۰ نفر

بازار کالاهای اساسی همچنان نیازمند مراقبت؛

فرصت تامین امنیت غذایی را نباید از دست داد

۴ مرداد ۱۴۰۱، ۸:۴۶
کد خبر: 656006
فرصت تامین امنیت غذایی را نباید از دست داد

تازه ترین گزارش ها از سوی مرکز آمار حکایت از تورم ماهانه ۴.۶ درصدی تیرماه دارد؛ موضوعی که اگرچه حکایت از کندتر شدن روند رشد تورم است؛ اما همچنان اعداد و ارقام مربوط به آن، بسیاری از خانوارهای ایرانی را زیر فشار افزایش قیمت دچار مشکل می سازد؛ حالا اما روندهای قیمت کالاهای اساسی در دنیا هم حکایت از رویه کاهشی نرخ ها دارد و این فرصتی است که ایران بتواند با شرایط مناسب تری نسبت به تامین اقلام مورد نیاز سفره مردم و البته تکمیل ذخایر استراتژیک کالایی در بازه های زمانی شش ماهه و حتی یکساله اقدام کند.

به گزارش خبرنگار اقتصاد آنلاین، جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران حکایت از تورم نقطه به نقطه ۵۴ درصدی در تیرماه امسال دارد. حالا پس از گذشت حدود دو ماه از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، بازار اندکی رو به روال تر گذاشته و قیمتها هر چند همچنان بالا است، اما در مورد بسیاری از کالاها تقریبا به ثبات رسیده است.

مرکز آمار ایران می گوید که نرخ تورم نقطه به نقطه برای خانوارهای شهری ۵۲.۸ درصد و برای خانوارهای روستایی ۶۰.۷ درصد است که البته هر دوی آنها در مقایسه با خردادماه با رشد مواجه بوده اند؛ و این موضوع، نگرانی ها را نسبت به مراقبت از سفره غذایی مردم روستاها که عمدتا اقشار دهک های پایین درآمدی کشور هستند افزایش می دهد.

بررسی های البته حکایت از این دارند که این دومین ماهی است که بر اساس گزارش های رسمی، روند میان مدت نرخ تورم تحت تاثیر قرار گرفته و البته به نظر می رسد که بیشتر متاثر از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و انتظارات ناشی از آن در بازار بوده است؛ هر چند که به نظر می رسد در ماههای آینده اثر تورمی این تصمیم بزرگ دولت، متعادل تر شود.

در این میان مروری بر آنچه که بازارهای غذایی دنیا با آن دست و پنجه نرم می کنند هم به خوبی نشان می دهد که روند قیمت کالاها در سطح بازارهای جهانی نیز رو به کاهش بوده و به خصوص در حوزه غلات دیگر خبری از تورم های فزاینده در بازارهای جهانی که متاثر از جنگ روسیه و اوکراین و البته محدودیت هایی که برخی کشورها بر سر فروش غلات تولیدی خود به دنیا اعمال کرده اند، نیست.

در واقع، بررسی ها حکایت از آن دارد که در ماه ژوئن ۲۰۲۲ برای سومین ماه متوالی، شاخص کل بهای مواد غذایی با افت ۲.۳ درصدی مواجه بوده که عامل مهم در افت این شاخص، افت قابل توجه و توام شاخص بهای روغن های خام و غلات بوده؛ هر چند هنوز هم در این ماه، شاخص نسبت به ماه مشابه سال قبل ۲۳.۱ درصد رشد را به ثبت رسانده است.

در این میان برای اولین ماه، افت ۵.۷ درصدی بهای گندم در دنیا به ثبت رسیده است که بر اساس بررسی ها، دلایلی از جمله آغاز فصل برداشت در نیمکره شمالی، بهبود شرایط محصول در تولیدکنندگان بزرگ از جمله کانادا، چشم انداز تولید بالاتر در روسیه و کاهش تقاضای جهانی برای واردات است.

