پیشبینی بازار سهام تا پایان سال۹۹/ تصمیمات گاه و بیگاه مسئولین راه به کجا میبرد؟
یک کارشناس بازار سرمایه معتقد است: همیشه پیشبینی تحلیلگران در مورد آینده بازارها با مقداری عدم اطمینان همراه است. هر چه پارامترهای پیشبینی در بازار درونیتر، اقتصادیتر و قابل اندازهگیری باشد، دقت پیشبینیها بالا میرود و هر چه خارج از کنترل و اراده باشد دقت پایین خواهد آمد.
اقتصادآنلاین _ سیده زینب رزم گیر؛ مهدی سوری، کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با اقتصادآنلاین گفت: در حال حاضر به دلیل اینکه بزرگترین محرک اتفاقاتی که در بازار میافتد، تصمیمات اشخاص تصمیمگیرنده و مسئول است که خیلی هم قابل پیشبینی نیست فردا چه تصمیمی میگیرند و این تصمیمات خیلی متغیر است، به همین خاطر نمیشود پیشبینی خیلی قطعی در مورد آینده کرد و ابهام بازار از هر زمان دیگری بیشتر است.
فرصتهای بازار
سوری بیان کرد: از نظر پارامترهای اقتصادی خیلی از سهمهای بازار در ارزندهترین حالت ۶ماهه گذشتهشان هستند. دقت کنید که نمیگویم به صورت مطلق ارزنده، میگویم نسبت به هر روز دیگری در ۶ماه گذشته ارزندهتر هستند. به این دلیل که قیمت های جهانی افزایش پیدا کرده است؛ مبادلات تجاری دنیا رونق پیدا کرده است؛ و با تغییراتی که در سیاست خارجی امروز اتفاق افتاده قاعدتا انتظار روزهای پررونقیتری را هم برای اقتصاد جهان، هم برای مبادلات درون مرزی خودمان خواهیم داشت. قیمت دلار نیز در قیمتهایی تثبیت شده است.
وی تصریح کرد: یک مقدار بازار دارد به قیمت دلار بیش از اندازه وزن می دهد که هر روزی که قیمت دلار کاهش پیدا میکند، بازار فروشنده میشود و هر روزی که قیمت دلار افزایش پیدا میکند، بازار خریدار میشود که این دیدگاه، دیدگاه درستی نیست. چون باید نگاه کرد در چه صورت دلار کاهش پیدا میکند. این کاهش در صورتی است که ما تبادلات تجاریمان بهتر شود؛ شرکتها بتوانند اجناسشان را به فروش رسانند؛ پول را وارد کنند و قاعدتا دلار وارد کشور شود و در آن صورت باعث میشود دلار کاهش پیدا کند. پس اگر ما کاهشی در قیمت دلار داشته باشیم در اثر رونق تجارت و رونق اقتصادی بوده است که این اتفاقا میتواند پارامتر خوبی باشد. چون دیگر شرکتها مجبور نیستند اجناسشان را با تخفیف به خارجیها بفروشند و برای آوردن پولشان هم مشکلی ندارند. پس از نظر چشمانداز دلاری هم بازار چشمانداز نسبتا مناسبی دارد. این از نظر فرصتهایی که در بازار وجود دارد.
تهدیدهای بازار سرمایه
کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: از نظر تهدیدهایی که در بازار وجود دارد اولین آنها، تصمیمات غیرکارشناسی و دوم سهامداران خسته هستند که زیان زیادی کردند. بسیاری از آنها منتظرند قیمتها نزدیک قیمتهای خریدشان برسد و از بازار خارج شوند و دیگر سراغ بازار بورس نیایند. به همین خاطر در رشدهای بازار قاعدتا فشار فروش زیادی را از طرف مردمی که واقعا خسته شدند، خواهیم داشت.
فشار فروش از طرف حقیقی و حقوقی
به صورت سنتی در اواخر سال شرکتها نیاز به نقدینگی و تمایل به فروش دارند. درست است که ما در ۶ماه دوم سال ریزش شدیدی را داشتیم اما اگر بخواهیم برآیند امسال را نگاه کنیم، شاخص بورس بیشتر از دو برابر شده است. از طرفی خیلی از شرکتها سهامهای زیرمجوعههایشان در یک سال گذشته رشد زیادی داشتند. در نتیجه بسیاری از شرکتها سهمهایی را که خریده بودند که نسبت به اوایل سال، رشد بسیار زیادی کرده و شاید این شرکتها تمایل به فروش این سهمها داشته باشند و سود شناسایی کنند. اینها فشار فروشی است که میتوانیم داشته باشیم.
