در خاورمیانه خبری در راه است؟
کمتر از یک ماه مانده به آغاز کار «جو بایدن»، تغییرات در خاورمیانه آغاز شده است. در حالی که در جنوب منطقه، عربستان در تدارک نزدیک شدن به قطر است که چند سال سخت را با آن سپری کرده و در پی راهکاری کم خطر برای عادیسازی روابط با تل آویو است، در عراق، چالشها بر سر حضور امریکا در این کشور بالا گرفته و وضعیت اجتماعی و سیاسی، نخستوزیر این کشور را واداشته تا از خطر فروپاشی کشورش سخن گوید.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، شاهزادگان عربستان و امارات در دیداری محرمانه در شهر تازه تأسیس نئوم در عربستان در مورد برخی مسائل مورد اختلاف با یکدیگر به توافق رسیدند. یکی از این مسائل، حل بحران شورای همکاری خلیج فارس بود که شیخ محمد بن زاید، ولیعهد ابوظبی، به همتای عربستانیاش، محمد بن سلمان قول داد، در بازگشت قطر به شورای همکاری خلیج فارس، اختلالی ایجاد نکند و سنگ راه مسیر آشتی با دوحه نشود. پیشتر عربستان با میانجیگری کویت و امریکا با قطر به توافق آشتی رسیده بودند. اما امارات تمایلی به بازگشت برادر سرکش به جمع سایر برادران نداشت که اکنون با توافقهایی که گفته میشود در این خصوص به آنها دست یافتهاند، انتظار میرود در نشست سران شورای همکاری خلیج فارس که 5 ژانویه 2021 (16 دی ماه) برگزار میشود، شاهد حل تنشهای این شورا باشیم.
بن زاید و بن سلمان همچنین در مورد مسأله عادیسازی روابط با اسرائیل به توافق دست یافتند. در حالی که در سه ماه گذشته امارات، بحرین، سودان و مراکش روابط خود را با اسرائیل عادی کردهاند، به نظر میرسد، بن زاید در حال ترغیب بن سلمان برای ورود به این چرخه است. این در حالی است که هرچند پادشاه عربستان بر اصول کشورش در مسأله فلسطین تأکید کرده و گفته است، روابط با اسرائیل در گرو تشکیل کشور فلسطین است اما ولیعهد او خود نیز نسبت به چنین اقدامی بیمیل نیست. چندی پیش برخی منابع فاش کردند که بن سلمان در شهر نئوم با بنیامین نتانیاهو دیدار کرد. خبری که تل آویو هنوز تکذیبیهای بر آن صادر نکرده است. اما عربستان آن را رد کرد و شاهزاده ترکی الفیصل، رئیس سابق اطلاعات عربستان در اظهاراتی عادیسازی روابط ریاض با تل آویو را سخت توصیف کرد و با نامیدن اسرائیل بهعنوان آخرین قدرت استعمارگر غرب در خاورمیانه، تأکید کرد: «اسرائیل سرزمینهای عربی همسایه را اشغال کرده است.»
حمله به سفارت امریکا در بغداد
در حالی که در جنوب خاورمیانه طرفین درگیر در مسائل منطقهای خود در حال برطرف کردن اختلافات هستند، در عراق تنشها در حال اوج گرفتن است. شامگاه یکشنبه اصابت 8 موشک به منطقه سبز بغداد، نگرانیها را درباره وقوع ناآرامیها در روزهای آینده افزایش داد.
به گزارش شبکه خبری «الجزیره»، وزارت دفاع عراق شبه نظامیان را عامل این حملات دانست و از مصدومیت دستکم یک افسر امنیتی عراق در این موشک باران خبر داد. در همین راستا سفارت امریکا نیز در بیانیهای با تأیید این حملات و عملکرد موفق سیستم پدافندی در انهدام موشکها اعلام کرد: «ما از همه گروههای سیاسی و مقامات دولتی عراق میخواهیم تا از تکرار این حملات جلوگیری کنند.»
همزمان به گزارش ایسنا به نقل از آناتولی، «مقتدی صدر» رهبر جریان صدر نیز در بیانیهای با محکوم کردن این حمله نوشت: «هدف قرار دادن غیرنظامیان، کار شبه نظامیان و اقدامی مطرود است. چراکه هیچ کس حق استفاده از سلاح خارج از چارچوب دولت را ندارد. دولت نیز باید با اعلام وضع اضطراری در بغداد، ارتش را بهصورت انحصاری برای محافظت از غیرنظامیان و نیروهای دیپلماتیک بهکار گیرد.»
صدر همچنین ضمن توصیه به سفارت امریکا برای ممانعت از اقدام متقابل به حملات موشکی، از پارلمان عراق خواست برای پایان دادن به حضور نظامیان امریکایی در خاک عراق وارد مذاکره شوند.
این حملات تنها ساعاتی پس از هشدار «مصطفی الکاظمی» درباره خطر بحران فروپاشی نظامی سیاسی اجتماعی عراق رخ داد. به گزارش «روسیا الیوم»، نخستوزیر عراق پس از جلسه فوقالعاده کابینه درباره بودجه سال 2021 گفت: «از سال 2003 اشتباهاتی رخ داده که نظام سیاسی و اجتماعی را به فروپاشی کامل خواهد رساند. در این شرایط یا باید این بحران را بپذیریم یا برای اصلاح آن وارد عمل شویم. بدون شک نباید تسلیم فساد شویم یا مردم را به بازی بگیریم. بحران سیاسی در عراق با قدرت، پول و فساد مرتبط است و ما برای حل بحران باید تصمیمی جسورانه برای مبارزه با فساد بگیریم.»
وی افزود: «نخستین قربانی بودجه سال آتی من هستم چون سیبل انتقادات خواهم بود. میتوانستم با فریب مردم وارد انتخابات شوم اما وجدانم اجازه این کار را به من نداد. ما باید مسئولیت پذیر باشیم چراکه این مسأله تاریخی و سرنوشت ساز است.»