خرید و فروش اینترنتی در آفریقا به چه شکل است؟

اقتصادآنلاین - پرهام کریمی؛ به گزارش اکونومیست، جیمز یکی از واسطه‌هایی است که کنیایی‌ها را سیر نگه می‌دارد. او محصول را از دلالانی می‌خرد که از کشاورزان خرید می‌کند سپس کالاها را به واکولیما می‌برند، جایی که جیمز میوه‌ها را به خرده فروشان غیررسمی می‌فروشد، آنها غذا را به غرفه‌های خیابانی یا کیوسک‌ها می‌برند و در آنجا مقادیر کمی را به مشتریان می‌فروشند. او می‌گوید: «این یک تجارت خوب است. آیا او نگران رقبا نیست؟ سرش را تکان می‌دهد. "البته، ما در مورد قیمت‌ها توافق داریم."»

واسطه‌ها برای خرید در سراسر آفریقا بسیار مهم هستند. بسیاری از مصرف کنندگان آنقدر فقیر هستند که نمی‌توانند همزمان بیش از چند کالا بخرند یا به مغازه‌های بزرگ بروند، بنابراین به فروشندگان غیررسمی متکی هستند. همه اینها حدود ۹۰ درصد از معاملات خرده فروشی در آفریقا را تشکیل می‌دهد. اما برای این فروشندگان که در مقیاس کوچک فعالیت می‌کنند بسیار پرهزینه است که مستقیماً از کشاورزان یا تولیدکنندگان خرید کنند، بنابراین آنها به واسطه‌ها متکی هستند که اغلب از بازارهای عمده فروشی خرید می‌کنند.

این زنجیره‌های تامین تضمین می‌کنند که کالاها به هر گوشه و کناری می‌رسند. اما تحقیقات نشان می‌دهد که اتکا به واسطه‌ها در بهترین حالت به معنای افزایش قیمت‌ها و در بدترین حالت، این است که واسطه‌ها مانند کارتل‌ها عمل می‌کنند و قیمت‌ها را برای تولیدکنندگان پایین و برای مصرف‌کنندگان بالا نگه می‌دارند. امیدوارکننده‌تر اینکه، این ناکارآمدی‌ها فرصت‌هایی را برای استارتاپ‌های تجارت الکترونیک ایجاد کرده است که روش‌های سنتی انجام کسب‌وکار را مختل می‌کنند.

مطالعات آکادمیک به قدرت بازارهای واسطه مستقر اشاره می‌کند. در مقاله‌ای که در سال ۲۰۲۰ منتشر شد، لورن فالکائو برگکوئیست و مایکل دینرستین، به ترتیب از دانشگاه‌های میشیگان و شیکاگو، بازارهای ذرت کنیا را مورد مطالعه قرار دادند. برای سنجش میزان رقابت بین تاجرانی که ذرت را در بازارهای عمده فروشی می‌فروشند، محققان به ازای هر کیلوگرم فروخته شده توسط تاجران، یارانه پرداخت کردند. در بازاری که به خوبی کار می‌کند هزینه‌های کمتر برای فروشندگان به معنای قیمت‌های پایین‌تر برای خریداران است. اما واسطه‌ها فقط ۲۲ درصد از هزینه‌ها را به عهده گرفتند.

مقاله قبلی دیوید اتکین و دیو دونالدسون، به بررسی هزینه‌های دریافت کالا از a به b در اتیوپی و نیجریه پرداخت. آنها دریافتند که هزینه آن چهار تا پنج برابر بیشتر از سفر از عمده‌فروشی به خرده‌فروشی در آمریکا است، تفاوتی که تا حد زیادی به دلیل کیفیت جاده‌هاست. یکی از دلایل این شکاف نقش واسطه‌ها بود. نویسندگان خاطرنشان کردند که زمانی که قیمت کالاهای مربوطه در بازارهای جهانی کاهش یافت، مازاد آن توسط واسطه‌ها تسخیر شد.

