ایران در عراق ظرفیت کسب و کار خوبی دارد
عراق در روزهای گذشته شاهد ناآرامی‌هایی بوده است. این روند به‌ویژه در آستانه اربعین نگرانی‌هایی را در میان تجار ایرانی ایجاد کرده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، در این میان فعالان بخش خصوصی بر این باورند که این اوضاع به هیچ وجه حضور اقتصادی ایران در عراق را تهدید نمی‌کند؛ همچنین اخبار رسیده از عراق نشان می‌دهد دولت این کشور عزم جدی برای انجام اصلاحات اقتصادی دارد که می‌تواند فرصت‌های جدیدی را برای ایران فراهم آورد. سیدحمید حسینی- دبیرکل اتاق بازرگانی ایران و عراق به بررسی شرایط کنونی تجارت ایران و عراق پرداخته است که در ادامه می‌خوانید.
شما در مورد اعتراضات روزهای گذشته در عراق، تحلیلی ارائه داده و گفته بودید که ممکن است این روند به‌ویژه با خروج رقبای ایران از بازار عراق، فضای خوبی را برای فعالیت‌های اقتصادی ایران باز کند. این دیدگاه تا چه حد خوش‌بینانه است؟ برای مثال آیا ممکن است عراق در جهت کاستن از فشار اقتصادی و کاهش قیمت کالاها، در تعرفه‌ها بازنگری کند؟
تعرفه‌ها از سوی عراق بر کالاهای تمامی کشورها اعمال می‌شود اما بیشترین آسیب آن به ما رسیده است. تعرفه لبنیات، نوشیدنی‌ها، ممنوعیت واردات ماست، دوغ و بسیاری از کالاهای دیگری که ما به‌عنوان صادرکننده عمده آن اقلام شناخته می‌شویم فشار را بر ما وارد کرده است. با توجه به اینکه یکی از علل نارضایتی‌های اخیر، افزایش شدید قیمت‌هاست، من گمان می‌کنم که تغییراتی در این زمینه اعمال خواهد شد.
یعنی روند تحولات سیاسی عراق به گونه‌ای هست که ایران بتواند منافع خود را حفظ کند؟
عراقی‌ها مجبورند در جهت منافع مردم اقداماتی را انجام دهند. چه مبارزه با فساد باشد یا حذف بوروکراسی اداری یا حذف و کاهش تعرفه‌های واردات، رفع موانع تجاری و غیره. به نظر می‌رسد شلوغی‌ها اگر چه در کوتاه‌مدت ممکن است به صادرات ما لطمه بزند اما هر اصلاحاتی که در عراق انجام شود، به علت اینکه ما حضور پررنگی در بازار عراق داریم در درازمدت می‌تواند به نفع ما تمام شود. ما نگران اینکه در عراق اصلاحاتی صورت بگیرد و تغییر و تحولاتی ایجاد شود نیستیم. ما تنها کشوری هستیم که هیچ مشکلی با عراق نداریم. عراق الآن با کویت بر سر مرزهای آبی و دریایی درگیر است و به سازمان ملل هم شکایت کرده است. با عربستان بر سر داعش مشکل دارند و هنوز پس از دو سال، مرز و گمرک زمینی عراق و عربستان افتتاح نشده است. با اردن به علت اینکه بسیاری از طرفداران صدام و مخالفان حکومت کنونی در اردن مستقر هستند، مشکلاتی دارند. با ترکیه نیز بر سر سد ایلیسو و مسائل تاریخی مشکلاتی دارند. لذا تنها همسایه عراق که این کشور با آن مشکلی اعم از سیاسی، جغرافیایی و مرزی یا قومی و قبیله‌ای ندارد، ایران است.
