با نزدیک شدن به موعد سفرهای نوروزی 1402، بار دیگر بحث تصادفات رانندگی و تلفات ناشی از آن به یکی از سرفصل‌های اصلی حوزه حمل و نقل تبدیل شده است، موضوع مهمی که به نظر می‌رسد هر سال پس از پایان یافتن تعطیلات نوروزی فراموش شده و بار دیگر در اسفند ماه به محل بحث تبدیل می‌شود.
خطای انسانی، وضعیت ایمنی راه‌ها و کیفیت و ایمنی خودرو سه عامل تاثیرگذار بر تصادفات و میزان شدت آنها هستند. در سال‌های گذشته، پس از ثبت تصادفات، خودروسازان در معرض این اتهام قرار می‌گیرند که به دلیل ایمنی پایین محصولاتشان، عامل شکل گیری مشکلات هستند اما آمارهای دقیق‌تر چیز دیگری می‌گویند.
در سال‌های گذشته بارها اعلام شده که در ایران، خطای انسانی، عامل اصلی تصادفات هستند. در یکی از آخرین اظهارنظرهای انجام شده در این حوزه، قاسم پورتقی عضو هیات مدیره انجمن راههای کشور در بهار امسال گفته: در حال حاضر نقش انسانی در تصادفات بیش از ۷۰ درصد است و مواردی مانند سرعت غیرمجاز، بی خوابی، خستگی، فشار روانی، فشار اقتصادی و بی توجهی به قوانین و مقررات از مهمترین عوامل است. از نظر زیرساختی جاده های کشور مشکل دارند و همه ما واقف هستیم وضعیت مالی دولت هم خوب نیست و نباید انتظار داشت به زودی این مشکلات برطرف شود.
به این ترتیب آنچه که برای سال‌های طولانی تحت عنوان فرهنگ رانندگی از آن یاد شده، موضوع مهم فراموش شده در تصادفات ایران است. اگر در این سال‌ها، نهادهای متولی برای بهبود این عامل که در بیش از دو سوم تصادفات نقش اصلی را دارد گام برداشته بودند، احتمالا میزان تصادفات به شدت کاهش یافته بود. در ایام نوروز که میزان سفرهای کشور به شکل قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند و البته رانندگان قصد دارند که در کوتاه‌ترین زمان ممکن و با وجود خستگی یا عدم آشنایی با جاده، مسافت‌های طولانی را طی کنند، این آمار به اوج خود می‌رسد.
در حوزه جاده‌ای نیز شرایط به همین شکل است. موضوعی که وزیر راه و شهرسازی نیز به آن اذعان دارد. بذرپاش با اشاره به وجود ۸۸۰ نقطه حادثه‌خیز و پرخطر ترافیکی در راههای کشور گفت: ایمن‌سازی این نقاط در دستور کار قرار دارد که در حال حاضر با اقدامات انجام شده ۲۰۰ نقطه آن ایمن‌شازی شده است. در شورای عالی حمل و نقل تصمیمات خوبی اتخاذ شد و رئیس جمهور نیز تاکید کردند که برای این موضوع تجهیز منابع صورت گیرد.
در کنار این دو عامل، تردیدی وجود ندارد که افزایش کیفیت خودروهای سواری نیز باید در دستور کار قرار بگیرد. سایپا در سال‌های گذشته بارها اعلام کرده که در مسیر ایفای مسئولیت‌های اجتماعی خود و البته در راستای اهداف کلان در نظر گرفته شده برای افزایش کیفیت محصولات، با وجود محدودیت‌ها، اقداماتی اساسی را در دستور کار قرار داده و وضعیت خودروهای جدید این گروه خودروسازی به خوبی تغییرات را نشان می‌دهد.
گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد که کوییک و شاهین به عنوان دو محصول سایپا که در سال‌های اخیر وارد بازار شده‌اند، از نظر ایمنی، تغییراتی محسوس را نشان می‌دهند و عملکرد آنها در تصادفات جاده‌ای نشان از آن دارد که میزان تصادفات جرحی و فوتی این دو محصول به شدت پایین آمده است. جدای از آن، گام‌های چند گانه سایپا برای افزایش کیفیت محصولاتش در حوزه ایمنی نیز گسترش یافته و تولیدات جدید، بهبودی قابل قبول را نشان می‌دهند. از سوی دیگر اینکه سایپا آماده صادرات محصولات خود می‌شود، یعنی کشورهای خارجی نیز کیفیت و ایمنی محصولات این شرکت را تایید کرده و بر خلاف برخی تحلیل‌ها، خودروسازان نه تنها نقش اصلی را در تصادفات ندارند که حتی در راستای کاهش سهم خود از آمار نهایی نیز گام‌های مهمی برداشته‌اند.
