همه چیز درباره عوارض خروج از کشور
اقتصاد آنلاین - دینا قالیباف؛ عوارض خروج از کشور و یا مالیات بر سفر‌های خارجی نوعی هزینه است که در برخی از کشور‌ها با نرخ‌های متفاوتی از فردی که در حال خروج از کشور از طریق مرز هوایی، زمینی و یا دریایی است اخذ می‌شود. این در حالی است که در بسیاری از کشور‌ها چنین عوارضی وجود ندارد. با این حال ایران جزو کشور‌هایی است که علاوه بر اخذ عوارض پرواز از شهروندان خود عوارض خروج از کشور نیز می‌گیرد. در کشور ما این هزینه صرف توسعه زیرساخت‌ها و تأسیسات گردشگری، حمایت از بخش میراث فرهنگی و صنایع دستی و حمایت از تور‌های ورودی می‌شود. قانون عوارض خروج از کشور در ایران در سال1364 و پس از انقلاب اسلامی ایران به منظور جبران برخی از هزینه‌ها پس از شروع جنگ تحمیلی میان ایران و عراق تصویب شد که پس از پایان یافتن جنگ نیز همچنان به عنوان قانون مصوب به اجرا درآمد و هر سال در لایحه‌های مربوط به بودجه نرخ آن اعلام شده است.
نرخ عوارض خروج از کشور
نرخ عوارض خروج از کشور در سال‌های مختلف متفاوت بوده است برای مثال این نرخ در سال‌های93-96 مبلغ 75هزار تومان برای سفر‌های هوایی و 25هزار تومان برای سفر‌های زمینی بوده است که در سال95 با احتساب 9میلیون نفر مسافری که به خارج سفر کرده‌اند حدود 600میلیارد تومان درآمد برای دولت داشته است. همین نرخ در سال99 که توسط سازمان امور مالیاتی عوارض خروج از کشور اعلام شده است پلکانی بوده به این معنی که با سفر بیشتر به نرخ این مالیات افزوده می‌شود.
در سال99 عوارض خروج از کشور برای سفر اول هر مسافر ایرانی به خارج از کشور به غیر از سفر‌های زیارتی 264هزار تومان در نظر گرفته شده است و برای سفر دوم این هزینه 50درصد اضافه می‌شود و به 396هزار تومان می‌رسد. این هزینه همچنین برای سفر‌های سوم و بیشتر از آن نسبت به سفر اول 100درصد افزایش می‌باید و به مبلغ 528هزار تومان می‌رسد. دولت در لایحه بودجه1400 پیش بینی کرده تا از هر مسافر 264هزار تومان عوارض خروج از کشور برای اولین سفر اخذ کند. به نظر می‌رسد که اگر لایحه بودجه1400 به تصویب برسد نرخ مالیات بر سفر خارجی در سال1400 ثابت خواهد ماند.
مدارک مورد نیاز و چگونگی پرداخت عوارض خروج از کشور
پیش از راه اندازی سامانه پرداخت الکترونیکی عوارض خروج از کشور، مسافرانی که قصد خروج از کشور را داشتند باید با همراه داشتن کارت ملی و مراجعه به شعب منتخب بانک ملی در سراسر کشور اقدام به واریز مبلغ مورد نظر به حساب اداره کل امور مالیاتی کشور می‌کردند و یا در فرودگاه‌ها اقدام به پرداخت می‌کردند که بسیار وقت گیر بود و زمان زیادی را از مسافران می‌گرفت و علاوه بر این موجب ازدحام جمعیت نیز می‌شد. با به کار گرفته شدن دولت الکترونیک به منظور ارائه خدمات عمومی سامانه پرداخت الکترونیکی عوارض خروج از کشور راه اندازی شد و در حال حاضر مسافرانی که قصد خروج از کشور را دارند از طریق مراجعه به این سایت و وارد کردن اطلاعات شخصی خود می‌توانند مبلغ مالیاتی را که باید پرداخت کنند را به حساب اداره کل امور مالیاتی کشور واریز کنند. گیت‌های پرداخت الکترونیک عوارض فرودگاهی نیز در مبادی خروجی دایر است.
سامانه پرداخت الکترونیکی عوارض خروج از کشور به نشانی https://sadadpsp.ir/tollpayment می‌باشد که مراجعه کنندگان به این سایت با وارد کردن شماره تلفن همراه، انتخاب نوع سفر، کد ملی و ایمیل می‌توانند مبلغ مورد نظر را پرداخت کنند و باید توجه داشته باشند که پس از پرداخت امکان تغییر اطلاعات برای آنها مقدور نخواهد بود و خروج از کشور حداقل 20دقیقه پس از پرداخت عوارض مقدور است.
تأثیر کرونا بر مالیات بر سفر‌های خارجی
10ماه از شیوع ویروس همه‌گیر کرونا می‌گذرد و همچنان با وجود اینکه پرواز‌های خارجی برقرار شده‌اند اما هنوز امکان سفر‌های توریستی برای ایرانیان فراهم نیست و فقط مسیر توریستی ترکیه تا حدی باز شده است که آن هم ثبات ندارد و بار‌ها پرواز‌های آن لغو شده است. مسیر اروپا به خصوص حوزه شنگن با برقراری پرواز‌های شرکت‌های هواپیمایی داخلی تقریبا باز شده است اما ویزای شنگن و توریستی داده نمی‌شود و ورود به اروپا تنها برای افرادی ممکن است که ویزای اقامت، کار یا تحصیل داشته باشند یا مدرک رسمی در ارتباط با نسبت خویشاوندی داشته باشند. در سایر کشور‌ها نیز پرواز‌ها هرچند به تعداد کم برقرار شده اما محدودیت سفر همچنان برقرار است. با وجود محدودیت سفر در دوران همه‌گیری ویروس کرونا درآمد دولت از محل اخذ مالیات سفر‌های خارجی از افراد به شدت کاهش یافته است و این کاهش درآمد بر میزان میزان توسعه یافتگی صنعت گردشگری در کشور موثر خواهد بود چرا که بخشی از این درآمد به توسعه زیر ساخت‌های بخش گردشگری اختصاص داشته است.