در این صورت به نظر می‌رسد شرایط بازار عراق برای ایرانی‌ها مناسب است؛ آیا این ارزیابی صحیح است؟
در واقع هیچ بهانه‌ای برای تحریک افکار عمومی علیه ایران وجود ندارد و یکی از علت‌هایی که محور غربی-عربی دارد تلاش می‌کند که این تظاهرات را علیه ایران جلوه دهد و بگوید که دست‌اندرکاران حکومت عراق همگی دست‌نشانده ایران هستند، همین است. در حالی که هر روز کمپین‌هایی در عراق علیه کالاهای ترکیه‌ای یا علیه عربستان شکل می‌گیرد، این محور تلاش می‌کنند به طور مصنوعی فضا را به سمتی سوق دهد که اعتراض‌ها علیه ایران جلوه کند. در حالی که بیش از 60 تا 70 درصد مردم عراق شیعه هستند و در فاصه دو ساعته با مرزهای ایران زندگی می‌کنند. در عین حال به ایران علاقه‌مند هستند و سالانه دو تا سه میلیون نفر عراقی از ایران بازدید می‌کنند. همچنین راهپیمایی اربعین به‌عنوان سمبلی از ارزش‌ها، روابط و فرهنگ مشترک میان دو کشور است. به همین دلایل این محور تلاش کرده است تا قبل از اربعین فضایی ایجاد کند که بتواند راهپیمایی اربعین را کمرنگ کند. اما اکنون این آشوب در حال کنترل است و جدیدترین اخباری که از عراق می‌رسد حاکی‌ست اوضاع کنترل‌شده است. به نظر می‌رسد که این جریان هم با توجه به اینکه جوانب آن پیگیری می‌شود و عوامل غربی-عربی که دست داشتند و تلاش می‌کردند این اتفاقات بیفتد، شناسایی می‌شوند می‌توان گفت که شاید فضا را برای ما مطلوب‌تر کند.
اظهار کرده بودید که اربعین موقعیت خوبی برای تبلیغ کالاهای ایرانی‌ست و بر همین اساس خواسته بودید که مرز سومار برای عبور کالاهای ایرانی به سمت عراق گشایش یابد. نتیجه این درخواست چه شد؟
مذاکراتی با نخست‌وزیری عراق و مسئولان مرزهای دو طرف انجام شده است؛ آنها قول داده‌اند که بسترها را فراهم می‌کنند. در این سمت هم قرار بود اصلاحاتی صورت گیرد. ما هر لحظه منتظریم که تا قبل از 17 مهر که مرزهای زمینی ما بسته می‌شود، مرز سومار باز شود. اگر باز نشود، خود عراق دچار مشکل خواهد شد. به هر ترتیب قیمت کالاهای مصرفی که اربعین مورد استفاده است، ممکن است به شدت افزایش پیدا کند. امیدواریم که این اتفاقات چند روزه گذشته باعث نشود که عراقی‌ها در اجرای تعهدی که داده‌اند کوتاهی کنند و مرز سومار باز نشود!
پارلمان عراق در جریان اعتراضات، لزوم توجه دولت به تعهدات خود از جمله ساخت 100 هزار واحد مسکونی را گوشزد کرده‌اند. آیا فعالان ایرانی برای استفاده از این موقعیت به‌ویژه در عرصه ساخت و ساز، برنامه‌ای دارند؟
در جریان برنامه بازسازی و نوسازی عراق، ساخت 500 هزار واحد مسکونی مصوب شده بود. یعنی به هر استانی سهمیه دادند و هر استان حدودا 25 هزار واحد، سهمیه مسکن دارند. ما هم برای بحث ساخت و ساز در عراق برنامه داریم؛ کار می‌کنیم، برنامه‌ریزی می‌کنیم و مذاکره می‌کنیم. این جریانات می‌تواند این روند را تسریع کند که موانع برطرف شود. یکی از مشکلاتی که در عراق وجود دارد همین فساد و بوروکراسی اداری‌ست که به‌عنوان موانع کار شفاف قلمداد می‌شود. در همین زمینه اگر اصلاحاتی صورت بگیرد، هر بهبودی که در فضای کسب و کار عراق صورت بگیرد، یکی از ذی‌نفعان آن، ما خواهیم بود که حضور پررنگی در بازار عراق داریم.
یعنی در صورت رفع موانع، طرف ایرانی آماده ورود است؟
بله طرف ایرانی آماده کار است اما موانع و مشکلاتی که در عراق وجود دارد باعث تاخیر در انجام کارها می‌شود.
