قاچاق خوراکیها در شرایط تنگنای مالی
از زمانی که سیاست محدودیتهای ارزی از سوی دولت تدوین شد، واردات قانونی برخی خوراکیها نیز ممنوع شد و گمرک ایران طی بخشنامهای واردات برخی نوشیدنیها و خوراکیهای خارجی به ایران را ممنوع اعلام کرد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل اعتماد، واردات اقلامی مانند قهوه، کافیمیکس، چای، ترشی، سس گوجهفرنگی، انواع پاستیل، بیسکویت، آدامس، شکلات، تن ماهی، روغن زیتون و روغن خوراکی، ماکارونی، ادویهجات و انواع نوشیدنیهایی که از کشورهای شرق آسیا، ایتالیا، اسپانیا و... به صورت قانونی به ایران میآمدند، ممنوع شدند.
پس از این ممنوعیتها انتظار میرفت تا تولیدات داخلی متنوعتری در این بخش روانه بازار شود اما نه تنها این اتفاق نیفتاد، بلکه همین خوراکیها با برندهای مختلف به صورت قاچاق روانه بازار شدند و در حالی این محصولات به کشور وارد میشود که همواره تاکید بر این است که استفاده از محصولات تولید داخل در دستورکار قرار گرفته است، اما متاسفانه شاهد آن هستیم که برخی مشتریان در فروشگاهها همواره به دنبال شکلاتهای خارجی و لوکس هستند که البته بخش اعظمی از این محصولات به صورت قاچاق وارد کشور میشود و نظارتی هم بر آنها وجود ندارد. در برخی سایتهای خرید و فروش آنلاین مانند دیوار نیز آگهیهای فروش این محصولات به صورت کلی و جزیی به چشم میخورد از بیسکویتهای کوچک و بزرگ در بستههای ۲۰تایی گرفته تا شکلات مترو و هوبی، کورن فلکس تا آدامس تریدنت دارچین و نعنایخی و نوشیدنیهای انرژیزا و آبنبات منتوس.
اما اینکه چرا فروشندگان تمایل دارند شکلات و بیسکویت خارجی در مغازههایشان داشته باشند برمیگردد به حاشیه سود فروشندگان از فروش این شکلاتهای خارجی که گفته میشود حداقل ۴۰ تا ۵۰ درصد است. این در حالی است که میزان سود آنها از شکلات نمونههای داخلی بسیار کمتر است. ترشیجات، آبمیوهها و تنقلات خارجی بخشی از محصولات غذایی قاچاق است که با سودهایی نجومی در سراسر کشور عرضه و توزیع میشوند که علاوه بر بستهبندیهای جذاب این محصولات یک تفکر و اعتقاد قدیمی و شاید غلط هم وجود دارد که کالای خارجی بهتر از داخلی است.
علیرضا مناقبی، عضو هیاتمدیره مجمع واردات در خصوص این موضوع میگوید: برخی اقلام هر چند ممکن است کالای ضروری در جامعه محسوب نشود، اما طرفدار و مشتری خود را دارد که البته این موضوع تنها مربوط به اقلام خوراکی مانند شکلات یا قهوه خارجی نیست، بلکه در بخش کالاهای برقی نیز این نیاز در بازار حس میشود.
مناقبی با اشاره به ممنوعیت واردات این اقلام خوراکی که از چند سال گذشته صورت گرفت، ادامه میدهد: امروز هم زمانی که وارد سوپرمارکتها شوید این اقلام خارجی را در برندهای مختلف مشاهده میکنید، اما واردات اینها نه به صورت قانونی بلکه به صورت غیرقانونی صورت میگیرد و قاچاق محسوب میشود.
این عضو هیاتمدیره مجمع واردات ادامه میدهد: تنها اتفاقی که رخ داده، این است که واردات اینها به دلیل غیرقانونی بودن دیگر شامل عوارض گمرکی، مالیات و بیمه پرسنل نمیشود و در اصل این قاچاقچیان حق و حقوق مردم کشور را نمیدهند و این اجناس را میآورند.
