روش های تحریک مغز و تاثیر آن در سلامت مغزی!

تحریک مغزی چیست؟

از روز اول پیدایش دانش روانکاوی تا به‌امروز، دانشمندان در تلاش بودند تا دلایلی را برای مشکلات رفتار و روانی پیدا کنند. طبق این تحقیقات، یکی از دلایلی که برای اختلالات روانی گزارش شده، افزایش یا کاهش متابولیسم در بخش خاصی از مغز است! به‌عنوان مثال عدم تعادل بین ناحیه پشتی جانبی پیش پیشانی راست و چپ می‌تواند باعث بروز افسردگی‌های بی‌دلیل شود که از طریق دانش روانشناسی قابل حل نبوده و نیاز به‌روش‌های روانپزشکی دارد.

یکی از راهکارهای مناسب و اثر بخش برای بازگرداندن تعادل به‌شرایط عملکردی مغز یا به‌عبارت دیگر ریست کردن بخش‌های مختلف مغز، تحریک مغز از طریق جریان الکتریکی خفیفی است که از طریق الکترود‌هایی که بر روی سر قرار می‌گیرند، به‌مغز منتقل شده و مغز بیمار را تحریک می‌کند.

تحریک مغز موضوعی پیچیده و بسیار حساس است که حتما باید توسط یک متخصص مغز و اعصاب با تجربه‌صورت بگیرد و در غیر این صورت احتمال بروز آسیب‌های جبران ناپذیری وجود دارد. فرایند تحریک مغز را می‌توان از طریق برخی روش‌ها انجام داد ک این روش‌ها به‌شرح زیر هستند.

الکتروشوک برای تحریک مغز

الکتروشوک درمانی، اثر بخش‌ترین روش تحریک مغزی است و معمولا به‌عنوان آخرین گزینه مورد استفاده قرار می‌گیرد به‌صورتی‌که بیماری که از این روش استفاده می‌کند، به‌هیچ‌کدام از روش‌های روانشناسی و مصرف داروهای شیمیایی واکنش نشان نداده است.

در الکتروشوک درمانی، فرد تحت بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد و داروی شل‌کننده عضلات نیز برای جلوگیری از پرش عضلات به‌او تزریق می‌شود. پس از انجام موارد ایمنی، الکترود‌ها در مکان‌های مشخصی بر روی سر قرار می‌گیرند که توسط پزشک تعیین می‌شوند و از طریق این الکترودها، جریان الکتریکی خفیفی به‌سر و سپس به‌مغز منتقل می‌شود. کل این فرایند کمتر از یک دقیقه طول می‌کشد و بیمار دردی را حس نخواهد کرد و پس از پنج دقیقه نیز عوارض دارو از بین رفته و بیمار می‌تواند به‌شرایط عادی زندگی خود باز گردد. عوارض جانبی الکتروشوک درمانی به‌شرح زیر هستند:

• سردرد

• ناراحتی معده

• درد‌های عضلانی

• در برخی موارد از دست دادن موقتی حافظه

تحریک عصب واگ

تحت این روش از طریق دستگاه کاشته شده در زیر پوست، پالس‌های الکتریکی خفیفی به‌عصب واگ اعمال شده و این اعصاب از طریق حمل کننده‌های خود، پالس‌ها را به‌نقاط مختلف بدن مانند قلب، ریه و روده‌ها ارسال می‌کنند. همچنین این روش تمرکز زیادی بر روی نقاطی دارد که فرایند‌های خوابیدن و خلق و خو را کنترل می‌کنند.

این روش بلند مدت است و دستگاه مربوط به‌آن برای مدت چندین سال و حتی به‌صورت مادام العمر در بدن باقی می‌ماند و به‌طور متوسط هر پنج دقیقه یک پالس را از طریق یک باتری که معمولا 10 سال عمر مفید دارد به‌عصب واگ و سایر قسمت‌های مربوطه ارسال می‌کند.

