رونق غیرتورمی مسکن، چگونه؟
صاحبنظران حوزه اقتصاد مسکن در میزگردی که با عنوان «بررسی تحولات اخیر بازار مسکن و راهبرد عبور از وضعیت موجود» برگزار شد، درباره علت انقباض در معاملات ملک اعلام کردند: افزایش ضریب نقدشوندگی واحدهای مسکونی ساخته شده توسط انبوهسازان تحت تاثیر در دسترس نبودن اعتبار برای خرید مسکن مصرفی، چالشی است که در حال حاضر بازار مسکن را وارد دوره جدیدی فراتر از دورههای قدیمی رکود-رونق کرده است.
در این میزگرد برای ایجاد رونق غیرتورمی و بازکردن مسیر معاملات مسکن، مدل بهینهای به دولت پیشنهاد شده که در قالب آن با هدایت منابع مالی مسکن مهر به سمت صندوق وام خرید مسکن، به زوجهای جوان و کسانی که برای اولین بار قصد خرید خانه دارند، اجازه داده میشود با دریافت وام مسکن با سود یارانهای، برای صاحبخانه شدن اقدام کنند. در این مدل انبوهسازان نیز میتوانند به راحتی واحدهای ساخته شده را به بازار عرضه کنند و در نتیجه معضل خانههای خالی برطرف خواهد شد.دکتر حسین عبدهتبریزی در این میزگرد خواستار توقف دخالت دولت در تنظیم بازار مسکن و همچنین ساختوساز شده و در عین حال دکتر بهروز ملکی -کارشناس مسکن- با اشاره به موج تقاضای ناشی از متولدین سالهای 55 تا65 به دفاع از مسکن مهر پرداخته است. صاحبنظران حوزه اقتصادمسکن در میزگردی که برای بررسی و عارضهیابی اتفاقات اخیر بازار مسکن برگزار شد، با اعلام اینکه در شرایط کنونی نوعی حالت «انتظار» در بازار شکل گرفته و جایگزین دورههای قدیمی رکود- رونق مسکن شده است، راهبرد عبور از این وضعیت را برای دولت ترسیم کردند. در این میزگرد از دولت خواسته شده بیشتر از این در بازار مسکن و بازار ساختوساز دخالت و حضور نداشته باشد و به جای آن، منابع بانکی از مسکنمهر به سمت صندوق وامخرید مسکن هدایت شود.خلاصه آنچه حسین عبدهتبریزی، بهروز ملکی و مهندس ایرج رهبر در میزگرد «دنیایاقتصاد» مطرح کردهاند را در زیر بخوانید: (مشروح میزگرد در صفحات پرونده ویژه (29-28) بخوانید) دکتر حسین عبدهتبریزی: ضریب نقدشوندگی واحدهای مسکونی تغییر کرده است و مدت زمانی که انبوهسازان صرف میکنند تا واحدها را بفروشند افزایش یافته است چون برای خرید مسکن مصرفی، اعتبار در دسترس نیست. تمام اعتبارات دولت در مسکنمهر هزینه میشود و برای تامینمالی معاملات عادی مسکن امکاناتی باقی نمانده است. شهرداریها به علل مختلف همچون علل سیاسی، به توسعه شهرهای بزرگ روآوردهاند. بسیاری از پروژههای عمرانی در تهران مثل ساخت تونل و بزرگراه باعث تخریب بلوکهای مسکونی متعدد شده و عمده ساختوسازهای فعلی در تهران ناشی از همین اتفاق است. دولت میتواند به اولین خرید هر زوج جوان، وام خرید مسکن به همراه 15درصد یارانه سود اعطا کند. این هرگز معنای تحریک تقاضا نمیدهد. در مورد دخالت دولت در تنظیم بازار اجاره مسکن صد درصد مخالفم. به مسولان وزارت مسکن در جلسهای که دعوت شده بودم هم عرض کردم که هیچگاه نمیتوانند موافقت امثال بنده را برای چنین اقدامات تعزیراتی و تنبیهی جلب کنند. از نسل جوان در بخش سیاستگذاری مسکن میخواهم تجربههای شکستخورده دو سه دهه قبل بازار مسکن را تکرار نکنند. ایرج رهبر: انبوهسازان آپارتمان احتکار نمیکنند. علت وجود خانههایخالی در تهران قیمت این خانهها است که مطلوب خریدار نیست.در شرایط فعلی، انبوهسازان 10 درصد واحدهایشان را با 20 درصد زیرقیمت دلخواهشان میفروشند تا بتوانند منابعمالی برای ادامه حیات را به دست آورند، فروش مابقی واحدها منوط است به برگشت تعادل در بازار. بهروز ملکی: دولت با این بینش اقدام به طراحی مسکنمهر کرد که خود را در مواجهه با خیل متقاضیان متولد سالهای 55 تا 65 دید. این متقاضیان کسانی هستند که در زمان ورود به مدارس باعث ایجاد مدارس دو شیفته و سه شیفته شدند. برای مسکن این گروه اگر دولت اقدامی نمیکرد با ورود آنها به بازار به دلیل عدم انعطاف لازم، قیمت مسکن چندبرابر رشد شدید سال86، متورم میشد. الان برخی صنعتگران هم وجوه خود را به سمت ساختوساز منتقل کردهاند. قیمتواقعی مسکن در 20سال گذشته هیچ رشدی نداشته است و درواقع رشد قیمت اسمی مسکن و نرخ تورم عمومی از سال70 تا 90 برهم منطبق شدهاند. مسکن هنوز میتواند افزایش قیمت داشته باشد.در شرایط کنونی هیچ کس پیدا نمیشود که با قطعیت قادر به پیشبینی قیمت مسکن باشد.الان در بازار مسکن، خریدار و فروشنده منتظر اتفاق بعدی هستند، این برای بازار سم است، اینکه طرفین نمیدانند چه اتفاقی میخواهد بیفتد. با توجه به بالا رفتن قیمت طلا و ارز و اینکه چشماندازی برای ضرر در این دو بازار متصور نیست، مردم ترجیح میدهند فعلا از این سود پیشآمده برخوردار شوند و بعد در آینده از طریق همین سود مکتسبه، مسکن مورد نظر خود را با شرایط بهتری انتخاب کنند.