ماه مهر و داستان دنباله‌دار ترافیک تهران

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ابتکار، همزمان با آغاز سال تحصیلی و پایان تعطیلات تابستانی، رئیس پلیس راهور تهران بزرگ از افزایش 30 درصدی ترافیک با رفت و آمد نزدیک به یک میلیون و ۱۰۰ هزار دانش‌آموز در خیابان‌های تهران برای مراجعه به مدارس خبر داده است. ترافیکی که بیش از 3 دهه است که برای حذف آن تلاش شده اما طرح‌هایی چون ساخت و بهره‌برداری پل‌ها، زیرگذرها، اجرای طرح‌های ترافیکی مختلف و زوج و فرد کردن پلاک‌های خودر و... که از سوی مدیران شهری ارائه و اجرا ‌شده، نتوانسته معضل ترافیک تهران را حل کند. هرساله با آغاز ماه مهر و شروع فصل پاییز خیابان‌های تهران قفل می‌شود و تهرانی‌ها را با معضل آلودگی هوا نیز روبه‌رو می‌کند.

آغاز تغییر و تحولات در طرح ترافیک تهران

سال‌ها است که بسیاری از مدیران و کارشناسان شهری بر این امر معتقدند که شیوه‌های فعلی کنترل ترافیک در تهران منسوخ شده و باید تحولی در ساز و کار کنترل ترافیک خیابان‌ها و معابر این کلانشهر بزرگ ایجاد کرد. تحولی که به تغییر در طرح ترافیک تهران انجامید و ساز و کارها برای بازنگری و تغییر در آن از ماه‌های آخر سال 96 آغاز شد. شورای حمل و نقل و ترافیک شهر تهران، طرح جدید ترافیک برای سال ۱۳۹۷ را تصویب کرد و شورای اسلامی شهر تهران نسبت به نحوه اجرا و نرخ عوارض تصمیم‌ گرفت. گرچه طرح ترافیک برای سال 97 با تغییراتی همراه بود و حتی سامانه‌ای برای عضویت مالکان خودرو برای دریافت کارت تردد در محدوده طرح ترافیک ایجاد شد اما تغییرات آنچنان به چشم مردم تهران نیامد تا اینکه در سال 98 با اعلام جزئیات جدید طرح ترافیک تهران موج نگرانی‌ها و اعتراض‌ها برپا شد. براساس طرح ترافیک 98 و محدوده زوج و فرد که حالا به محدوده کاهش آلودگی هوا تغییر نام داده، رانندگان در سال 98 می‌توانند 80 روز به‌صورت رایگان در کل سال (هر فصل 20 روز، غیرقابل انتقال به فصل بعد) وارد محدوده کاهش آلودگی هوا شوند. برای افرادی که محل سکونت‌شان در محدوده کاهش آلودگی هوا قرار دارد، بابت یک بار خروج قبل از ساعت 8:30 و یک بار ورود بعد از ساعت 17 عوارضی دریافت نخواهد شد. در بین این ساعات نیز درصورت تردد، برای آنان تخفیف 50 درصدی در نظر گرفته شده است. عوارض ورود به محدوده کاهش آلودگی هوا بین 7 تا 20 هزار تومان بر اساس ساعت ورود به محدوده درنظر گرفته شده است. این موارد اما مضاف بر شرایطی است که در سال ۱۳۹۷ به طرح ترافیک تهران اضافه شده بود. براساس آنچه در متن خبر جزئیات به تصویب رسیده طرح ترافیک در سال 97 منتشر شده است: علاوه بر روزهای جمعه و تعطیل، در روزهای پنجشنبه هم طرح ترافیک اجرا نمی‌شود و زمان اجرای طرح در روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۶:۳۰ الی ۱۹ خواهد بود. همچنین برای رفاه حال ساکنان داخل محدوده طرح، این شهروندان مجاز خواهند بود صبح‌ها تا قبل از ساعت ۸:۳۰ صبح از محدوده خارج شوند و بعدازظهرها بعد از ساعت ۱۷ به منازل خود بازگردند. اما از تیرماه سال 98 که طرح ترافیک و محدوده کاهش آلودگی هوا به صورت رسمی اجرایی شد، بر موج نارضایتی‌ها نیز افزوده شد. سیده فاطمه ذوالقدر، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در جلسه مجمع نمایندگان تهران با شورای اسلامی شهر گفت: «طرح ترافیک جدید و محدوده‌های آلودگی هوا که از اول تیرماه اجرایی شده است، نارضایتی را در میان شهروندان تهران ایجاد کرده است که ضروری است به خواسته‌ها و انتظارات مردم در برنامه‌های شهری دقت نظر بیشتری شود.»

