آیا آلرژی غذایی کودکان جدی است؟
طی سالهای اخیر شمار مبتلایان به حساسیت افزایش یافته و در این میان حساسیت یا آلرژی غذایی شایعترین عارضهای است که از دوران کودکی یا حتی نوزادی بروز میکند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، شروع زودهنگام غذاهای متنوع و مختلف به نوزادان را میتوان یکی از مهمترین علل حساسیتهای غذایی کودکان دانست چرا که هنوز مخاط رودهای تکامل لازم را پیدا نکرده و با انواع مواد غذایی مختلف در تقابل قرار میگیرند.
بر اساس آمار حدود 10 درصد از کودکان به حساسیت غذایی دچار هستند و این حساسیت غذایی حتی ممکن است از دوران جنینی نیز وجود داشته باشد.آلرژیهای غذایی، نخستین گروه مواد حساسیتزای طبیعی است که با بدن ارتباط برقرار میکند، در واقع مواد حساسیتزای غذایی از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل میشود. این مقدار بسیار پایین پروتئینهای غذایی، بدون شک به سیستم ایمنی نوزاد کمک میکند تا قدرت ایمنی افزایش یابد. در موارد حساسیتهای ارثی، احتمالا یک اختلال در فرآیندها و ایجاد حساسیت وجود دارد.همچنین ممکن است حساسیت غذایی بهعلت وجود التهاب مخاط رودهای باشد.
التهاب به علل مختلفی از جمله عفونت ویروسی، از بین رفتن فلور رودهای(باکتریهایی که بهطور طبیعی درون مجرای رودهای وجود دارند)، التهاب مخاط گوارشی، وجود ویروس یا قارچ رودهای و هر عامل افزایش دهنده نفوذپذیری روده به پروتئینهای غذایی، پیش میآید.
برخی از متخصصان آسم و آلرژی بر این باورند که کودکان و بزرگسالان در مورد حساسیتهای غذایی با هم تفاوت دارند، گرچه تنها 3/5 درصد بزرگسالان دچار حساسیت غذایی هستند، اما 10درصد کودکان از آن رنج میبرند.به گفته متخصصان، دستگاه گوارش در سطح مخاطی، سیستم ایمنی قوی دارد.این سیستم از بدن در برابر آنتی ژنهای ویروسی، باکتریایی و انگلی محافظت میکند و با واکنش ایمنی موثر، بدن را وادار به حذف آنها میکند. سیستم ایمنی همچنین باید پروتئینهای موجود در مواد غذایی را نیز شناسایی کند تا این مواد از طریق مخاطها، وارد دستگاه گوارش شوند.
هر ماده غذایی دارای تعداد بیشماری پروتئین مختلف است که ممکن است بسیاری از آنها حساسیتزا باشند.محمد احمدی متخصص آسم و آلرژی در این زمینه به ایرنا میگوید: حساسیت غذایی نوزادان معمولا با اسهال، استفراغ و دل درد بروز میکند و که در موارد حساسیت به گلوتن(پروتئین گندم و سایر غلات) دیده میشود.وی میافزاید: در کودکان علائم حساسیت به حالات گوناگون مانند کهیر، ورم لبها و زبان، بثورات خارش دار مزمن، اسهال، استفراغ، اگزما، آسم، عفونتهای مکرر گوش، حلق و بینی و غیره بروز میکند.احمدی با بیان اینکه سه تا 15 درصد حساسیتهای غذایی به شکل آسم و 30 تا 50 درصد موارد به شکل تظاهرات پوستی(اگزما) دیده میشود، ادامه میدهد: هر چه حساسیتهای پوستی شدیدتر باشد، این احتمال که حساسیت غذایی علت آن باشد، بیشتر است.
