چرا باید بوم کسب‌وکار داشته باشیم؟
تا به حال با افرادی برخورد کرده‌اید که بتوانند کل یک فیلم‌سینمایی یا یک‌سریال را در چند دقیقه برایتان توضیح بدهند؟ این افراد بدون واردشدن به جزئیات خسته‌کننده، طوری تصویرکلی را برایتان ترسیم می‌کنند که شما همه موضوعات اصلی را متوجه می‌شوید.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از جام جم، اگر بخواهید طرح یا ایده کسب‌وکارتان را در مدت کوتاهی به فرد دیگری توضیح دهید، بهترین کار نشان‌دادن بوم کسب‌وکارتان به آن فرد است. این بوم، ابزاری ساده و تصویری است که برای توصیف، طراحی و شروع کسب‌وکار جدید یا به‌چالش‌کشیدن و تغییر آن به‌کار می‌رود و به‌شما اجازه می‌دهد به‌راحتی همه هزینه‌های کسب‌وکارتان را سازماندهی و راه‌های کسب درآمد را نیز پیدا و مدل‌سازی کنید. همچنین این ابزار به شما کمک می‌کند با ترسیم تعامل بین بخش‌های مختلف کسب‌وکار، فعالیت‌های خود را به‌شکلی هماهنگ پیش ببرید.
اصطلاح Business Model Canvas یا همان بوم مدل کسب‌وکار را ابتدا سال ۲۰۰۸ الکساندر اوستروالدر طراحی کرد. طبق تعریف او «مدل کسب‌وکار، ابزاری مفهومی است که شامل مجموعه‌ای از عناصر و ارتباط آنها بوده و منطق شرکت برای درآمدزایی را نمایش می‌دهد.» تعریف استروالدر و بوم مدل کسب‌وکار پیشنهادی وی، از توجه و استقبال قابل‌توجهی برخوردار شد؛ طوری که امروزه در بیشتر شرکت‌های موفق جهان و رویدادهای استارت‌آپی از این بوم به‌عنوان تابلوی راهنمایی برای جهت‌دهی مسیر کسب‌وکار استفاده می‌کنند.
اهمیت بوم کسب‌وکار
با قاطعیت می‌توان گفت هر کار موفقی، مدل کسب‌وکار مناسبی دارد که مطابق با آن به جلو حرکت می‌کند. به چهار دلیل خیلی‌مهم شما باید از این ابزار استفاده کنید. اولین دلیل این‌که بوم مدل کسب‌وکار، مزیت رقابتی شما را مشخص می‌کند. در بازارهای رقابتی، مزیتی که برای مشتری ایجاد می‌کنید، می‌تواند برگ برنده شما در جذب مشتری باشد.
مزیت رقابتی از یک برند به برند دیگر متفاوت است؛ مثلا برای یک شرکت طراحی سایت، پشتیبانی قوی و برای یک شرکت‌فعال در حوزه گردشگری، یادآوری دقیق برنامه‌های پرواز می‌تواند مزیت رقابتی مهمی به حساب بیاید.
شما هم می‌توانید با مدلی که برای کسب‌وکارتان می‌سازید، مزیت‌های رقابتی خود را به‌صورت دائم یادآوری و هر روز طبق آن برای خود برنامه‌ریزی کنید.
به عنوان مزیت دوم می‌توانید کسب‌وکارتان را توسعه دهید. اگر پای حرف‌های یک مدیر یا موسس یک کسب‌وکار بنشینید، حتما از رویاهایش برای پیشرفت و توسعه کسب‌وکارش خواهیدشنید. با طراحی مدل کسب‌وکار و به‌روزرسانی مداوم آن می‌توانید به‌طور پیوسته سودتان را مدیریت کنید و از درآمدی که به‌دست می‌آورید بخشی را به توسعه کسب‌وکارتان اختصاص دهید.
سومین‌مزیت را هم فراموش نکنید؛ بوم مدل کسب‌وکار باعث پایداری‌مالی می‌شود. ثبات‌مالی در هر شرایطی (حتی در شرایط بد اقتصادی و رکود بازار) از مهم‌ترین مؤلفه‌هایی است که موفقیت یک کسب‌وکار را تضمین می‌کند. هر سال تعداد زیادی از کسب‌وکارها به‌دلیل ضعف در مدیریت مالی به تعطیلی کشیده‌می‌شوند، در حالی که یک مدل کسب‌وکار موفق، شما را از میزان سودتان در بازه‌های زمانی مشخص آگاه و ضرب‌الاجلی را هم برای مقابله با ضرر و زیان تعیین می‌کند.
در نهایت این‌که بوم مدل کسب‌وکار خوب باعث جذب سرمایه‌گذار به مشارکت و سرمایه‌گذاری روی طرح شما می‌شود. سرمایه‌گذاران به‌خوبی با میزان شکست کسب‌وکارها آشنا بوده و به‌همین دلیل در قدم اول به دنبال آن هستند که بدانند برنامه شما برای کسب سود چیست؟ پس اگر به دنبال جذب سرمایه‌اید، بهترین کار خلق یک مدل کسب‌وکار خوب و ارائه آن به سرمایه‌گذاران است.
مزایای استفاده از این ابزار
داشتن چنین ابزاری، فواید زیادی دارد. می‌توانید قبل از این که بخواهید ریالی هزینه کنید، کسب‌وکارتان را از بالا ببینید. می‌توانید شفافیت و تمرکز بهتری روی عوامل محرک کسب‌وکارتان داشته باشید. همچنین می‌توانید به‌آسانی مدل خود را تغییر داده و تأثیر تغییرات را دوباره در یک صفحه مشاهده کنید.
با گذشت زمان، صاحبان کسب‌وکار چند بار مدل کسب‌وکارشان را تغییر می‌دهند تا بتوانند تغییرات محیطی و شرایط بازار را در آن منعکس کنند. به همین خاطر معمولا مدل‌های کسب‌وکار را کوتاه‌مدت طراحی می‌کنند تا شرکت‌ها بتوانند به‌سرعت با شرایط بازار هماهنگ شوند.
