افزایش نقدشوندگی، تنها وظیفه بازارگردانی/ تعادل بازار سهام متاثر از بازارگردانی نیست
بازارگردانی، فعالیتی است که با هدف کاهش دامنه نوسانات قیمت اوراق بهادار و تامین نقدشوندگی آن توسط کارگزار انجام میشود. در واقع بازارگردان به افراد یا شرکتهایی گفته میشود که با هدف کسب سود اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار یا کالاهای اقتصادی میکنند و بنا به ماهیت عملکرد از نوسانات ناخواسته و قیمت دارایی میکاهند. بازارگردانها حجم زیادی از اوراق بهادار را در اختیار دارند و میتوانند مقدار زیادی از سفارشها را در بازارهای مالی انجام دهند.
اقتصادآنلاین – سارا محسنی؛ فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با اقتصادآنلاین گفت: بازارگردانی جزء جداناپذیر فضای معاملات در بازارهای مالی است. اولین قدم شرکتهای در حال پذیرش در بورس (بورس تهران و فرابورس) کشور ما نیز برای تنظیم قرارداد به منظور شرایط پذیرش خود، قرارداد با یک صندوق بازارگردانی یا نهاد مالی است.
وی افزود: بنابراین این موضوع، امری ابتدایی محسوب میشود. اما یکی از ابعاد کم رنگ نحوه فعالیت، تغییر فضا و سیر نزولی یا صعودی بازار سرمایه و... به نحوه فعالیت بازارگردانان باز میگردد. بخش عمده و منشاء اثر کاملتر بر بهبود وضعیت معاملات در دو یا سه ماه اخیر که منجر به افزایش حجم معاملات شده، روند اصلاح قیمت ذاتی بازار سهام بوده است. به این معنا که به صورت درونزا، مکانیزم اصلاح قیمت موجب شده است که حجم معاملات به ترتیبی افزایش یابد که اغلب فعالان بازار احساس رضایت کنند.
این کارشناس بازار سرمایه اضافه کرد: بنابراین اینکه گفته میشود فعالیت بازارگردانی موجب ایجاد تعادل در بازار سرمایه شده است، اثرگذاری کمی دارد، اما بیاثر نیست.
آقابزرگی تصریح کرد: دو تفاوت عمده باید میان بازارساز و بازارگردان درنظر گرفت. بازارگردان، مطابق با چارچوب تعریفشده از سوی نهاد ناظر با انعقاد قرارداد به فعالیت میپردازد و اگر ضریب نقدشوندگی قیمت سهم کاهش یابد، سعی بر افزایش نقدشوندگی دارند. اما بازارساز، شخص یا اشخاصی هستند که قیمت سهم را به سمت ارزش ذاتی آن حرکت میدهند و رکن بازارگردان، چنین وظیفهای را برعهده ندارد. در هر حال فرآیند بازارگردانی بیاثر نبوده است، اما مهمترین اثر ایجاد تعادل در بازار سهام به موضوعیت اصلاح قیمتها بازمیگردد.
وی اظهار داشت: مقدم بر ایفای نقش بازارگردانان، تنظیم قواعد و آیین نامههایی است که سهام شناور آزاد شرکتها به ترتیبی همگن شود و افزایش یابد تا خلاء سهام شناور احساس نشود. در برخی از مواقع در سهامی که سهام شناور آزاد کم یا بسیار زیادی دارد، ممکن است برآیند عملکرد صندوقهای بازارگردانی، نتیجه لازم را برای این دو گروه فراهم نکند. بنابراین پیش از اینکه قانون داشتن بازارگردان برای هر نهاد مالی یا ناشری الزام آور شود، باید سهامداران عمده شرکت را وادار کرد که سهام شناور آزاد خود را به حد و نصابی برسانند که مورد نظر ضوابط پذیرش شرکتها است.