در عین حال، بر اساس بررسی ها، قیمت ذرت نیز به علت بهبود برداشت در امریکا با افت ۳.۵ درصدی مواجه بوده است؛ ضمن ایکه در حوزه جو نیز افت اتفاق افتاده؛ هر چند دنیا با افزایش بهای برنج به دلیل افزایش تقاضا برای واردات برنج باسماتی و کاهش موجودی مواجه بوده است.

همچنین برای سومین ماه متوالی، افت قیمت های جهانی روغن های پالم، آفتابگردان، سویا و کلزا به علت افزایش عرضه روغن پالم از سوی تولیدکنندگان بزرگ به ویژه اندونزی رخ داده است که با افزایش صادرات اندونزی، کاهش تقاضا برای واردات روغن های سویا، آفتابگردان و کلزا به چشم می خورد.

آنگونه که گزارش های معاونت بررسی های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران هم نشان می دهد، افت قیمت شکر به دلیل افزایش عرضه این محصول در برزیل و سایر تولیدکنندگان بزرگ به همراه کاهش تقاضای جهانی ناشی از افت رشد اقتصادی جهان به چشم می خورد که البته همراه با نااطمینانی از تداوم رشد تولید در برزیل به عنوان مانعی در افت بیشتر قیمت شکر جهان به شمار می رود.

در این میان اما هستند برخی از کالاهایی که در همین شرایط، با افزایش قیمت در دنیا مواجه شده اند که نمونه آن گوشت و لبنیات است. آنگونه که آمارها نشان می دهد افزایش بهای تمامی محصولات لبنی در ماه ژوئن ۲۰۲۲ مشهود است که به خصوص در حوزه پنیر به علت افزایش تقاضا همراه با افت عرضه شیر خام در اروپا به علت گرمای فصل تابستان بیشتر خود را نشان می دهد؛ این در حالی است که افزایش تقاضای جهانی برای واردات شیرخشک و کره به دلیل نااطمینانی از چشم انداز تولید طی ماههای آینده نیز مشهود است.

به موازات، در حوزه گوشت نیز قیمت انواع گوشت با رشد مواجه بوده و به ویژه رشد شدید بهای گوشت مرغ در دنیا به دلیل آثار جنگ اوکراین و روسیه و شیوع آنفولانزای مرغی در نیمکره شمالی نیز مشهود است؛ از سوی دیگر افزایش قیمت گوشت گاو نیز به علت رفع ممنوعیت واردات گوشت از برزیل توسط چین به چشم می خورد که همراه با افزایش بهای گوشت گوسفند به دلیل کاهش صادرات نیوزلند برای دنیا نگران کننده شده است.

در نهایت، آمارها حکایت از آن دارد که شاخص کل در می ۲۰۲۲ ۱۵۷ بوده که با کاهش ۲.۳ درصدی به ۱۵۴ رسیده است. در این میان بر اساس گزارش های فائو، شاخص گوشت ۱.۷ درصد و لبنیات ۴.۱ درصد رشد داشته و غلات، روغن خام و شکر به ترتیب ۴.۱، ۷.۶ و ۲.۶ کاهش را به ثبت رسانده اند.

در این میان متوسط قیمت ذرت در سال ۲۰۲۰ معادل ۱۶۵ دلار در هر تن بوده که در سال ۲۰۲۱ به ۲۶۰ دلار در هر تن رسیده است؛ ضمن اینکه این شاخص برای گندم به ترتیب ۲۲۷ دلار و ۲۸۰ دلار در هر تن به ثبت رسیده است.

قیمت شکر در سال ۲۰۲۰ به طور متوسط ۲۸۳ دلار در هر تن و در سال ۲۰۲۱ معادل ۳۹۰ دلار در هر تن بوده است، همچنین قیمت روغن خام سویا در سال ۲۰۲۰ به ازای هر تن ۸۳۷ دلار بوده که در سال ۲۰۲۱ به ۱۳۸۵ دلار در هر تن رسیده است؛ این آمار البته برای دانه سویا به ترتیب ۴۰۶ دلار و ۵۸۳ دلار در هر تن است.

کنجاله سویا به ازای هر تن ۳۹۴ دلار در سال ۲۰۲۰ و ۴۸۱ دلار در سال ۲۰۲۱ فروخته شده است.