نقش نفوذ خودروسازان در عدم موفقیت تحقیق و تفحص / بخشی از مشکلات بورس، ناشی از اشتباهات دولت است
محمد باقری با اشاره به اینکه اغلب تجربه های تحقیق و تفحص در مجالس ایران نتیجه بخش نبوده، گفت: یکی از دلایل عدم اثرگذاری برنامه های تحقیق و تفحص آن است که اغلب آنها، مبتنی بر رویکردهای سیاسی و جناحی کلید خورده اند. در حالیکه این رویکردهای تحقیقی باید با هدف اصلاحات در گزاره های کلان اقتصادی صورت بگیرند.
اقتصادآنلاین - مهدی بیک؛ عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به تصممات اخیر مجلس در خصوص تحقیق و تفحص از بازار سرمایه و...گفت: معتقدم برنامه های تحقیق و تفحص که این روزها در موضوعات گوناگون از جمله بورس و نظام بانکی در دستور کار مجلس قرار گرفته، اثرات مطلوبی در بهبود شاخص های اقتصادی کشور نخواهد داشت. این نظر شخصی من نیست، بررسی تحلیلی مجموعه تحقیق و تفحص های سالها و دهه های اخیر بیانگر این واقعیت است که معمولا طرح های تحقیق و تفحص به نتیجه مورد نظر نرسیده اند.
باقری افزود: یک دلیل فقدان تاثیرگذاری مطلوب تحقیق و تفحص ها، آن است که نمایندگان معمولا به صورت مصداقی و موردی، تنها به معلول ها می پردازند و علت های اساسی بروز مشکلات را مورد توجه قرار نمی دهند. این در حالی است که به عنوان نمونه مشکل بازار سرمایه کشور، برآمده از مجموعه تصمیم سازی های کلان اقتصادی در حوزه های پولی، مالی و...است.
نماینده مردم بناب در مجلس یادآور شد: اینکه تحقیق و تفحص از بورس کلید بخورد و برخی مدیران، اعضای هیات مدیره و مسئولان اجرایی بازار سرمایه نیز به عنوان مقصر معرفی شوند، اما نسبت به این تصمیم سازی های کلان اقتصادی که زمینه بروز این تخلفات را شکل داده، توجهی نشود، نهایتا اصلاحات مورد نظر را ایجاد نمی کند. بر این اساس است که مساله اصلی، ایراد در کلیت برنامه ریزی هایی است که در قالب تحقیق و تفحص مطرح می شوند.
باقری ادامه داد: اگر شما به عنوان خبرنگار بررسی جامعی از تحقیق و تفحص هایی که طی 11دوره گذشته مجلس ایران شکل گرفته، انجام دهید متوجه می شوید که دامنه وسیعی از تحقیق و تفحص ها از نظام بانکی، وضعیت اشتغال، موضوع فساد در دستگاه ها، انحصار، مشکلات صنعت خودرو و...صورت گرفته، اما همچنان این معضلات در بازارهای گوناگون و بخش های مختلف اقتصادی و راهبردی وجود دارند و اصلاحی در خصوص آنان صورت نگرفته است.
او در بیان مصداقی این نوع بررسی ها گفت: به عنوان نمونه برنامه های تحقیق و تفحص از خودروسازان معمولا با نفوذی که این گروه ها در مجلس دارند به سرانجام مورد نظر ختم نمی شود. یا تحقیق و تفحص از گمرک کشور که از سال 97 آغاز شده بود ، بدون اینکه نتیجه مشخصی در بر داشته باشد به محاق فراموشی سپرده شد. در واقع برای مدتی موضوع بررسی ها در ویترین رسانه ها می نشیند، اما بعد از مدتی ، دوباره همان رویکردهای غلط گذشته تداوم پیدا می کند.
چرا تحقیق و تفحص ها نتیجه بخش نیستند؟
باقری در پاسخ به این پرسش خبرنگار اقتصادآنلاین که دلایل این عدم توفیق چیست؟ گفت: یکی از دلایل اصلی عدم اثرگذاری برنامه های تحقیق و تفحص آن است که اغلب این بررسی ها، مبتنی بر رویکردهای سیاسی و جناحی کلید خورده است. کمتر موردی را مشاهده می کنید که طی 11دوره گذشته مبتنی بر ضرورت های اقتصادی و با هدف ایجاد اصلاحات ضروری انجام شده باشند. این در حالی است که چنانچه از رویکردهای کارشناسی و تحلیلی به صورت درست استفاده شود هر تحقیق و تفحص می تواند مسیری تازه را در اقتصاد کشور باز کند.
او ادامه داد: در شرایطی فعلی که موضوع بازار سرمایه یک مشکل جدی در اقتصاد کشور محسوب می شود و بسیاری از خانواده های ایرانی با تبعات برآمده از آن دست به گریبان هستند، باید از فرصت تحقیق و تفحص برای احصا دقیق مشکلات بازار سرمایه و برنامه ریزی برای حل و فصل آنها استفاده کرد.
عضو کمیسیون اقتصادی یادآور شد: اما اگر قرار باشد سرنوشت این تحقیق و تفحص نیز مانند نمونه های قبلی در راستای رویکردهای سیاسی برای کوبیدن یک جناح و فضاسازی برای گروه دیگر باشد، گِرهی از هزار توی مشکلات بورس باز نخواهد شد. نباید فراموش کرد، بخشی از مشکلات امروز بازار سرمایه، برآمده از اشتباهاتی است که در این دولت صورت گرفته، بنابراین در برخورد با مشکلات بورس باید مسائل کلان و اساسی را نیز بررسی و تحلیل کرد.
باقری با اشاره به اینکه کارشناسان اقتصادی و صاحب نظران در برهه های گوناگون هشدارهای مهمی در خصوص بورس مطرح کردند که به آنها توجهی نشد، گفت: مشکلاتی چون وجود رانت های اطلاعاتی خاص برای برخی افراد و جریانات، قیمت گذاری های دستوری، ایجاد بازارهای موازی و...باعث شده تا بورس کشور به شرایط اسفناکی دچار شود. از سوی دیگر به نظر می رسد، برخی خلاءهای قانونی در بورس وجود دارد که سوداگران با استفاده از این خلاءها، منافع سرشاری برداشت میکنند. نتیجه تحقیق و تفحص نهایتا باید ارائه ارهکارهایی باشد که از طریق آن بتوان این مشکلات و کاستی ها را ساماندهی کرد.