سوپرلیگ اروپا، قاره سبز را به هم ریخت / طغیان میلیارد یورویی
خبر، ناگهانی بود و شوکه کننده: "۱۲ باشگاه بزرگ اروپایی شامل میلان، بارسلونا، اینتر، یوونتوس، رئال مادرید، چلسی، اتلتیکومادرید، منچستریونایتد، تاتنهام، آرسنال، لیورپول و منچسترسیتی تصمیم گرفتند تا از این پس در رقابتی مستقل به نام "سوپرلیگ اروپا" به میدان بروند و برای همیشه لیگ قهرمانان اروپا را کنار بگذارند."
اقتصادآنلاین – مرتضی پیچکا؛ اما در خلال این اتفاق که هیچکس انتظارش را نداشت، سوالات و ابهامات زیادی مطرح میشود که تمامی فوتبال دوستان در سرتاسر جهان را درگیر خود کرده و حتی پای سیاستمداران را هم وسط کشیده است. به راستی چه اتفاقی در سطح اول فوتبال اروپا در حال رخ دادن است؟
ایدهای قدیمی
تقریبا یک دهه پیش بود که سیلویو برلوسکونی، مالک وقت باشگاه میلان و نخست وزیر اسبق ایتالیا ایده تشکیل یک رقابت با حضور تیمهای بزرگ قاره اروپا را در سر میپروراند. البته این جرقه ذهنی برلوسکونی هیچگاه به واقعیت نزدیک نشد اما اکنون میراث داران او چنین چیزی را عملی کردند. اگر به آن زمان فلش بک بزنیم، قطعا مصاحبه آرسن ونگر سرمربی وقت آرسنال اولین چیزی است که با آن برخورد خواهیم کرد:" پولی که از رقابتهای لیگ قهرمانان عاید باشگاههای بزرگ میشود و البته باید آن را با باشگاههای کوچکتر تقسیم کنند، قطعا به مذاق بزرگان خوش نمیآید و احتمالا تا چند سال آینده باید شاهد برگزاری مسابقات متفاوتی باشیم." ونگر درست پیش بینی کرده بود. ایده برگزاری رقابتهای سوپرلیگ اروپا، مدتهاست در ذهن روسای باشگاههای نامدار اروپایی بوده و شهامت اجرایی کردن آن را آندره آنیلی، مالک باشگاه یوونتوس و فلورنتینو پرز مدیرعامل باشگاه رئال مادرید به همگان ثابت کردند. به همین دلیل هم هست اکنون اتحادیه فوتبال اروپا (یوفا) به شدت از سران این دو باشگاه خشمگین است. با تمام این اوصاف، هم آنیلی و هم پرز با منتشر کردن بیانیههایی، سعی در آرام کردن اوضاع و نشان دادن تسلطشان به این اتفاق داشته و اعلام کردهاند به زودی این تورنمنت برای بانوان هم راهاندازی خواهد شد.
فرمت برگزاری
قرار است این ۱۲ باشگاه طغیانگر، به عنوان موسسان سوپرلیگ اروپا در تمامی دورههای آن حاضر باشند. آنها در حال رایزنی با ۳ باشگاه دیگر نیز هستند تا فرمت مدنظر شکل بگیرد؛ یعنی حضور ۱۵ تیم ثابت در این رقابتها که با ۵ تیم که هرسال به صورت متناوب از بین بهترینها انتخاب میشوند- که البته هنوز هم پارامترهای انتخاب آن مشخص نیست- در دو گروه ۱۰ تیمی به صورت رفت و برگشت به رقابت بپردازند. پس از پایان مرحله گروهی، ۸ تیم برتر به دور حذفی راه پیدا میکنند و با انجام بازیهای رفت و برگشت، تکلیف قهرمان در تک بازی فینال مشخص میشود. زمان برگزاری آن هم درست به مانند لیگ قهرمانان، از اواخر تابستان تا بهار سال آینده خواهد بود و تیمها روزهای سه شنبه و چهارشنبه هر هفته بازیهای خود را برگزار میکنند.
