گاستروانتریت باکتریایی چیست؟

به گزارش اقتصادآنلاین، درحالی‌که ویروس‌ها باعث ایجاد بسیاری از عفونت‌های دستگاه گوارش می‌شوند، عفونت‌های باکتریایی نیز شایع هستند. برخی افراد این عفونت را "مسمومیت غذایی" می‌نامند.

گاستروانتریت باکتریایی می‌تواند ناشی از عدم رعایت بهداشت باشد. عفونت همچنین می‌تواند پس از تماس نزدیک با حیوانات یا مصرف غذا یا آب آلوده به باکتری (یا مواد سمی که باکتری‌ها تولید می‌کنند) ایجاد شود.

علائم گاستروانتریت باکتریایی بسته به باکتری‌های عامل عفونت شما متفاوت است. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ازدست‌دادن اشتها

• تهوع و استفراغ

• اسهال

• درد و گرفتگی شکم

• وجود خون در مدفوع شما

• تب

درمان به‌منظور حفظ آب بدن و جلوگیری از عوارض است. مهم است که نمک زیادی مانند سدیم و پتاسیم را از دست ندهید. بدن شما برای عملکرد صحیح به مقادیر خاصی از این مواد نیاز دارد.

اگر مورد خفیف‌تری دارید، ممکن است بتوانید بیماری خود را در خانه درمان کنید. موارد زیر را امتحان کنید:

• در طول روز به طور منظم مایعات بنوشید، به‌ویژه بعد از حملات اسهال.

• کم و مکرر غذا بخورید و مقداری غذای شور نیز در آن قرار دهید.

• غذاها یا نوشیدنی‌های حاوی پتاسیم مانند آب‌میوه و موز مصرف کنید.

• هیچ دارویی را بدون نظر پزشک خود مصرف نکنید.

• اگر نمی‌توانید مایعات بدن خود را نگه دارید به بیمارستان بروید.

• زنجبیل می‌تواند به مبارزه با عفونت کمک کند و درد معده یا شکم را کمتر کند. 

• سرکه سیب و ریحان همچنین می‌توانند معده شما را تسکین داده و معده شما را در برابر عفونت‌های آینده تقویت کنند.

• برای جلوگیری از بدتر شدن اسهال از خوردن لبنیات، میوه‌ها یا غذاهای پر فیبر خودداری کنید.

داروهای بدون نسخه که اسید معده شما را خنثی می‌کنند می‌توانند به مبارزه با این عفونت‌ها کمک کنند. داروهایی که علائمی مانند اسهال، تهوع و دردهای شکمی را درمان می‌کنند می‌توانند به کاهش استرس و درد و عفونت کمک کنند. تا زمانی که پزشک به شما دستور نداده است از داروهای بدون نسخه استفاده نکنید.

باکتری‌های متعددی می‌توانند باعث ایجاد گاستروانتریت شوند، از جمله:

• یرسینیا، در گوشت خوک یافت می‌شود

• استافیلوکوکوس، در محصولات لبنی، گوشت و تخم‌مرغ یافت می‌شود

• شیگلا، موجود در آب (استخرها)

• سالمونلا که در گوشت، محصولات لبنی و تخم‌مرغ یافت می‌شود

• کمپیلوباکتر که در گوشت و طیور یافت می‌شود

• E. coli  که در گوشت گاو و سالاد یافت می‌شود

شیوع گاستروانتریت باکتریایی زمانی اتفاق می‌افتد که رستوران غذاهای آلوده را برای برخی از افراد سرو می‌کند. شیوع بیماری همچنین می‌تواند باعث فراخوانی محصولات و سایر مواد شود.

اگر شخص باکتری را روی دست خود حمل کند، می‌تواند به‌راحتی از فردبه‌فرد دیگر منتقل شود. هر بار که شخص آلوده به این باکتری به غذا، اشیاء یا افراد دیگر دست زند، خطر عفونت را به دیگران منتقل می‌کند. در صورت لمس چشم‌ها، دهان یا سایر قسمت‌های باز بدن با دست آلوده، حتی می‌تواند باعث ایجاد عفونت در بدن خود شود.

اگر زیاد سفر کنید یا در یک منطقه شلوغ زندگی کنید، به‌ویژه در معرض این عفونت‌ها هستید. شستن مکرر دست‌ها و استفاده از ضدعفونی‌کننده دست با بیش از ۶۰ درصد الکل می‌تواند به شما در جلوگیری از ابتلا به عفونت توسط اطرافیان کمک کند.

اگر از قبل گاستروانتریت دارید، اقدامات ایمنی را انجام دهید تا از انتقال باکتری به دیگران جلوگیری کنید.

دستان خود را بعد از استفاده از توالت و قبل از دست زدن به غذا بشویید. تا زمانی که علائم شما بهبود نیافته، برای دیگران غذا آماده نکنید. در طول بیماری خود از تماس نزدیک با دیگران خودداری کنید. پس از توقف علائم، سعی کنید حداقل ۴۸ ساعت صبر کنید تا به سرکار برگردید.

شما همچنین می‌توانید با اجتناب از شیر غیرپاستوریزه، گوشت خام یا صدف خام از ابتلا به عفونت‌های گاستروانتریت باکتریایی جلوگیری کنید. هنگام تهیه غذا از تخته و ظروف جداگانه برای گوشت خام و پخته استفاده کنید. سالاد و سبزی‌ها را کاملاً بشویید. اگر غذا را در دمای بسیار گرم یا بسیار سرد نگهداری می‌کنید، اگر آنها را بیش از چند ساعت ذخیره می‌کنید، مطمئن شوید که سالم هستند.