مهمترین مواد غذایی آلرژیزا
این استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران اضافه میکند: گرچه ممکن است تمام مواد غذایی کم و بیش آلرژیزا باشند، اما این احتمال در مورد بعضی خوراکیها بیشتر است.، تخممرغ، ماهیهای دریایی، میوههایی مانند فندق، بادام، گردو، زردآلو، گیلاس، به، هلو، سیب، گلابی، آلو، زیتون، شیر گاو، چغندر، گیاهان چتری مانند رازیانه، هویج، زیره، جعفری، فلفل سبز و جانوران سخت پوست دریایی مانند میگو، عامل بروز 90درصد حساسیتها هستند. احمدی تصریح میکند: از دیگر مواد غذایی که 10 درصد آلرژیها را موجب میشوند، میتوان به میوههای گرمسیری مانند آناناس، موز، کیوی، خرمالو، انبه، نارگیل، سبزیحاتی مانند لوبیا، باقلا، نخود، نخودفرنگی و سویا، آرد گندم، گوشت گاو، سیبزمینی، گوشت مرغ و خردل اشاره کرد.وی تاکید میکند: برای تشخیص حساسیت غذایی، حتما باید به پزشک متخصص آلرژی و ایمنیشناسی مراجعه کرد تا اقدامات لازم انجام گیرد، اگر هیچ یک از والدین دچار حساسیت غذایی نباشند، این احتمال در فرزند آنها 20 درصد است، اما در صورتی که یکی از والدین مبتلا باشند، احتمال به 40 درصد و اگر هر دوی آنها آلرژی داشته باشند، به 60درصد میرسد.ناهید گودرزی متخصص تغذیه در این زمینه نیز میگوید: سیر، گوش بره، قهوه، شکلات، کلم قرمز، انگور، تربچه، پیاز، پرتقال، ادویه، پسته، توتفرنگی، مخمر نان، قلوه، گوجهفرنگی و کنجد از خوراکیهایی هستند که به ندرت ممکن است باعث حساسیت شوند.وی میافزاید: تا قبل از یکسالگی، تخممرغ، بادامزمینی و شیر گاو مهمترین مواد غذایی حساسیتزا هستند. تخممرغ(31درصد)، بادامزمینی(18درصد)، شیر(12/5درصد)، ماهی(12/5درصد)، از دیگر خوراکیهایی هستند که عامل حساسیت در کودکان یک تا سه ساله است.گودرزی اضافه میکند: تاثیر برخی عوامل دیگر نیز در بروز حساسیت ثابت شده که از جمله تنوع زیاد غذاها و استفاده زیاد و فراگیر از پروتئینهای افزودنی به مواد غذایی صنعتی به دلیل خواص آنها و غیره را میتوان نام برد و کارخانجات مواد غذایی در واقع مرتبا ترکیبات جدیدی را به محصولات خود اضافه میکنند که ممکن است حساسیتزا باشند.
درمان حساسیتهای غذایی
وی با بیان اینکه حذف ماده غذایی آلرژیزا از برنامه غذایی، اولین و موثرترین راهکار مقابله با حساسیت است، تصریح میکند: اگر فرد به چندین ماده غذایی حساسیت دارد، حتما باید رژیم غذایی او تحت نظر یک متخصص تغذیه باشد تا از ایجاد کمبودهای غذایی خصوصا کمبود ویتامینها پیشگیری شود.گودرزی میگوید: ممکن است کودک با ورود به سومین سال زندگی، بهبود یافته یا از شدت حساسیت کاسته شود که علل آن به طور دقیق مشخص نیست، اما گاه حساسیت برای همیشه همراه کودک خواهد بود.
ضرورت تشخیص حساسیت
این متخصص تغذیه ادامه میدهد: زمانی که کودک دچار خارش شدید، کهیر و تورم شود، باید به پزشک مراجعه شود تا حساسیت شناخته شود. هرگز نباید حساسیت کودکان را بیاهمیت تلقی کرد زیرا ممکن است علائمی مانند تورم در مخاط گلو اتفاق بیفتد که واقعا خطرناک خواهند بود.وی خاطرنشان میکند: افرادی که قبلا مشکل آنها تشخیص داده شده است، در موارد خارش و تورم باید فورا از داروهای کورتیکوستروئید و ضد حساسیت استفاده کنند و در صورت بروز مشکلات تنفسی نیز باید از اسپریهای مخصوص کمک گرفت. در صورتی که بیمار دچار بیهوشی، از دست دادن هوشیاری شد، اطرافیان باید بلافاصله به اورژانس اطلاع دهند.