد اشاره و خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم بر اساس این نظریه عمل کنیم نرخ تورم طی دو سال گذشته کاهش یافته اما نرخ سود متناسب با آن کاهش نیافته اشت این در حالی است که بر اساس این نظریه انتظار واقعی شدن نرخ سود وجود دارد. دینی ترکمان ادامه داد:در بخش اجرا طبیعی است که اجرای سیاست کاهش نرخ سود بانکی بر اساس تورم منتفعان و متضررانی دارد، در واقع بنگاه های تولیدی منتفعان کاهش نرخ تورم هستند اما در مقابل شبکه بانکی تمایلی به کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی ندارد. وی خاطرنشان کرد: به نظر می رسد در سطح دولت وزارت امور اقتصادی و دارایی و وزارت صنعت، معدن و تجارت موافق کاهش نرخ سود هستند اما بانک مرکزی به نمایندگی از شبکه بانکی کشور موافق کاهش نرخ سود بانکی نیست. این کارشناس مسائل اقتصادی درپاسخ به اینکه آیا با توجه به انتقادات فعالان بازار سرمایه نسبت به بالا بودن سود بانکی و در نتیجه ورود سرمایه ها به بانک ها به جای حضور در بورس، نباید نرخ سود کاهش یابد، گفت: این مسئله نکته مهمی است اما باید دید که کشش پس انداز کنندگان در بانک ها نسبت به نرخ سود بانکی چگونه است، اگر کشش پایین باشد کاهش نرخ سود باعث خروج سرمایه از بانک و ورود به بورس نمی شود یعنی سپرده گذار در شرایط پایین بودن نرخ سود بانک و بازار سرمایه را با یکدیگر مقایسه کرده و سپس نسبت به حضور در بورس تصمیم می گیرد. دینی ترکمان با اشاره به اینکه باید همه عوامل را با هم در نظر گرفت، تاکید کرد:من از بعد تحریک بازار سرمایه نسبت به کاهش نرخ سود نگاه نمی کنم و اگرچه پایین آوردن نرخ سود می تواند به سرعت انباشت سرمایه کمک کند اما صرفا کنترل نرخ سود بانکی برای تحریک انباشت سرمایه کافی نیست. وی افزود:در دوره های گذشته شاهد بودیم که نرخ سود به گونه ای بوده که تسهیلات بسیاری پرداخت شده اما نحوه استفاده از این تسهیلات به گونه ای بوده که موجب افزایش تعداد پروژه های نیمه تمام شده و از دل آن پدیده مطالبات معوق به وجود آمده است. این کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه درست است که نرخ سود باید کاهش یابد، اضافه کرد:متاسفانه بین بازار پول و بخش واقعی اقتصاد چرخه معیوبی وجود دارد که تسهیلات به درستی برای سرمایه گذاری مورد استفاده قرار نمی گیرد و در نتیجه شاهد پروژه هایی که ارتقاء بهره وری را در پی داشته باشد نیستیم و شبکه بانکی برای کاهش نرخ سود مقاومت می کند.