اقتصادآنلاین- نجمه جمشیدی؛ صبح امروز ابراهیم رئیسی، لایحه بودجه سال 402 را تقدیم مجلس شورای اسلامی کرد. در این لایحه‌ی بودجه، فروش نفت روی یک میلیون و چهارصد هزار بشکه در روز بسته شده است.
توهم نفتی مسئولان، تحقق بودجه را به چالش کشانده است. هر ساله دولت در لایحه‌ی بودجه بیش‌برآوردی را برای فروش نفت پیش‌بینی می‌کند که بعضا درحدود 50 درصد آن محقق می‌شود. آنچه که دولت به آن آگاه است اما توجه نمی‌کند، شرایط تحریم نفت ایران است که بخش‌های توسعه و تولید و فروش نفت کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد.براساس آماری که به‌تازگی مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر کرده، در شش ماهه نخست سال 401 تنها 56 درصد بودجه نفتی کشور محقق شده است. با استناد به همین آمار، ایران در خوشبینانه‌ترین حالت ممکن کمتر از 800 هزار بشکه نفت در روز فروخته است درحالی که بودجه روی فروش یک میلیون و چهارصد هزار بشکه بسته شده بود.
تناقض‌گویی دولتمردان در فروش نفت
شاید جالب باشد بدانید در این شرایط، دولتمردان ادعا کرده‌اند که فروش نفت به شرایط پیش از تحریم بازگشته است.براساس گزارش‌های اداره اطلاعات انرژی آمریکا، صادرات نفت ایران پیش از تحریم حدود 2 میلیون و 500 هزار بشکه نفت در روز بوده است.
جواد اوجی، وزیر نفت آماری درباره‌ی ظرفیت تولید نفت ایران اعلام کرده بود که با واقعیت‌های موجود هم‌خوانی نداشت. اوجی در مصاحبه‌ی تلویزیونی گفته بود که با اقدامات مؤثری که در میادین نفتی اعم از خشکی و دریا، حفاری چاه‌های جدید، تعمیر چاه‌ها و تعمیرات، بازسازی و نوسازی تأسیسات و مراکز جمع‌آوری نفت انجام شده، امروز ظرفیت تولید نفت به قبل از تحریم‌ها یعنی به بیش از سه میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه رسیده و در عملکرد و تولید با این میزان مشکلی نداریم. اما براساس گزارش رسمی اوپک تولید نفت ایران 2 میلیون و 550 هزار بشکه در روز بوده و از این مقدار یک میلیون و 650 هزار بشکه مصرف داخلی است و باقی آن صادر شده است. محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت نیز از افزایش 40 درصدی فروش نفت خبر داده است.
فروش 800 هزار بشکه‌ای نفت
در قانون بودجه 1401 صادرات روزانه یک میلیون و چهارصد هزار بشکه نفت پیش بینی شده بود. اما با استناد به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس و حتی بدون در نظر گرفتن افزایش قیمت نفت و با لحاظ همان ۷۰ دلار قانون بودجه به ازای هر بشکه، ایران روزانه حدود 800 هزار بشکه نفت صادر کرده است. این در حالی است که در عمده بازه زمانی نیمه اول سال، قیمت نفت بالاتر از ۷۰دلار بوده و با فرض متوسط قیمت ۸۰دلاری، میزان صادرات نفت به حدود 50 درصد پیش‌بینی بودجه می‌رسد.
تکرار خطا در بودجه نفتی
باوجود آنکه دولت با چالش کسری بودجه و پیامدهای آن مواجه شده اما دوباره همان خطا را تکرار کرده است. فروش نفت در بودجه را بدون در نظر گرفتن واقعیت‌های موجود بسته است. این توهم نفتی باتوجه به شرایط تحریم علاوه‌بر اینکه محقق نخواهد شد بر بخش‌های عمران کشور نیز تاثیرگذار خواهد بود. برای بسیاری از پروژه‌های عمرانی ردیف بودجه ملی اختصاص می‌دهند که با عدم تحقق بودجه پیش‌بینی شده، دیگر اعتباری برای این پروژه درنظر گرفته نمی‌شود و این مسئله موجب نیمه‌کاره رها شدن آنها می‌شود؛ در این سال‌ها صدها پروژه ملی به‌دلیل همین توهم نفتی دولتمردان نیمه‌کاره مانده است. فروش نفت در شرایط تحریم، بزرگترین چالش دولت‌هاست که تاکنون نتوانسته‌اند به راهکاری برای حل آن دست پیدا کنند. از یک سو فروش نفت ایران هر روز کمتر شده و از سوی دیگر توسعه میادین نفتی به‌دلیل تحریم با مشکل مواجه شده است. زمان آن رسیده که توهم نفتی را کنار گذاشته و رویکردی منطبق با واقعیت‌های موجود درنظر بگیریم تا بتوانیم از این نعمت خدادادی بهترین استفاده ممکن را داشته باشیم.