از انتقادات تا احتمال تغییر در طرح جدید

طرح ترافیک جدید تهران که چند ماهی است در معابر پایتخت اجرایی شده، بارها مورد انتقاد پلیس قرار گرفته و از رئیس پلیس راهور ناجا تا رئیس پلیس تهران نقدهایی را به آن وارد کرده‌اند؛ انتقاداتی که در آخرین اظهارنظرها احتمال اعمال یکسری تغییر در این طرح را زیاد کرده است. اواخر مردادماه امسال بود که سردار سیدکمال هادیانفر، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا در نشست با خبرنگاران درمورد طرح ترافیک جدید تهران گفت: «به نظر خودم این طرح کارساز نیست چرا که مضاف بر اینکه مردم را بدهکار می‌کند، با توجه به هزینه‌های زیادی که از مردم دریافت می‌شود، برای مصلحت شهر تهران نیز خوب نیست. در این طرح مردم یک و نیم روز می‌توانند وارد یک محدوده شوند و سپس اگر پول داشته باشند و پول بدهند می‌توانند باز هم وارد شوند.» او در همان نشست از تهیه گزارشی درمورد این طرح با امضای فرمانده ناجا خبر داد و گفت که به زودی این گزارش به شهردار تهران داده و به زودی در این مورد اطلاع‌رسانی خواهد شد.

در همان ایام بود که گزارش‌هایی از افزایش حجم ترافیک در معابر اطراف محدوده «کاهش» نیز اعلام شد و برخی از شهروندان نیز نارضایتی خود از اجرای این طرح را اعلام کردند. در مقابل افرادی هم از موثر بودن طرح ترافیک جدید تهران سخن گفته و از آن دفاع کردند تا همین چند روز پیش سردار حسین رحیمی، رئیس پلیس تهران از احتمال تغییر در این طرح خبر داد. به گزارش ایسنا، او که درمورد تدابیر ترافیکی پلیس برای مهر ماه صحبت می‌کرد، به خبرنگاران گفت: «پیش‌بینی ما این است که ترافیک همزمان با آغاز مهر ماه و بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها به میزان ۲۰ تا ۲۵ درصد در معابر تهران افزایش پیدا کند. در همین راستا نیز تمهیدات ترافیکی را در معابر تهران اتخاذ کرده‌ایم. همچنین پیشنهاداتی را درخصوص طرح ترافیک و طرح کاهش آلودگی هوا داده‌ایم که احتمالا تغییراتی در آن اعمال خواهد شد.» تاکید رئیس پلیس راهور ناجا بر کارساز نبودن طرح ترافیک و خبر رئیس پلیس پایتخت از احتمال تغییر در طرح ترافیک بار دیگر این طرح را بر سر زبان‌ها انداخت؛ موضوعی که سردار محمدرضا مهماندار، رئیس پلیس پایتخت نیز آن را تایید کرد و درباره پیشنهادات پلیس برای تغییر در طرح ترافیک پایتخت گفت:‌ «هر طرح جدیدی که اجرا می‌شود حتما بعد از مدتی نیاز به اصلاحات دارد و طرح ترافیک جدید تهران هم از این قاعده مستثنا نیست. این طرح هم نیاز به اصلاحات دارد.»

رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ با بیان اینکه مجموعه نیروی انتطامی با استفاده از آمارها، مستندات و... طرح ترافیک جدید تهران را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و بررسی کرده‌ است، گفت: «ما اشکالات این طرح را بررسی و شناسایی کرده‌ایم که در یک گزارش جمع‌بندی برای شهردار تهران ارسال شده است.» مهماندار با تایید اینکه احتمال تغییر در طرح ترافیک جدید تهران وجود دارد گفت‌: «امیدواریم که این طرح هرچه زودتر در جلسه شورای ترافیک شهر تهران که با دستور شهردار تهران بزرگ تشکیل جلسه می‌دهد، مطرح شده و به موارد و پیشنهادات مطرح شده از سوی پلیس رسیدگی شود.» رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ درمورد اینکه احتمال اعمال چه تغییراتی در طرح ترافیک تهران وجود دارد، گفت:‌ «پلیس در موارد مختلفی از ساعت اجرا تا شیوه اجرا نظراتی را داشت که آن را مطرح کرده و در اختیار شهرداری قرار داده‌ایم تا در اولین جلسه شورای ترافیک بررسی شده و نتایج نهایی آن اعلام شود.»

آغاز ماه مهر و داستان دنباله‌دار ترافیک

گرچه ترافیک معضل همیشگی تهران در دهه‌های اخیر بوده اما آغاز ماه مهر و شروع دوباره مدارس یکی از بدترین زمان‌هایی است که این شهر را با ترافیک پرحجم روبه‌رو می‌کند. هرساله مدیران شهر برای کاهش این معضل دست به اقداماتی می‌زنند. مثلا طرح شناور کردن ساعات کاری ادارات استان تهران که چند سالی است به دستور استاندار با آغاز سال تحصیلی اجرا می‌شود، از جمله‌ طرح‌ها برای کاهش بار ترافیکی تهران است. امسال اما این طرح با طرح کاهش ترافیک تهران هم راستا است؛ طرحی که خود متهم به عدم کارایی برای کاهش بار ترافیکی پایتخت است. گرچه این طرح در راستای بازنگری طرح ترافیک تهران که اغلب پایتخت‌نشینان را با مشکل مواجه کرده بوده اما این طرح متحول شده نیز دردی را از ترافیک تهران دوا نکرده است. حال گرچه پلیس قول تلاش برای روان‌سازی خیابان‌های تهران در آغاز سال تحصیلی را داده اما باید منتظر ماند و دید که مدیران و تصمیم‌گیران شهری چه برنامه‌ای برای کنترل ترافیک تهران دارند.