سایر اقدامات پیشگیرانه عبارتند از:

• تمیز نگه‌داشتن آشپزخانه خود

• شستن دست‌ها بعد از استفاده از توالت، قبل از دست زدن به غذاهای مختلف، پس از لمس حیوانات و قبل از غذا

• نوشیدن آب بطری هنگام مسافرت و دریافت واکسن‌های توصیه شده

• عوامل خطر گاستروانتریت باکتریایی

اگر سیستم ایمنی بدن شما ضعیف است به دلیل بیماری یا درمان موجود، ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به گاستروانتریت باکتریایی باشید. این خطر نیز در صورت مصرف داروهایی که اسیدیته معده را کاهش می‌دهند، افزایش می‌یابد.

استفاده نادرست از غذا همچنین می‌تواند خطر ابتلا به گاستروانتریت باکتریایی را افزایش دهد. غذایی که نپخته، بیش از حد در دمای اتاق نگهداری شود یا خوب گرم نشود، می‌تواند به گسترش و بقای باکتری‌ها کمک کند.

پزشک در مورد بیماری شما سؤال می‌کند و علائم کم‌آبی و درد شکم را بررسی می‌کند. برای پی‌بردن به اینکه کدام باکتری باعث عفونت شما شده است، ممکن است لازم باشد نمونه مدفوع را برای تجزیه‌وتحلیل ارائه دهید.

پزشک شما همچنین ممکن است یک نمونه خون برای بررسی کم‌آبی بدن شما بگیرد.

عفونت‌های گاستروانتریت باکتریایی به‌ندرت باعث ایجاد عوارض در بزرگسالان سالم می‌شود و معمولاً کمتر از یک هفته طول می‌کشد. بزرگسالان مسن یا کودکان بسیار خردسال بیشتر در معرض علائم گاستروانتریت هستند و در معرض خطر بیشتری برای عوارض هستند. این افراد باید تحت نظارت دقیق قرار گیرند، زیرا ممکن است به مراقبت‌های پزشکی احتیاج داشته باشند.

عوارض این عفونت‌ها شامل تب بالا، درد عضلانی و ناتوانی در کنترل حرکات روده است. برخی از عفونت‌های باکتریایی می‌توانند باعث ازکارافتادن کلیه‌ها، خونریزی در دستگاه گوارش و کم‌خونی شوند.

برخی از عفونت‌های شدید بدون درمان می‌توانند باعث آسیب مغزی و مرگ شوند. جستجوی سریع درمان گاستروانتریت باکتریایی خطر ابتلا به این عوارض را کاهش می‌دهد.

بیشتر عفونت‌های سالمونلا زمانی اتفاق می‌افتد که کودکان غذا یا آب آلوده مصرف می‌کنند یا با حیواناتی که حامل باکتری هستند تماس پیدا می‌کنند. کودکان خردسال نیز بیشتر به عفونت ناشی از Clostridium difficile مبتلا می‌شوند. این باکتری‌ها بیشتر در خاک و مدفوع حیوانات یافت می‌شوند.

کودکان بیشتر در معرض ابتلا به این نوع باکتری‌ها هستند. بااین‌حال، مانند بزرگسالان، کودکان هم مستعد ابتلا به هرگونه عفونت باکتریایی هستند. اطمینان حاصل کنید که کودک شما بهداشت را به‌خوبی رعایت می‌کند، دستان خود را به طور مرتب شستشو می‌دهد و از قراردادن دست‌های کثیف خود در دهان یا نزدیک چشم خود اجتناب می‌کند. 

بعد از تعویض پوشک کودک دستان خود را بشویید. غذا را کاملاً بشویید و آماده کنید، غذاهای خام مانند تخم‌مرغ، سبزی‌ها و گوشت را بپزید تا خوب آماده شوند.

بسیاری از علائم عفونت باکتریایی در کودکان همان علائم در بزرگسالان است. کودکان خردسال به‌ویژه مستعد اسهال، استفراغ و تب هستند. یکی از علائم منحصربه‌فرد کودکان مبتلا به این عفونت پوشک خشک است. اگر کودک شما بیش از شش ساعت به تعویض پوشک نیاز نداشته باشد، ممکن است کم آب شود. 

اگر فرزند شما دارای هر یک از این علائم است فوراً با پزشک خود مشورت کنید. اگر فرزند شما دچار اسهال یا سایر علائم مرتبط است، مطمئن شوید که مایعات زیادی مصرف می‌کند.

پس از درمان یا مراقبت‌های پزشکی، استراحت کافی داشته باشید تا به بدن خود در مبارزه با عفونت کمک کنید. اگر اسهال یا استفراغ دارید، مایعات فراوان بنوشید تا بدن خود را هیدراته نگه دارید. برای جلوگیری از بدتر شدن اسهال خود هیچ‌گونه لبنیات و میوه نخورید. اگر نتوانید غذا یا آب را پایین نگه دارید، مکیدن تکه‌های یخ می‌تواند به شما کمک کند.

شیوع این عفونت‌های باکتریایی می‌تواند در غذاهای فروخته شده در بسیاری از خواربارفروشی‌ها اتفاق بیفتد. اخبار مربوط به شیوع عمومی باکتری در انواع خاصی از مواد غذایی را دنبال کنید.

عفونت‌های گاستروانتریت باکتریایی معمولاً یک تا سه روز طول می‌کشد. در برخی موارد، عفونت‌ها می‌توانند هفته‌ها طول بکشند و در صورت عدم درمان مضر هستند. به‌محض بروز علائم عفونت برای جلوگیری از گسترش عفونت، به دنبال درمان باشید. با مراقبت‌های پزشکی مناسب و درمان مناسب، احتمالاً عفونت شما ظرف چند روز از بین می‌رود.