اقتصاد آنلاین – سپیده قاسمی، در چند سال اخیر تنظیم بازار میوه شب عید بر عهده سازمان تعاون روستایی بود. تأمین میوه نوروز سال ۱۴۰۱ برای سازمان تعاون روستایی با حاشیه‌های زیادی همراه شد. این حاشیه‌ها به واسطه خرید گران میوه از سوی سازمان تعاون روستایی ایجاد شد و اعتراضات فراوان مجلسی‌ها و دست اندرکاران بازار میوه و … را به دنبال داشت. در نهایت اعتراضات به سازمان تعاون روستایی، ورود نهاد‌های نظارتی به ماجرا را در پی داشت.
اما، ماجرا از آنجا پیچیده‌تر شد که، یک ماه پس از نوروز سال ۱۴۰۱، میوه‌هایی که گران خریداری شده روی دست سازمان تعاون روستایی ماند و این سازمان در آگهی مناقصه از متقاضیان خرید میوه خواست پیشنهادات قیمتی خود را برای خرید میوه‌ها به این سازمان ارائه دهند.
سیب زرد و قرمز و پرتقال، اقلامی بودند که با هدف تنظیم بازار شب عید از سوی سازمان تعاون روستایی گران‌تر از قیمت بازار خریداری شده بود و احتمال فساد آن‌ها می‌رفت و سازمان تعاون روستایی سعی داشت برای آن‌ها مشتری پیدا کند.
کارشناسان معتقد بودند؛ دلیل این اتفاق ورود مستقیم دولت به بحث تنظیم بازار بود و باید کار به بخش خصوصی واگذار شود.
چند روز پیش محسن شیراوند، معاون بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی، خبر داد: "امسال برای بهبود شیوه تنظیم بازار شب عید و با فراهم آمدن زیرساخت‌های لازم، تنظیم بازار میوه شب عید به بخش خصوصی واگذار شده است. در روش اجرایی جدید میزان دخالت دولت از تمرکز در سیاستگذاری، نظارت و اجرا به حداقل کاهش می‌یابد و به استان‌ها واگذار می‌شود".
طبق گفته وی "پیش از این دولت تصمیم می‌گرفت هر استان چه نوع میوه‌ای را با چه قیمتی خرید و چگونه اجرا کند که این موضوع هزینه گزافی به دولت تحمیل می‌کرد، اما اکنون بر اساس این دستورالعمل جدید هر ۳۱ استان تصمیم‌گیرنده نهایی تنظیم بازار شب عید استان خودشان هستند. این شیوه جدید به تمام استان‌ها ابلاغ شده و در حال اجراست. در طرح جدید تنظیم بازار میوه شب عید، دولت فقط نظارت عالیه در اجرا دارد".
این تنها اتفاق در تنظم بازار میوه شب عید امسال نیست و قرار است یارانه آن نیز حذف شود. مرتضی معتمد، معاونت فنی و بازرگانی سازمان تعاون روستایی کشور، در این ارتباط اعلام کرد: "برای تنظیم بازار میوه شب عید امسال یارانه‌ای در نظر گرفته نشده و تنها در موارد خیلی خاص با تشخیص کارگروه استانی، نرخ میوه برای اقشار آسیب‌پذیر به صورت دستوری تعیین و یارانه آن پرداخت می‌شود".
اما بازار میوه شب عید بدون یارانه با حضور بخش خصوصی چگونه خواهد بود؟ باید منتظر میوه ارزان‌تر باشیم یا گران‌تر؟
مصطفی دارایی نژاد، رئیس اتحادیه میوه و تره بار، در گفت و گو با اقتصاد آنلاین در پاسخ به این سؤال، اظهار کرد: قرار بر این است که تأمین میوه نوروز سال ۱۴۰۲ به بخش خصوصی شامل اتحادیه باغداران و اتحادیه میوه تره بار استان‌ها واگذار شود.
وی ادامه داد: اتحادیه‌های باغداران زیر نظر سازمان تعاون روستایی و اتحادیه‌های میوه و تره‌بار زیر نظر اتاق اصناف هماهنگ شده و اقدام خواهند کرد.
به گفته دارایی نژاد؛ اتحادیه‌ها نمایندگان باغداران و عرضه‌کنندگان هستند، در نتیجه منافع باغدار و مصرف‌کننده تأمین خواهد شد.
وی با رد احتمال گران شدن میوه با حذف یارانه و ورود بخش خصوصی به تنظیم بازار میوه شب عید، گفت: به دو دلیل مهم گرانی میوه شب عید اتفاق نخواهد افتاد، یکی اینکه طبق آمار تا امروز ۳ میلیون تن انواع مرکبات در کشور تولید شده که حجم قابل توجهی است. دوم اینکه، میزان تقاضا در ایام نوروز امسال به دلیل همزمانی با ماه رمضان کاهش خواهد داشت، به عبارت دیگر، عرضه به بیش از تقاضا خواهد رسید.
دارایی نژاد پیش‌بینی کرد با توجه به همزمانی ماه رمضان با نوروز شاهد کاهش ۵۰ درصدی تقاضای میوه نوروز باشیم.
به گفته دارایی نژاد؛ در شرایطی که عرضه بیش از تقاضا باشد، دیگر نیاز به یارانه و اجرای طرح ذخیره‌سازی میوه شب عید چه بخش خصوصی چه دولتی نیست، چراکه عرضه پاسخگوی تقاضا است.
رئیس اتحادیه میوه و تره بار از سوی بخش خصوصی این تعهد را داد که میوه شب عید ۱۵ درصد زیر نرخ بازار عرضه شود.
