چرا روس ها نسبت به یک دهه گذشته فقیرتر شده اند؟ / پوتین برخلاف مردمی که تحت حکومت او زندگی میکنند از آینده نمی ترسد!
اقتصاد روسیه هنوز از پیامدهای تحریمهای ناشی از الحاق کریمه به این کشور و همچنین همهگیری کرونا خلاص نشده بود که به دنبال جنگ با اوکراین، شدیدترین تحریمهای بینالمللی علیه این کشور وضع شد. به عبارت دیگر در طول ۱۰ سال گذشته، یعنی از سال ۲۰۱۲ که دوباره پوتین رییس جمهور این کشور شد، روسها فقیرتر شدهاند و جمعیت آنها کاهش یافته است.
اقتصادآنلاین – عاطفه حسینی؛ به گزارش اکونومیست، زمانی که ولادیمیر پوتین در سال ۲۰۱۲ پس از وقفهای چهار ساله در سمت نخست وزیری به ریاست جمهوری بازگشت، با وجود اینکه ابهامات زیادی درباره برگزاری انتخابات و شمارش آرا وجود داشت، اعلام کرد که در یک نبرد آشکار و صادقانه پیروز شده است.
در زمان بازگشت دوباره پوتین به ریاست جمهوری، به نظر میرسید همه چیز در روسیه خوب پیش میرود؛ جمعیت در حال افزایش بود و مردم زندگی طولانیتر، مرفهتر و شادتری داشتند. اما در طول ده سال گذشته، جمعیت، طول عمر و امید به زندگی روسها کاهش یافته است و آمارهای اقتصادی نشان میدهند که آنها فقیرتر شدهاند. این روند ده ساله چند دلیل اصلی داشته است:
اولین ضربه را اقتصاد به روسها وارد کرد. الحاق کریمه که به فرایند جدا شدن این منطقه از اوکراین و پیوستن آن به روسیه در جریان ناآرامیهای انقلاب سال ۲۰۱۴ اوکراین گفته میشود با استقبال زیاد مقامات و مردم روسیه همراه بود. اما طولی نکشید که موجی از تحریمها را برای آنها به همراه داشت و باعث سقوط قیمت نفت شد و رکود ناشی از آن به شدت به اقتصاد روسیه ضربه زد.
اگرچه تولید ناخالص داخلی به ازای هر نفر تا سال ۲۰۱۸ افزایش یافت، اما متوسط درآمد به ویژه برای قشر فقیرتر روسیه کاهش یافت. همچنین بر اساس گزارش شادی جهانی که طبق نظرسنجیهایی که از مردم میخواهند احساس خود را در مورد زندگی ارزیابی کنند، تهیه میشود، میزان شادی و رضایت از زندگی در روسیه کاهش یافته است.
درحالیکه اقتصاد روسیه هنوز خود را با اثر تحریمها مطابقت نداده بود، کرونا از راه رسید. اگرچه آمار رسمی روسیه از میزان مرگ و میر ناشی از کرونا قابلتوجه نیست، اما بر اساس آمار اکونومیست، میزان واقعی مرگ و میر ناشی از کرونا در این کشور، یکی از بالاترین آمارها در میان کشورهای جهان است. بر این اساس، حدود ۱.۲ میلیون نفر جان خود را در روسیه به علت کرونا از دست دادهاند که این میزان تقریباً دو برابر جان باختگان در آمریکا و تقریباً سه برابر در اتحادیه اروپا است.
تعداد بالای جانباختگان کرونا در روسیه به همراه کاهش نرخ زاد و ولد و همچنین مهاجرت سبب شده است که جمعیت فعلی این کشور کمتر از سال ۲۰۱۲ باشد. فقط در سال ۲۰۲۱، جمعیت روسیه حدود ۰.۵ درصد کاهش یافته است.
به پیامدهای اقتصادی الحاق کریمه و کرونا برای روسیه، تحریمهای ناشی از جنگ با اوکراین هم اضافه کنید. البته باید توجه داشت که تا کنون، پیامدهای اقتصادی تحریمهای بینالمللی علیه روسیه کمتر از حد انتظار بوده است، اما اکثر تحلیلگران انتظار دارند که در ماههای آینده شرایط برای این کشور بدتر شود. صندوق بینالمللی پول یک «رکود بد» و موسسه مالی بین المللی نیز انقباض اقتصادی ۱۵ درصدی را برای روسیه پیشبینی کرده است.
شرایط برای روسیه بد است، اما وقتی این کشور را با کشورهای ثروتمند مقایسه میکنیم، شرایط بدتر هم میشود؛ در دهه گذشته، تولید ناخالص داخلی در اقتصادهای پیشرفته ۲۲ درصد و در کل جهان ۴۱ درصد افزایش یافته است (هر دو با تغییر قیمتها تعدیل میشوند). این درحالی است که اگر پیشبینیها برای انقباض ۱۵ درصدی روسیه درست باشد، تا پایان سال ۲۰۲۲ تولید ناخالص داخلی اقتصاد این کشور ۷ درصد کمتر از سال ۲۰۱۲ بوده است.
در بیشتر دموکراسیها، این آمار و ارقام نه چندان مطلوب اقتصای برای مقامات دردسرهای فراوانی ایجاد میکند. اما وقتی در روسیه اکثر مخالفان دولت در زندان یا در تبعید هستند، انتخابات به دور از آزادی و عدالت برگزار میشود و رسانهها همگی دولتی هستند، آقای پوتین برخلاف مردمی که تحت حکومت او زندگی میکنند، نگرانی و ترسی از شرایط موجود و آینده ندارند.