او با بیان اینکه مسلما منافع عدهای پشت این موضوع است، میگوید: حتما اینگونه اقلام مشتریهای خود را دارد که هنوز هم به صورت غیرقانونی وارد میشوند و دست قاچاقچیان هم بازتر شده است و معمولا قیمت مشخصی هم ندارند و قیمتگذاری آنها کاملا سلیقهای انجام میشود. مناقبی میگوید: زمانی که تولیدات داخلی ما با گرفتاریهای متعددی روبهرو است و تولیدات داخلی متاسفانه نتوانستهاند برند مطرحی در سطح دنیا ایجاد کنند و هزینههای تولید بالاست و با بالا رفتن قیمتها ما در رقابت تنگاتنگ با برندهای کشورهای دیگر دچار مشکل هستیم، در عین حال مصرفکنندگان نیز اطمینانی به این برندها ندارند؛ در این شرایط بازار قاچاق داغ میشود و هر روز جیب دلالان را پرتر میکند.
این عضو هیاتمدیره مجمع واردات در خصوص حجم قاچاق این کالاها ادامه میدهد: کالاهایی که در سطح کشور و در سوپرمارکتهای بزرگ میبینید و کاملا در دسترس هم هستند تهلنجی و مسافری و چمدانی نیستند و کولهبران هم نمیتوانند این میزان از کالا را وارد کشور کنند پس باید دید واقعیت ماجرا چیست.
مناقبی میگوید: همین موضوع در خصوص وسایل برقی هم مطرح است، از سال قبل که برندهای الجی و سامسونگ از ایران خداحافظی کردند و رفتند باز هم این برندها مشتریهای خود را دارند و در سطح شهر هم موجود است.
او با اشاره به آمار بانک مرکزی توضیح میدهد: بر اساس این آمارها بیش از ۸۵ درصد از کل واردات کشور مربوط به کالاهای اساسی است که برای خط تولید در کشور نیاز است و تنها ۱۵ درصد از واردات مربوط به کالاهای لوکس و خوراکیها و آشامیدنیهاست که تمامی این ممنوعیتها و محدودیتها برای این ۱۵ درصد است که آن هم به صورت قاچاق وارد میشود.
مناقبی میگوید: اما سوالی که پیش میآید، این است که این حجم از قاچاق ارز نمیخواهد؟ مسلما اینها هم نیازمند دلار و یورو است و نمیتوان با ریال آنها را خریداری کرد.
تخفیفات عجیب خوراکیها
بر اساس این گزارش؛ گهگاهی در فضای مجازی به خصوص در اینستاگرام به آگهیهای تبلیغاتی برمیخورید که از تخفیفات بیش از ۵۰ درصدی برای انواع شکلاتها و نوشیدنیهای خارجی حکایت دارد که البته نشان از نزدیک شدن به تاریخ انقضای آنهاست یا اینکه تاریخ انقضایشان مخدوش شده است. پس اگر هم قرار است وارداتی باشد باید حتما نظارت بر این اقلام انجام شود، واردات مواد غذایی از مبادی غیر رسمی موجب شده تا نظارت سفت و سختی روی سلامت و بهداشت کالاها نباشد و جان مردم با مصرف این کالاها به خطر بیفتد، زیرا هیچگونه اطمینان خاطری نسبت به تاریخ مصرف، کیفیت، اصالت و ترکیبات ادعا شده وجود ندارد.
برخورد با گرانفروشی، احتکار، کمفروشی و عدم نصب برچسب قیمت در حیطه وظایف اتاق اصناف و سازمان تعزیرات حکومتی است و سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان و ستاد مبارزه با قاچاق کالا متولی برخورد با عرضه کالاهای قاچاق هستند، اما هنوز مشخص نیست که این اقلام چگونه و از سوی چه افرادی در سطح شهر پخش میشود و این نهادها در این خصوص چه اقدامات نظارتی انجام دادهاند؟