دسترسی ١٠٠ درصد جمعیت شهری به برق
گزارش سال ٢٠١٩ آژانس بین‌المللی انرژی از چشم‌انداز انرژی دنیا نشان می‌دهد که میزان دسترسی ایران به زیرساخت‌ها، یعنی آب و برق از میانگین‌های جهانی و حتی نسبت به برخی از شهرهای توسعه‌یافته جهان بالاتر است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، به‌طوری که براساس این گزارش، از ٣ سال قبل تاکنون، یعنی از سال ٢٠١٧، میزان دسترسی جمعیت شهری ایران به آب شرب سالم و پایدار ٩٩.٩ درصد بوده است. به عبارتی، از آن زمان، تقریباً تمام شهرهای ایران به آب شرب سالم و پایدار دسترسی دارند.
در همین گزارش، میانگین دسترسی جمعیت شهری جهان به آب شرب سالم و پایدار ٨٥ درصد گزارش شده است. این رقم در آسیای مرکزی و جنوبی به ٦٢ درصد و در آفریقای سیاه به ٥٠ درصد می‌رسد.
بنابراین، رتبه ایران حدود ١٥درصد از میانگین جهانی این شاخص بالاتر است و آن‌طور که گزارش آژانس بین‌المللی انرژی نشان می‌دهد شرایط تأمین آب شرب سالم و پایدار در شهرهای ایران در رقابت با کشورهای توسعه یافته جهان و حتی ممتازتر است.
در ادامه این گزارش، میزان دسترسی جمعیت شهری ایران به برق ١٠٠ درصد اعلام شده است. میانگین جهانی این شاخص ٩٦درصد اعلام شده که مبنای آن، اطلاعات کشورها در سال ٢٠١٨ است.
در منطقه خاورمیانه این رقم ٩٨درصد و در آفریقا ٥٠ درصد عنوان شده است.
این درحالی است که صنعت برق ایران سالانه پذیرای بیش از یک میلیون مشترک جدید و بیش از یک هزار مگاوات مصرف صنعتی و تولیدی است. این تقاضا نیز هر ساله به شبکه برق کشور اضافه می‌شود و برای حفظ شبکه پایدار و میزان ضریب نفوذ برق باید به‌صورت مداوم در این صنعت سرمایه‌گذاری شود.
ضریب نفوذ آب و برق در روستاها
اما علاوه بر شهرهای ایران، میزان دسترسی به آب و برق در روستاهای کشور نیز از سطح جهانی بالاتر قرار دارد.
به طوری که ضریب نفوذ آب و برق در روستاهای ایران بیش از ٢٠ درصد بالاتر از میانگین‌های جهانی اعلام شده در گزارش آژانس است.
نگاهی دقیق‌تر به این دو زیرساخت که می‌تواند در سطح رفاه و آسایش و همین‌طور فعالیت‌های اقتصادی روستاییان اثرگذار باشد، نشان می‌دهد که دسترسی روستاییان ایران به آب شرب سالم و پایدار ٧٦درصد در سال ٢٠١٧ بوده است. همچنین ضریب نفوذ برق در جمعیت روستایی کشور ٩٩.٧ درصد گزارش شده است.
این درحالی است که میانگین دسترسی جمعیت روستایی جهان به آب شرب سالم و پایدار ٥٣ درصد و به برق ٧٩ درصد بوده است.
در همین بازه زمانی، میزان دسترسی به آب در روستاهای آسیای مرکزی و جنوبی ٦٠ درصد و آفریقای سیاه ١٢ درصد اعلام شده است. در خصوص برق نیز، میانگین جهانی دسترسی روستاهای خاورمیانه ٧٨ درصد و آفریقا ٣٥ درصد عنوان می‌شود.
افزایش تولید برق، ١٠٠٠ وات به ازای هر نفر
آمارهای وزارت نیرو نشان می‌دهد که از شهریور ١٣٩٢ تا اواخر ١٣٩٨ قدرت سرانه نصب شده در صنعت برق ١٠٠٠ وات به ازای هر نفر ایرانی بوده است. به‌عبارت دیگر، حدود ١٠هزار مگاوات نیروگاه حرارتی، بیش از ٢ هزار مگاوات نیروگاه برق آبی، بیش از یک هزار و ٧٠٠ مگاوات نیروگاه تولید پراکنده و تجدید پذیر و یک هزار و ٨٠٠ مگاوات ارتقای عملکرد و رفع محدودیت‌های حرارتی وارد شبکه برق‌رسانی کشور شده که این ظرفیت در سخت ترین شرایط مالی صنعت برق رقم خورده است.
در خصوص آبرسانی نیز آمارهای وزارت نیرو نشان می‌دهد که در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تنها ١٢ درصد از جمعیت روستاهای کشور از آب آشامیدنی بهداشتی برخوردار بودند. اما در حال حاضر ٨٢.٥ درصد جمعیت روستایی از آب شرب سالم و بهداشتی بهره‌مند هستند.
در ابتدای دولت یازدهم ٣٢ هزار و ٢٩٧ روستا و پایان سال ٩٨ حدود ٤٤ هزار و ٨١١ روستا از آب شرب سالم و پایدار برخوردار بودند. این روند رو به افزایش است اما با گسترش شبکه‌های آب و برق و عدم تطابق قیمت‌ها با هزینه هر دو صنعت، یک موضوع باید مورد توجه جدی قرار بگیرد.
محدودیت منابع و رشد مصرف
تابستان امسال به خاطر شرایط ناشی از شیوع ویروس کرونا و همین‌طور افزایش دما، مصرف آب و برق بیش از پیش‌بینی‌ها افزایش یافته و موضوعی که اکنون باید به طور جدی مد نظر قرار بگیرد، مدیریت مصرف است تا به خاموشی و جیره‌بندی یا افت فشار شبکه آب کشور برنخوریم. ضمن آنکه برای حفظ جایگاه کنونی صنعت آب و برق ایران در کنار اقدامات توسعه‌ای نیاز به مدیریت مصرف و تقاضا نیز وجود دارد.
درعین حال، ایران کشوری خشک و کم آب است و در بحث آب این موضوع اهمیت ویژه تری برای حفاظت و حراست از منابع محدود آبی کشور پیدا می‌کند.
