اقتصاد آنلاین - فائزه مومنی؛ از پروژه‌های شهری پرحاشیه این سال‌ها تونل امیر کبیر و تونل توحید است. با وجود آن‌که بسیاری از اعضای شورای شهر به ساخت این دو تونل معترض بودند شهرداری تهران چند صد میلیارد تومان برای تونل امیرکبیر و توحید هزینه کرد و بعد از بهره برداری معلوم می‌شود که اشتباهی ساخته شد و در نهایت به‌جای بهره برداری مردم از آن، محلی برای تجمع افراد معتاد و ولگرد می‌شود.
ابوالفضل قناعتی از اعضای شورای شهر نیز این تونل امیر کبیر را غیر کابردی می‌داند و می‌گوید که مشکل طراحی آن است. در میانه ساخت این تونل قرار بر این شد که طراحی آن تغییر کند و بار ترافیکی جدیدی به بازار تحمیل نکند. بنابراین مسیر تونل بر عکس شد. در این تغییر مسیر 40 تا 50 متر از این تونل بدون استفاده باقی مانده و هیچ خودرویی از این بخش تونل تردد نمی‌کند و احتمال دارد همین تکه بلا استفاده پاتوق معتادان شده باشد. اما مدیریت شهری به دنبال چاره ای است که این تونل 200 میلیاردی به طریقی مورد استفاده شهروندان تهرانی قرار گیرد. تونلی که به گفته اهالی محل که مدت‌ها مشکلات احداث آن را تحمل کرده اند و به گفته مدیران شهری روزانه کم تر از 1000 خودرو در آن تردد می‌کنند.
تونل توحید از دیگر شاهکارهای پر نقص مدیریت شهری در پایتخت بوده است که با سرعت بالا و دقت پایین ساخته شده است. قرارداد اولیه تونل توحید ۱۴۸ میلیارد تومان بود؛ این جمله ای است که حمزه شکیب رئیس وقت کمیسیون عمران شورای شهر تهران عنوان کرده است، وی اما انتقاد دارد که چرا این رقم بعدها تا ۷۵۰ میلیارد تومان رسید. تونل توحید در کنار طرفدارانی که دارد، با انتقادهای زیادی نیز روبه‌رو است، حامیانش آن را پروژه ای کم نظیر می دانند که نماد توانایی و دانش بومی است. ساخت تونل توحید هرچند تحسین تعدادی از نمایندگان مجلس و برخی کارشناسان را برانگیخت، اما در مقابل، منتقدان و برخی کارشناسان معتقدند در ساخت تونل توحید دقت، فدای سرعت شد.
یک متخصص حمل و نقل و ترافیک که در زمان احداث تونل توحید سمت معاونت مطالعات و برنامه ریزی سازمان حمل و نقل و ترافیک را برعهده داشته و بیش از هر کسی در جریان کم و کیف مطالعات صورت گرفته در این زمینه قرار دارد، تاکید می‌کند که هیچ مطالعه ترافیکی برای ساخت تونل توحید صورت نگرفته بود و نظرات کارشناسی راه حلی غیر از ساخت تونل را پیشنهاد می‌داد. ارزیابی‌های کارشناسی در مقایسه ساخت تونل توحید نسبت به غیرهمسطح کردن تقاطع‌ها، گزینه برتر احداث تقاطع‌های بیشتر در سطح شهر برای باز کردن گره‌های بیشتر بود و کارشناسان معتقد بودند که احداث تونل در آن قسمت شهر که پیچیدگی‌های خاص خود را داشت، نه تنها گره‌های فوق را باز نمی‌کند بلکه شرایط سختی برای حل معضل به وجود می‌آورد.
همان طور که امروزه با گشایش تونل توحید شاهد هستیم، دسترسی به خیابان‌های اطراف قطع شده و این همان پیامد غیرکارشناسی بودن آن است گرچه کارشناسان بارها در این باره هشدار داده بود و از مدیریت شهری خواستند که در این نقطه حساس به عنوان مجرای شمالی - جنوبی شهر سلیقه ای عمل نکند و نظرات کارشناسی را مد نظر داشته باشد.
محمد علیخانی، رییس فعلی کمیسیون حمل و نقل شورای شهر پنجم نیز با اشاره به اینکه پروژه‌های زیادی مثل پل صدر، تونل توحید و امیر کبیر بدون نظر کارشناسی ساخته شده‌اند، به اقتصادآنلاین می‌گوید: دیگر کار از کار گذشته است. فقط می‌شود اشکالات آن‌ها را برطرف کرد. با توجه به هزینه‌هایی که برای این پروژهها شده، جمع‌آوریشان به صلاح نیست.
او معتقد است قبل از اجرای پروژه باید اولویت‌ها و پیوست‌های اجتماعی و ترافیکی مشخص شود. متاسفانه در گذشته‌ها پروژهها بیشتر دستوری بوده تا کارشناسی و پیمانکاران پروژه را تعریف می‌کردند و بعد از تعریف خودشان مطالعات توجیهی را انجام می‌دادند.
علیخانی ادامه می‌دهد: اگر این هزینه‌های سنگین به سمت توسعه خطوط مترو یا تکمیل آن‌ها می‌رفت خیلی از مشکلات ما حل می‌شد. برای تکمیل و ایمن‌سازی خطوط مترو به 22هزار میلیارد تومان هزینه نیاز داریم و شهرداری با این وضع مالی به این زودی‌ها نمی‌تواند بودجه را تامین کند.
رییس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران با اشاره به لزوم کمک دولت، می‌گوید: قرار بود دولت در دوره نهم و دهم کمکی دو میلیارد دلاری به توسعه حمل و نقل کشور کند اما با وجود تصویب مجلس ابلاغ نشد. اصلاح پروژه‌هایی مثل امیرکبیر و توحید نیازمند بودجه است که در حال حاضر مهیا نیست.
