مرحله نهایی مذاکرات در وین
روزنامه جروزالم پست نوشت نماینده چین در سازمان ملل در وین اعلام کرد مذاکره کنندگان به اتفاق بر سر اینکه به مرحله جمعبندی رسیدهاند توافق نظر دارند.
اقتصاد آنلاین ـ پرستو بهرامیراد: این روزنامه اسرائیلی در گزارشی از لاهاو هارکوف نوشته است: در بیانیهای که از سوی نماینده چین در مذاکرات هستهای خوانده شد این کشور، ایران را به پاسخ به پیشنهاد آمریکا ترغیب کرد. وانگ کان، سفیر چین در سازمان ملل در وین گفته: «همه نمایندگان بر این موضوع که به مرحله جمعبندی رسیدهاند, توافق نظر دارند به ویژه اینکه همکاران ایرانی ما با بسته پیشنهادی نهایی به وین بازگشتند.»
این بیانیه یک هفته پس از پیشنهاد آمریکا برای بازگشت به توافق هستهای سال ۲۰۱۵ به دیگر قدرتهای جهانی در این مذاکرات (که در آن تیم ایران از نشست با مذاکرهکننده آمریکایی خودداری کرد) اعلام شد.
شبکه تلویزیونی ملی چین (سی.جی.تی.ان) در گزارشی اعلام کرد وانگ با شکستن سکوت نسبی تیم مذاکرهکننده، در مقایسه با دیگر نمایندگان در روز پنج شنبه ابراز امیدواری کرد ایران به طور رسمی جمعبندیهای مکتوب خود در خصوص بسته پیشنهادی برای مطرح کردن با همه طرفها را ارائه کند.
طی روزهای بعد از آن نیز رسانهها و مقامات ایرانی مکرراً آمریکاییها را به طولانی کردن مذاکرات متهم کردند؛ در حالی که کشورهای دیگر منتظر ارائه پیشنهاد از سوی ایران بودند.
ایران همچنین این مذاکرات را به مدت پنج ماه یعنی از ماه ژوئن تا ماه نوامبر در پی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در این کشور به تاخیر انداخت. ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران در روز جمعه گفت به مذاکرات هسته ای امیدی نبسته است.
او در سخنرانی خود به مناسبت سالگرد انقلاب ایران در سال۱۹۷۹ گفت ما به شرق، غرب، جنوب و شمال کشور خودمان امید بستهایم و هرگز امیدی به وین و نیویورک نداریم.
عباس اصلانی، روزنامه نگار، نیز گفت یک منبع در تیم مذاکره کننده ایران مدعی شده است ایران ایدهها و پیشنهادهای جدیدی را مطرح کرده است و این آمریکا است که در نهایت باید تصمیم گیری کند و به تعلل خود پایان دهد.
خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران نیز در روز شنبه مدعی شد یک منبع آگاه در وین گفته است که چین و روسیه با دیگر کشورهای اروپایی از سردرگمی و ناتوانی آمریکا برای اتخاذ تصمیم سیاسی در خصوص نتایج مذاکرات شکایت کردند.
نورنیوز نیز اعلام کرد دولت بایدن در مذاکرات بیاختیار است و توانایی انعطاف در این مذاکرات را ندارد. علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، چهارشنبه گذشته طی توییتی (زمانی که آمریکا پیشنهادی را ارائه کرده بود و ایران ارائه نداده بود) نوشته است: هیچ انسجامی (در دولت آمریکا) برای اتخاذ تصمیمات سیاسی برای پیشبرد مذاکرات وین وجود ندارد
شمخانی روز شنبه گفت: حفظ و تقویت توانمندیهای هستهای و دفاعی صلحآمیز ایران و سیاستهای امنیت ساز منطقهای جمهوری اسلامی ایران قابل مذاکره نیست.
آمریکا و ایران از آوریل ۲۰۲۱ برای احیای برنامه جامع اقدام مشترک ۲۰۱۵ که غنی سازی و ذخیره اورانیوم ایران را تا سال ۲۰۳۰ را در ازای لغو تدریجی تحریم ها محدود می کند در حال مذاکره غیرمستقیم هستند
آمریکا در سال ۲۰۱۸ با استناد به شواهدی مبنی بر اقدام ایران به پنهان کردن جزئیات برنامه هستهای خود و رفتار بد در خاورمیانه، از جمله جنگ نیابتی و برنامه موشکهای بالستیک از این توافق خارج شد
از آن زمان ایران به غنی سازی ۶۰ درصدی اورانیوم که بالاتر از هر کشوری که سلاح هستهای ندارد است روی آورد؛ میزان غنیسازی برای تبدیل شدن به سلاح ۹۰ درصد است. ایران چند روز پس از از سرگیری مذاکرات در اواخر سال گذشته نیز نوع جدیدی از سانتریفیوژهای پیشرفته را راه اندازی کرد.