پیتر نجونجو، مدیر اجرایی توئیگا می‌گوید: «قیمت غذا نشانه‌ای از کارآمدی بازارها است. شرکت تجارت الکترونیک کنیایی محصولات تازه را مستقیماً از کشاورزان می‌خرد و به انبارها می‌برد و در آنجا تحویل به خرده‌فروشان می‌دهد. فروشندگان در برنامه توئیگا داده‌های زیادی را برای مطابقت با عرضه و تقاضا به شرکت می‌دهد. آقای نجونجو ادعا می‌کند که توئیگا سهم محصولات کشاورزان را که فاسد شده‌اند از ۴۰ به ۵ درصد کاهش داده است. این بدان معناست که کشاورزان و خرده فروشان هر دو سود بهتری کسب می‌کنند. در تئوری، این باید منجر به قیمت‌های پایین‌تر شود.

 توئیگا یکی از چندین شرکت تجارت الکترونیک آفریقایی است که ده‌ها میلیون دلار سرمایه خطرپذیر را جذب می‌کند. ترید دیپوت TradeDepot که در غنا، نیجریه و آفریقای جنوبی فعالیت می‌کند، مدل مشابهی دارد که بر روی کالاهای بسته بندی شده متمرکز شده است. همانطور که مدیر اجرایی آن، توضیح می‌دهد، برای مشتریانی مانند یونی‌لور Unilever، یک مجموعه کالاهای مصرفی، "ورود به میلیون‌ها فروشگاه کوچک منطقی نیست." تامین کنندگان بزرگ از لحاظ تاریخی به واسطه‌ها برای دسترسی به خرده فروشان غیررسمی متکی بوده‌اند.

در سوم می واسوکو، یک شرکت تجارت الکترونیک مشابه که در شش کشور فعالیت می‌کند، در رتبه‌بندی شرکت‌های آفریقایی توسط فایننشال تایمز بر اساس سرعت رشد درآمد آنها از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ در صدر قرار گرفت. درک آنها از خرده فروشی آفریقایی در بازارهایی که بسیاری از خریداران بسته‌های شامپو یا قاشق‌های روغن آشپزی می‌خرند و در مکان‌های صعب العبور زندگی می‌کنند، فروش مستقیم به آنها به صورت آنلاین امری بی‌نظیر است.

او می‌گوید با وجود تمام صحبت‌های طبقه متوسط ​​آفریقا، «واقعیت این است که مصرف‌کننده آمازونی وجود ندارد». آقای یو استدلال می‌کند به همین دلیل است که، برای مثال، جومیا، یک شرکت تجاری به مصرف‌کننده که زمانی «آمازون آفریقا» نامیده می‌شد، تلاش کرده تا به تبلیغات اولیه‌اش عمل کند. مدل تجارت الکترونیک که در بخش‌هایی از آسیا و آمریکای لاتین موفق بوده است، ممکن است شانس بیشتری داشته باشد.

اگر بازار واکولیما نمونه‌ای از شیوه‌های قدیمی کسب‌وکار بود، پس نماد راه جدید توسط انبار عظیم توئیگا در شهر تاتو، یک توسعه سفارشی در ۲۰ کیلومتری شمال نایروبی است. در میان دیگر ویژگی‌های مدرن، بزرگترین مرکز آفریقا برای رسیدن موز است. اسپری‌های گاز اتیلن تقریباً به طرز جادویی قفسه‌های میوه سبز را به رنگ زرد براق درمی‌آورند. تیم بروخویزن، کارشناس تدارکات هلندی که پس از ۱۷ سال اداره زنجیره‌های تامین در سراسر آسیا توسط توئیگا استخدام شده است، در کشورهای ثروتمند نامناسب به نظر نمی‌رسد. این تسهیلات از انواعی است که خرده فروشی آفریقایی مدت‌هاست فاقد آن بوده و شاید برای نگرانی حتی آرام‌ترین واسطه‌ها کافی باشد.