وی افزود: فروش حقوقیها، و از سمت دیگر تصمیمات عجولانه مسئولین و از سوی دیگر سواد عمومی بازار از تهدیدهایی هستند که متوجه بازارند. در اواخر سال ۱۳۹۴ با امید اینکه برجام اتفاق بیفتد، سهمها صف خرید شده بودند. پس مردم برجام را برای بازار بورس یک اتفاق مثبت میدانند. اما الان وقتی اسم همان برجام میآید مردم آن را به عنوان تهدید فرض میکنند. چون فقط به اشتباه به قیمت دلار نگاه میکنند. این هم اگر اطلاع رسانی و آگاهی بخشی شود به عنوان تهدیدات بازار است. حال اینکه قیمتها به چه سمتی میرود را هیچکس نمی تواند پیشبینی کند اما به این بستگی دارد که برآیند این نیروهای مثبت و منفی در نهایت به چه سمتی بروند.
تاثیر تصمیمهای اخیر مسئولین
سوری گفت: در تصمیماتی که شورای عالی گرفتند و اتفاقاتی که در سازمان افتاد، تنها چیزی که بین آن تصمیمات بلافاصله قابلیت اجرایی شدن داشت و انجام شد بحث محدودیت دامنه نوسان بود. محدودیت دامنه نوسان در کنار تغییراتی که در سازمان بورس اتفاق افتاد فرصتی را به مسئولین داد که توجه بازار به آنها جلب شود. دقیقا مثل این است که به فروشندهها گفته باشید یک لحظه دست نگه دارید! و اینها دست نگه داشتند. فروشندهها ایستادند و تا اینکه بخواهند صبر کنند، ببینند چه خبر شده، چه اتفاقی افتاده، تاثیرش چیست باعث شد ما چند روزی بازار را مثبت ببینیم. یعنی فشار فروشمان کاهش پیدا کرد.
تصمیم درست کدام است؟
وی اضافه کرد: اما در چه صورتی این تصمیمات درست بود؟ وقتی ما توجه مردم را جلب میکنیم باید بلافاصله بعد آن یک خبر خوب داشته باشیم. یک خبری که در ارزش سهمها به صورت واقعی در بازار تاثیر داشته باشد. مانند کاهش نرخ خوراک پالایشیها، انتشار اوراق تبعی به طور مثال برای سهام پالایشگاهی به اندازه شناوریشان، دولت ملزم شود که بخشی از پولی را که از بازار برده را به بازار برگرداند، دولت ملزم شود ETFهایی که به مردم فروخته را حداقل در محدوده NAV خودش بازارگردانی کند. یک اتفاقی است که باید باشد. پس این تصمیمات در صورتی درست بود که ما یک سلسله تصمیمهای درست داشته باشیم و بخواهیم توجه مردم را به آن تصمیمات درست جلب کنیم اما اگر تصمیم دیگری نداشته باشیم؛ اگر اتفاق مثبت واقعی نخواهد بیفتد؛ اتفاقا این تصمیمات اشتباه بود. محدودیت دامنه نوسان اشتباه بود. چرا؟ زیرا ما توجه مردم را جلب کردیم و حرفی برای گفتن نداریم. قاعدتا خود همین اتفاق میتواند بی اعتمادی در بازار را بیشتر و شرایط بازار را بدتر کند.
کدام سهمها ارزنده هستند؟
مهدی سوری بیان کرد: در حال حاضر مردم یک مقدار نگاهشان به تک سهم هاست. اگر بخواهیم از نظر ارزندگی بنیادی عرض کنم ، در پتروشیمیها به طور ویژه در صنعت اوره، شرایط نسبتا خوبی داریم . در فلزات اساسی، در فولاد شرایط فوق العادهای داریم. در سهم های فولادی، آن سهمهایی که مقداری کوچکترند یا زنجیره ارزششان کامل است. و در صنعت مس که افق دنیا بسیار افق بسیار مثبتی است؛ سهم های ارزنده در گروههای مختلف بسیار زیاد است.
وی خاطر نشان کرد: در تک سهمها خیلی پتانسیلهای تجدید ارزیابی وجود دارد. به طور مثال در زیرمجموعه شستا یا دیگر سهمها پتانسیلهای تجدید ارزیابی بسیار وجود دارد. ما در حمل و نقل ریلی و حمل و نقل دریایی سهمهای خوبی داریم. اگر بخواهیم تک سهمها را نگاه کنیم در هر گروهی میتوان یک سری تک سهم را پیدا کرد. یک سری از سهمهای قیمتگذاری دستوریمان هم تا حدودی حرکتشان موکول به نهایی شدن تصمیمگیران در تصمیم گیریها درباره ارز چهار هزار و ۲۰۰است. اگر قرار باشد ارز ۴۲۰۰حذف شود قاعدتا برای شرکتهایی که قیمتگذاری دستوری دارند هم میتواند شرایط نسبتا مناسبی را داشته باشد.