کووید-19 چقدر کشنده است؟
در چنـــد مــــاه گذشته شناخت بیشتری نسبت به ویروس کووید-19 پیدا کردهایم؛ اکنون میدانیم افراد بدون هیچ علامتی ممکن است ناقل این ویروس باشند، ویروس کرونا میتواند از طریق ذرات موجود در هوا منتقل شود و از دست دادن حس چشایی میتواند نشان بارزی از این بیماری باشد. اما هنوز این سوال مطرح است که این ویروس چقدر مرگبار است؟
پاسخ این سوال مشخص میکند اقداماتی که تاکنون انجام دادهایم، بیشتر مخرب بودهاند یا مفید و چگونه میتوانیم کشورها را دوباره به وضعیت قبل بازگردانیم. برای پاسخ به این سوالها لازم است بدانیم نرخ مرگومیر ویروس کرونا چه اندازه است و چه عواملی روی آن اثر دارد؟ هنگامی که این ویروس به عنوان تهدیدی جدی در شهر ووهان چین شیوع یافت، مرگومیر حدود 3 تا 4درصد تخمین زده شد. افراد با علائم ضعیف یا بدون علامت مورد آزمایش قرار نگرفتند و از موارد تاییدشده به شمار نیامدند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از جام جم، اگر نرخ مرگومیر را نسبت تعداد فوتشدگان به مبتلایان تعریف کنیم، عدد نهایی که متأثر از موارد کشفنشده نیز هست، این ویروس را کشندهتر از میزان واقعی نشان میدهد. چند ماه دانشمندان به دنبال نرخ واقعی مرگومیر در ووهان چین بودند در حالی که این ویروس بهسرعت در جهان در حال انتشار بود. در اسفند 98 به دنبال استفاده از روشهای دیگری این نرخ را حدود 4/1 ارزیابی کردند. در فروردین تعداد مرگومیرها سه برابر شد و به دنبال آن نرخ مرگومیر زیاد شد. بنابراین این سوال پیش آمد که نرخ واقعی مرگومیر این بیماری چقدر است؟ این سوالی است که هنوز پاسخی برای آن نداریم!
حالا که این بیماری معضلی همهگیر است، بقیه کشورها نیز با این سوال مواجه هستند. چیزی که مشخص است این است که تعداد موارد مبتلا از تعداد موارد تاییده شده با ضریبی احتمالا ده تا حتی 20برابر بیشتر است. حتی از تعداد دقیق افراد کشته شده مطمئن نیستیم. نرخ متغیر مرگومیر کشورها بر ابهام میزان کشندهبودن این ویروس میافزاید. این نرخ در ایتالیا 14درصد، ایسلند 5/0درصد، آلمان 5/4درصد و در کرهجنوبی 4/2درصد است. نرخ مرگومیر در ایالت متحده نیز با نرخ 6درصد تنها کمی پایینتر از نرخ متوسط جهانی است که 8/6درصد است.
میبینید که دامنه وسیع این نرخ ما را به عدد دقیق آن نمیرساند و در عوض توجه ما را به موارد مهم دیگری جلب میکند؛ مثلا اگر بتوانیم همه افراد مبتلا و فوتشده را برای تعیین این نرخ بشماریم- بدون ازدستدادن حتی یک نفر- خطر مرگ ناشی از این ویروس کشور به کشور، شهر به شهر و فرد به فرد متفاوت است! خطر این ویروس برای سالمندان بیشتر است بنابراین انتظار داریم در کشورهای با جمعیت پیرتر مانند ایتالیا نرخ مرگومیر رشد بیشتری داشته باشد. همچنین میدانیم این ویروس برای بیماران مبتلا به دیابت و همزمان دارای فشار خون بالا خطرناکتر است. بنابراین این ویروس باید در ایالت متحده که بخش بزرگی از جمعیتش دچار این مشکلات است، بیشتر باشد. ظرفیت پذیرش بیمارستانها و کیفیت خدمات درمانی نیز بر میزان مرگومیر اثر دارد. این نرخ میتواند با گذشت زمان تغییر کند. مثلا با افزایش ظرفیت پذیرش بیمار، نرخ این بیماری در چین کاهش پیدا کرد.
بنابراین نرخ مرگومیر این بیماری از نظر زیستی ثابت نیست و تنها شدت این بیماری را در یک زمان خاص و در یک زمینه خاص و در یک جمعیت خاص نشان میدهد. حتی با دادههای کامل این عدد دائما در حال تغییر است و بازتابی از وضعیت هر منطقه را نشان میدهد.
بحث بر سر خطرناک بودن این بیماری در بین دانشمندان ادامه دارد. عدهای آن را کمخطرتر و عدهای پرخطرتر از آنفلوآنزا میدانند. اما چه کسی درست میگوید؟ این که کووید-19 چقدر کشنده است مهم نیست، زیرا آمارها نشان میدهد بهاندازه کافی کشنده است! این ویروس شبیه آنفلوآنزا نیست. بیشتر از دوبرابر سریعتر از آنفلوآنزا شیوع پیدا میکند و در صورت عدم کنترل مانند شعلهای در جمعیت پیش میرود و قربانی میگیرد. اندازهگیری نرخ دقیق مرگومیر اطلاعات کافی را برای انجام عمل مسؤولانه در اختیار ما قرار خواهد داد. تخمین این نرخ بسیار دشوار و البته بسیار پر اهمیت است زیرا شناخت رفتار این ویروس کمک زیادی به کنترل آن
میکند.