ویروس‌های هیرکانی
آتش و قاچاق چوب تهدید جدی جنگل‌های هیرکانی ایران به‌عنوان ارزشمندترین میراث طبیعی جهان است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، آتش و قاچاق چوب در حال نابود کردن میراث 3میلیون ساله بشر در شمال ایران هستند. براساس آمار ارسال شده در 4ماهه نخست امسال که تنها 10درصد آمار ابتدای سال تاکنون است، 1700هکتار از منابع طبیعی 3استان شمالی کشور شامل جنگل و مرتع در آتش خاکستر شد. اما این همه بخش از دست رفته جنگل‌های هیرکانی کشور نیست. قاچاقچیان چوب هم در قلب جنگل‌های گیلان و مازندران همچون یک ویروس نابودگر مشغول قطع درختان ارزشمندی هستند که از دوره سوم زمین‌شناسی باقی‌مانده و جایگزینی در کره زمین ندارد.
2بلای جان جنگل‌های تاریخی
جنگل‌های چند میلیون ساله هیرکانی ایران سال98 در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. اما مخاطراتی که این اثر ارزشمند را مورد تهدید قرار می‌دهند کم نیستند. این جنگل‌ها از غنی‌ترین اکوسیستم‌های جهان هستند که تخریب یا برداشت از هریک از لایه‌های مختلف این اکوسیستم می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیر به زیست‌بوم‌های مختلف گیاهی و جانوری وارد کند؛ اکنون حدود هزار و 131گونه جانوری در نواحی جنگلی دریای خزر وجود دارد. علاوه بر آتش عمدی و غیرعمدی که به جان جنگل‌های هیرکانی ایران افتاده است، قاچاق چوب نیز در 2بخش جنگل‌های گیلان، مازندران و گلستان را تهدید می‌کند. نخست قطع درختان که با شکل‌های مختلف و برخلاف قانون تنفس 5ساله جنگل صورت گرفته و می‌گیرد و دیگر، بحث بهره‌برداری از جنگل است که در قالب‌هایی نظیر وقف‌های غیرقانونی یا برداشت چوب درختان شکسته دنبال می‌شود و باید مسئولان امر تمام‌قد دربرابر این 2اقدام که به قطع بیشتر درختان می‌انجامد، بایستند.
جزئیات طرح 99
براساس اعلام سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور، از ابتدای امسال برداشت چوب درختان شکسته و آسیب‌دیده در جنگل‌ها نیز ممنوع شده است. عباسعلی نوبخت، معاون امور جنگل این سازمان به ایسنا می‌گوید: پیش از این بخشی از درختان که به‌صورت تجمعی در جنگل‌ها افتاده بودند را نشانه‌گذاری و حدود 5هزار مترمکعب از آنها را به محلی برای دپو منتقل کردیم.
به گفته او، جنگل 2کارکرد اقتصادی و غیراقتصادی دارد. کارکردهای بازاری و اقتصادی جنگل تنها حدود ۲۰درصد است که شامل اقداماتی مانند کشت گیاهان دارویی می‌شود. این درحالی است که مزایای غیراقتصادی جنگل ۸۰درصد کارکرد آن را شامل می‌شود و درحال حاضر باتوجه به نوسانات اقلیمی در کشور، ابتدا باید جنگل‌ها و مراتع را حفظ کرد و سپس به فکر احیاء، توسعه و غنی‌سازی آن بود.
سازمان جنگل‌ها تا پایان سال گذشته می‌توانست درختان شکسته، ریشه‌کن یا خشک شده و غیرقابل احیا را از جنگل‌ها برداشت کند اما در طرح جدید، از ابتدای امسال براساس قوانین موجود دیگر مجوز این کار را نخواهد داشت. بدین‌ترتیب طی سال‌های گذشته بخشی از درختان که به‌صورت تجمعی در جنگل‌ها افتاده بودند نشانه‌گذاری و به محل دپو در کنار جاده‌های جنگلی منتقل شدند و همین دپوی چوب می‌تواند پس از بررسی و دریافت مجوزهای لازم در اختیار صنایع قرار بگیرد.
تامین نیاز چوبی صنایع
جنگل‌های شمال کشور وسعتی حدود 2میلیون هکتار دارند. این جنگل‌ها نیاز آب بیش از نیمی از جمعیت کشور را که در قسمت‌های شمالی و جنوبی البرز زندگی می‌کنند، تامین می‌کند. بنابراین برای اینکه جلوی مهاجرت اکولوژیک از فلات مرکزی ایران گرفته شود، حفظ پوشش‌های گیاهی ضرورت دارد.
آنطور که معاون امور جنگل سازمان جنگل‌ها اعلام کرده است، در طرح‌های جنگلداری که تا سال95 در جنگل‌های شمال کشور اجرا می‌شد، ۵۵۰هزار مترمکعب چوب از جنگل برداشت و استحصال می‌شد. اما اکنون نیاز چوبی صنایع مستقر در کشور ۵.۵ تا ۶ میلیون مترمکعب است.
عباسعلی نوبخت می‌گوید: جنگل‌های شمال کشور حدود ۱۰درصد از چوب مورد نیاز صنایع را تامین می‌کردند. اما از ابتدای سال 99 براساس رویه غیراقتصادی جنگل، تصمیم بر آن شد که هرگونه برداشت چوب از جنگل‌های شمال ممنوع شود و صنایعی که به چوب نیاز دارند در ۹۲۸هزار هکتار از عرصه‌های مستعد زراعت چوب، کار زراعت انجام دهند.
براساس اعلام این مقام سازمان جنگل‌ها، طی سال گذشته سازمان جنگل‌ها زراعت چوب را در نزدیک به ۱۰هزار هکتار از عرصه 928هزار هکتاری اختصاص یافته انجام داد و امسال نیز در ۳۰ هزار هکتار این کار انجام خواهد شد. در نتیجه یک میلیون مترمکعب از نیاز چوبی صنایع تنها با زراعت چوب تامین می‌شود.