واکنشها
اما پس از انتشار این خبر، یوفا رسما اعلام کرد که این تورنمنت را قبول ندارد و باشگاههای شرکت کننده در آن را به جریمه نقدی سنگین و محرومیت از کلیه رقابتهای فوتبالی در قاره سبز محکوم میکند. آنها حتی پا را فراتر از این هم گذاشته و به بازیکنانی که در این رقابت حاضر شوند، اولتیماتوم دادند که دیگر حق بازی برای تیمهای ملیشان در رقابتهای اروپایی را نخواهند داشت. در این بین فیفا هم خیلی سریع وارد عمل شد و اعلام داشت که از این تصمیم یوفا حمایت و تمامی باشگاهها و بازیکنانی را که حتی در این تورنمنت سهم کوچکی هم داشته باشند، از فعالیتهای فوتبالی محروم خواهد کرد. واکنش سراسیمه یوفا و فیفا به این اتفاق، این امر را قطعی کرد که آنها از برگزاری چنین رقابتی به شدت هراس دارند. به دنبال این موضوع، یوفا خیلی سریع باشگاههای عضو اتحادیه فوتبال اروپا را به جلسه اضطراری دعوت کرد اما هیچ یک از نمایندگان باشگاههای حاضر در سوپر لیگ، در این جلسه شرکت نکردند و سپس یک به یک خبر جدایی این باشگاهها از این اتحادیه به رسمیت شناخته شد. حتی آنیلی رییس این اتحادیه هم از سمت خود استفعا داد تا علنا نشان دهد قطع به یقین راه آنها از یوفا جدا شده است. اما در خود کشورهای این باشگاهها هم آشوبی به پا شده است. تقریبا تمامی باشگاههای انگلیسی، ایتالیایی و اسپانیایی مخالفت خود را با این طرح اعلام و برابر این باشگاهها موضعی منفی گرفتهاند.
سوالات مهم
اما پس از انتشار این اخبار که اکنون تمامی رسانههای اروپایی را به سیطره خود درآوردهاند، نوبت به طرح سوالاتی پیرامون این تورنمنت رسید. اگرچه در ابتدا شنیده میشد یوفا ادامه رقابتهای اروپایی را ملغی کرده و حتی لیگهای اروپایی نیز این تیمهای یاغی را از جدول کنار میگذارند اما دست کم تاکنون که چنین چیزی قطعی نشده و قطعا رقابتهای این فصل به هر شکلی که هست به پایان میرسد. شاید دلیل اصلی اجماع باشگاههای بزرگ و پرافتخار اروپایی برای چنین طرحی، مسائل مالی باشد. جایی که در همین ابتدای کار، اسپانسرها ۳.۵ میلیارد یورو برای ۱۵ تیم ثابت این رقابتها کنار گذاشتهاند. یعنی به طور میانگین به هر باشگاهی بیش از ۲۳۰ میلیون یورو سود خالص تعلق خواهد گرفت و این جدای از پولی است که قرار است در آینده بابت حق پخش تلویزیونی، بلیت فروشی، تبلیغات، کسب نتیجه و ... عاید آنها شود. این درحالی است که در شرایط فعلی، قهرمان لیگ قهرمانان اروپا حتی نیمی از این مبلغ را هم دریافت نمیکند و این، علت اصلی طغیان باشگاههای پرطرفدار اروپاست. در مدت پاندمی ویروس کرونا، یوفا هیچ کمکی به باشگاههای زیر نظر خود نکرد و تیمهای بزرگ خود را محق میدانند تا سهم بیشتری از رقابتهایی داشته باشند که بدون حضورشان، اعتبار بسیار پایینی دارد. از آنجایی که در سایر قارهها و البته سایر رشتههای ورزشی – به جز فوتبال آمریکایی که چنین رویهای را مدتها قبل در پیش گرفته و البته از لحاظ کسب درآمد هم بسیار موفق بوده- چنین بیلان مالی و اعتباری نظیر باشگاههای بزرگ اروپایی وجود ندارد، پس نمیتوان متصور بود که مشابه آن در جای دیگر جهان رخ دهد و فیفا برای کنترل و کمک به یوفا هم که شده، با اهرم محرومیت بازیکنان حاضر در سوپرلیگ از رقابتهای ملی و حتی نقل و انتقالات، سعی در کنترل اوضاع دارد. هر چند که برای راستی آزمایی این نهاد در چنین ماجرایی هم باید صبر کرد. چیزی که مبرهن است، اینکه وقتی چنین اعداد و ارقامی برای کسب درآمد مطرح میشود و حتی موسسه مطرح مالی آمریکایی جیپی مورگان JP Morgan تامین مالی این تورنمنت را بر عهده میگیرد، یعنی قضیه خیلی جدیتر از آن چیزی است که برگشت پذیر باشد. فقط میماند معدود باشگاههایی نظیر بایرن مونیخ و پاری سن ژرمن که اولی گویا منتظر واکنشهاست تا سپس حضورش را قطعی کند و دومی هم به دلیل اینکه شخص رییس جمهوری فرانسه رسما اعلام کرد که مخالف این رقابتهاست و برای عدم برگزاری آن هرکاری میکند، قصد ندارد با مقامات کشوری وارد جنگ شود. هر چند که مشابه این صحبتها را بوریس جانسون هم انجام داد اما باشگاههای تاپ سیکس جزیره قدرتمندتر از آن هستند که برای صحبتهای نخست وزیر انگلستان ارزشی قائل شوند!