اقتصادآنلاین - جواد هاشمی؛ ایران خودرو به عنوان بزرگترین گروه خودروسازی ایران، در سال‌های گذشته با مشکلاتی جدی مواجه بوده و نبود برنامه‌ریزی دقیق برای برون رفت از این شرایط باعث شده که ایران خودرو نه تنها به اهداف کلان خود دست نیابد که حتی در تکرار آمار سال‌های گذشته نیز با اما و اگرهای جدی مواجه شود.
بر اساس برنامه اعلام وزارت صمت، امسال باید خودروسازان داخلی یک میلیون و ۲۵۰ هزار خودرو جدید تولید کنند. این برنامه‌ریزی در حالی صورت گرفته که بر اساس آمار رسمی، تولید خودرو ایران در سال ۱۳۹۹ در مرز یک میلیون دستگاه قرار گرفت و به این ترتیب اگر خودروسازان قصد رسیدن به برنامه سالانه را دارند، باید نسبت به سال قبل ۲۵ درصد افزایش تولید را ثبت می‌کردند.
آمارهای ارائه شده در کدال نشان می‌دهد که میزان کل خودرو تولید شده تا پایان مهر ماه امسال ۴۸۷ هزار و ۵۰۰ دستگاه بوده است و به این ترتیب در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، میزان تولید تنها دو درصد افزایش یافته است. آنچه که در این آمار نگران‌کننده به نظر می‌رسد، افت قابل توجه میزان تولید خودرو در مهر ماه در قیاس با شهریور است. در نخستین ماه از پاییز، میزان تولید خودرو نسبت به ماه قبل کاهشی ۱۴ درصدی را به ثبت رسانده است که در صورت تداوم آن در ماه‌های پیش‌رو می‌تواند زنگ خطری برای تولید سالانه باشد. جدای از آن برای دست یابی به هدف تولید سالانه، در نیمه امسال باید تعداد خودروهای تولیدی از مرز ۶۲۵ هزار دستگاه می‌گذشت و این در حالی است که تا پایان ماه هفت، تعداد کل خودروهای تولیدی حتی به ۵۰۰ هزار دستگاه نیز نرسیده است.
بر اساس آمارهای ارائه شده در کدال، میزان کل خودروهای به فروش رسیده ایران خودرو در هفت ماهه نخست امسال، ۲۲۶ هزار دستگاه بوده است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل کاهشی دو هزار دستگاهی را نشان می‌دهد. به این ترتیب بزرگترین خودروساز ایران نه تنها در مسیر افزایش ۲۵ درصدی تولید گام بر نداشته که حتی در رسیدن به آمار سال گذشته خود نیز ناموفق بوده است.
ایران خودرو تا پایان شهریور ماه، حدود ۱۹۱ هزار دستگاه خودرو تولید کرده بود و به این ترتیب میزان تولید مهر ماه این شرکت ۳۵ هزار دستگاه بوده است. این عدد حتی برای تکرار آمار سال گذشته تولیدی ۵۰۰ هزار دستگاهی نیز پاسخگو نخواهد بود.
در میان تولیدات این شرکت، همچنان گروه پژو اصلی‌ترین سهم را دارد. آمارها نشان می‌دهد که ایران خودرو تا پایان مهر ماه ۱۵۹ هزار دستگاه پژو تولید کرده و از این میان ۱۵۴ هزار دستگاه را به فروش رسانده است. این در حالی است که در مدت مشابه سال قبل، تولید پژو ۱۷۹ هزار دستگاه بوده است.
همچنین در گروه سمند ۳۰ هزار دستگاه، در دنا ۲۹ هزار دستگاه، در رانا ۱۶ هزار دستگاه و در هایما ۳۲۰۰ دستگاه تولید رسمی به ثبت رسیده است. مقایسه آمار فروش این خودروها با تولیدشان نشان می‌دهد که حدود پنج هزار دنا و شش هزار رانا به بازار عرضه نشده‌اند که احتمالا بخشی از آن به امار خودروهای باقی مانده در پارکینگ اختصاص یافته است.
این آمار در حالی به ثبت رسیده که ایران خودرو در برنامه تولید خود در سال ۱۴۰۰، اعلام کرده که ۱۴۱ هزار دستگاه پژو پارس، ۱۳۰ هزار دستگاه پژو ۲۰۶ و ۲۰۷، ۳۷ هزار دستگاه رانا، ۷۱ هزار دستگاه سمند، ۷۱ دستگاه دنا و نزدیک به ۱۴ هزار هایما تولید خواهد کرد. به این ترتیب تولیدات ایران خودرو تقریبا در تمامی گروه‌ها، فاصله‌ای قابل توجه با هدف‌گذاری ابتدایی دارد.
عجیب‌ترین مورد در خط تولید ایران خودرو اما به محصول جدید این شرکت یعنی تارا باز می‌شود. این خودرو پر سر و صدا که از زمان رونمایی تا امروز حواشی زیادی داشته، فاصله‌ای بسیار زیاد با هدف گذاری‌های ابتدایی دارد.
ایران خودرو در برنامه رسمی خود اعلام کرده که تا پایان سال بیش از ۳۰ هزار دستگاه تارا تولید خواهد کرد، این در حالی است که مدیرعامل این شرکت در فروردین ماه امسال حتی از امکان تولید ۵۰ هزار دستگاهی این خودرو نیز سخن گفته بود.
با وجود تمام این وعده‌ها، بر اساس آمار منتشر شده در کدال، ایران خودرو ۲۹۶۸ دستگاه تارا تولید کرده که از این میزان ۲۱۸۰ دستگاه را به فروش رسانده است. همچنین آمار تولید ماهانه تارا ۹۰۷ دستگاه بوده است.
اگر این آمار با برنامه ۵۰ هزار دستگاهی ایران خودرو مقایسه شود، تا پایان مهر ماه تنها حدود شش درصد از برنامه تولید تارا اجرایی شده است. حتی اگر برنامه رسمی ۳۰ هزار دستگاه ایران خودرو لحاظ شود نیز میزان تولیدات تارا در پایان ماه هفتم سال، کمتر از ۱۰ درصد برنامه پیشبینی شده است. این عقب ماندگی از تولید در حالی به ثبت رسیده که ایران خودرو چند روز قبل از خط تولید تارا اتوماتیک نیز بهره‌برداری کرد و تولید انبوه این محصول جدید خبر داد.
جا ماندن خودروسازان داخلی از برنامه تولید سالانه در حالی به ثبت رسیده که وزیر صمت چند روز قبل بار دیگر وعده افزایش جدی تولید خودرو در امسال و سال ۱۴۰۱ را داد. فاطمی امین گفته که ایران در سال آینده بیش یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه خودرو تولید خواهد کرد و این در حالی است که نه تنها هیچ چشم‌انداز روشنی برای دست یابی به هدف‌گذاری یک میلیون و ۲۵۰ هزار دستگاهی امسال وجود ندارد که حتی با آمار فعلی، تولید یک میلیون خودرو نیز دور از انتظار به نظر می‌رسد. وزیر صمت که در هفته‌های گذشته وعده اعلام برنامه این وزارتخانه برای بازار خودرو را داده بود، این بار نیز گفته ظرف هفته‌های پیش‌رو، روند تولید خودرو در کشور افزایشی جدی را تجربه خواهد کرد و اگر بنا بر اجرای این وعده باشد، این موضوع باید خود را در آمار تولید آبان ماه نشان دهد.
