زنان در شمایل مردانه کولبری میکنند
شاید صحبتهای روز گذشته هلاله امینی، نماینده مردم کردستان در شورای عالی استانها درباره کولبری زنان با لباس مردانه، اتفاقی یا خبر تازهای نباشد، اما زمانی که به آمار بیکاری در استانهای مرزی نگاهی میاندازیم و دشواریهای این شغل سخت که مردان به هزاران زحمت بارهای صد کیلوگرمی را از مرزهای صعبالعبور، برفی و یخزده عبور میدهند تا مبلغ ناچیز بگیرند و آن را سر سفره خانوادهشان ببرند، آن زمان است که کولبری زنان ابعاد جدیدی پیدا میکند.
امینی گفته است: با زنان و دخترانی مواجه هستیم که مجبورند در نقش یک مرد یا پسر ظاهر شوند تا به صف طولانی کولبران بپیوندند. کولبری در ردیف سختترین شغلها است که ریشه در فقر مطلق، نابرابری و توزیع ناعادلانه ثروت و امکانات در کشور دارد و کولبران در مناطق مرزی با خطرات بسیاری مواجهاند و به همین دلیل شاید بیمه میتوانست کمی از دغدغههای آنان را برای آینده خود و خانوادههایشان کم کند، اما مسئولان میگویند، چون کولبری شغل پایدار نیست، بهعنوان شغل اصلی تلقی نمیشود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، این در حالی است که در بسیاری از مناطق کردنشین کولبران زن در کنار مردان قدم به قدم کوههای صعبالعبور را طی میکنند تا کمک خرجی برای زندگیشان باشند. وجیهه بانوی 40 سالهای است که سال گذشته عکسهای او در شبکههای اجتماعی در هنگام کولبری بازتاب فراوانی داشت، این بانوی اهل شهرستان سقز درباره شغلی که انتخاب کرده میگوید: کار برای ما عار نیست، ولی کولبری زود چهرهها را میشکند و رنگ و روی جوانی را از بین میبرد. چندین باری به کوه رفتم و بار آوردم، اما دیگر توان رفتن ندارم، ولی بسیاری از زنان را میشناسم که در ماه چندین بار به کوه میروند و با همسرانشان کولبری میکنند. وجیهه از انگیزه اش برای انجام کار دشوار کولبری می گوید: از سر ناچاری مجبور به کار هستیم، چون همسرم به تنهایی نمیتواند خرج زندگی را تامین کند. وقتی باری میبردم سنگین بود، توان میخواست، چهار یا پنج ساعتی راه میرفتیم. اما تحمل میکردم همهاش به این فکر میکردم که باید پول در بیاورم و به این پول نیاز داریم.
افزایش کولبری در میان بانوان
هژیر علوی، نماینده استان کردستان در تشکیلات خانه کارگر نظرات قابل تأملی دارد. او با اشاره به اینکه صحبتهای خانم هلاله امینی در مورد کولبری زنان مصداق بارز شرایط سخت و آمار بالای بیکاری در استان کردستان استمیگوید: وقتی در روستاها کشاورزی و دامداری جوابگوی نیاز مردم برای گذران زندگی نیست، زنان کرد هم نمیتوانند دست روی دست بگذارند و مجبور هستند وارد شغل کولبری شوند. همانطور که بانوان در شمال کشور در مزارع برنج کمک حال همسرانشان هستند، زنان این منطقه نیز با لباس مردانه به جابهجایی بارهای سنگین میپردازند، کما اینکه آنها با لباس مردانه در دامداری و کشاورزی همواره حضوری پررنگ داشتهاند و تعجبی ندارد آنها کولبر هم باشند. وی در ادامه افزود: من به عینه میبینم که کولبری در میان خانمها افزایش داشته و آنها نمیخواهند در برابر بار سنگین مشکلات و بیکاری شانه خالی کنند. در سردشت، پیرانشهر، مریوان و ... این وضعیت وجود دارد.
تعطیلی بازارچههای مرزی غیرکارشناسی بود
در ادامه باید به این نکته اشاره کرد که تعطیلی بازارچههای پیلهوری در نقاط مرزی، نقش مهمی در مشکلات اقتصادی و افزایش آمار بیکاری در شهرهای مرزی همچون سقز، مریوان و بانه دارد. در این بازارچهها بسیاری از تاجران حجره دارند و با کردستان عراق معامله میکنند. گروهی از کولبران نیز که مجوز حمل کالا دارند از این راه کسب درآمد میکنند. در این رابطه نماینده بانه در مجلس شورای اسلامی میگوید: در شهرستان بانه ما کولبری زنان را تا به حال مشاهده نکردهایم، اما افرادی داریم که با مدرک فوق لیسانس و پیرمردهایی 70-80ساله کولبری میکنند. محسن بیگلری در ادامه خاطر نشان کرد: این یک واقعیت است که کردها بهدلیل شرایط بیکاری و سختیهای زندگی، رو به کولبری آوردهاند اما عزتشان بیشتر از آن است که خانمها را به کولبری ببرند. هرچند که زنان در مشاغلی نظیر کشاورزی و دامداری با لباس مردان در کنار همسرشان کار میکنند اما چون کولبری آنقدر کار سختی است که یک زن نمیتواند در هوای سرد طاقتفرسا و کوههای صعب العبور به این شغل بپردازد و این کار برای زنان غیرممکن به حساب میآید، نمیتوان آن را تایید کرد. حالا اگر این کار را آنها برای رفع بخشی از مشکلات زندگیشان انجام میدهند باید به غیرتشان آفرین گفت چون بسیار کار خشن و سختی است. وی درباره آخرین وضعیت بازارچه مرزی شهرستان بانه میافزاید: این بازارچه بهدلیل عدم کار کارشناسی دولت تعطیل شد در حالی که این بازارچهها برای دور زدن تحریمهای ظالمانه بسیار موثر بود، بازارچههای کولبری بهترین راه برای دور زدن تحریمها هستند ولی دولت بهصورت غیرکارشناسی بازارچهها را بسته و دائم به ما وعده میدهند بازارچههای مرزی بانه و سقز باز میشود، ولی همواره مشکل دولت مرکزی عراق را بهانه میکنند و هنوز باز نشده، به این دلیل ما از دولت آقای روحانی گلایه مند هستیم. بیگلری در پایان خاطرنشان کرد: امیدواریم دولت سر این موضوع وقت بگذارد و با راهکارهای منطقی بازارچههای مرزی را در جهت رفع مشکلات مردم و دور زدن تحریمها بازگشایی کنند. شرکتهایی همچون خودروسازان و دیگر شرکتها که شامل تحریم میشوند، به وسیله این بازارچهها میتوانند کالای مورد نیازشان را به کشور وارد کنند و از سوی دیگر نقش قابل توجهی در کاهش آمار بیکاری در میان جوانان مناطق کردنشین داشته باشند.