مهم‌ترین نکته‌ای که در باره این روش مطرح‌است، مراقبت از دستگاه است! در برخی موارد مشاهده شده که دستگاه شل شده، ضربه‌خورده و یا از کار می‌افتد و فردی که دستگاه vns را همراه خود دارد، باید قدری بیشتر مراقب فعالیت‌های فیزیکی خود باشد؛ البته لازم به‌ذکر است که این دستگاه از طریق جراحی در بدن گذاشته شده و ممکن است این جراحی عوارضی به‌همراه داشته باشد. اما فارغ از این موارد، جراحی و جایگذاری دستگاه وی ان اس می‌تواند با عوارض زیر همراه باشد:

• سرفه

• گلو درد

• تغییر در صدا

• درد در ناحیه گردن

• سوزن سوزن شدن ناحیه‌ای که دستگاه قرار دارد

تحریک مغناطیسی مغزی

این روش برای اولین بار در سال 1985 معرفی شد. تحت این روش، مغز را با استفاده از یک آهن‌ربای الکتریکی قوی و با امواج مغناطیسی تحریک می‌کنند. یکی از مزایای مهم این روش این است که می‌توان با دقت بیشتری تنها یک نقطه را هدف قرار داد و این موضوع در درمان بهتر بسیار اثر بخش است و همچنین منجر به‌ایجاد عوارض جانبی کمتری به‌نسبت روش الکتروشوک و دیگر روش‌ها می‌شود. این روش نیازی به‌بیهوشی ندارد و تحت آن، یک سیم‌پیچ با خاصیت الکترومغناطیسی در نزدیکی سر قرار می‌گیرد و پالس‌های الکترومغناطیس خفیف را ایجاد می‌کند که این جریان‌ها به‌سادگی از جمجمه عبور کرده و بر روی مغز تاثیرات خود را می‌گذارند.

عوارض جانبی این روش عبارت‌اند از:

• سر درد

• احساس حالت تهوع خفیف

• درد در ماهیچه‌های صورت و فک

از نظر تئوری، این روش می‌تواند تشنج را نیز به‌عنوان عارضه جانبی به‌همراه داشته باشد اما تا کنون هیچ مورد تشنج ناشی از تحریک مغناطیسی مغز دیده نشده است.

تحریک عمیق مغز

از نام این روش می‌توان متوجه شد با روشی تهاجمی رو به‌رو هستیم! تحت تحریک عمیق مغز، یک جفت الکترود در مغز کاشته می‌شود که توسط یک ژنراتور که آن‌هم در قفسه سینه کاشته می‌شود، کنترل می‌شود. این روش نو پا است و دقیقا نمی‌توان گفت که برای چه مواردی کاربرد دارد اما تحت این روش بهبود بیماری‌هایی مانند پارکینسون، افسردگی و اختلال وسواس فکری جبری به‌خوبی دیده شده است.

عوارض این روش به‌جز عوارض مربوط به‌جراحی عبارت‌انداز:

• عفونت

• اختلالات خواب

• اختلالات حرکتی

• گیجی و سردرگمی

• خونریزی و سکته مغزی

جمع‌بندی

به‌صورت کلی، روش‌های تحریک مغز روش‌های پرپتانسیل اما جوانی هستند و به‌باور متخصصان، در صورتی‌که بشر به‌درک مناسبی از این روش‌ها برسد، می‌توان از طریق آن‌ها تمام بیماری‌های روانی و مشکلات اعصاب را کاملا حل کرد. این روش‌ها هر روزه مورد تحقیق و توسعه قرار می‌گیرند و ما در این نوشته تلاش کردیم تا چند نمونه از رایج‌ترین موارد را با شما در میان بگذاریم.

در صورتی‌که برای پیگیری بیشتر این مشکل یا هر مشکل دیگری قصد مراجعه به‌پزشکان متخصص را دارید، می‌توانید از طریق سایت نوبت دهی آنلاین درمانکده برای دریافت نوبت پزشکان متخصص مختلف از دکتر مغز و اعصاب گرفته تا متخصص گوش و حلق و بینی و هر تخصص پزشکی دیگری اقدام کنید.

این مطلب رپرتاژ آگهی می باشد و توسط تحریریه اقتصاد آنلاین تهیه نشده است.