غفلت صنعت بیمه از سود کلان بیمه نامه‌های آثار با ارزش تاریخی
از بناهای تاریخی تهران تنها سه بنای تاریخی کاخ گلستان، کاخ نیاوران و موزه ملی ایران بیمه شده‌اند، خبری تلخ اما کاملا واقعی است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از چابک آنلاین، حوادث غیرمترقبه همواره بناها و آثار تاریخی کشور را تهدید می‌کند اما در حالی که بیش از یک قرن است که در سایر کشورها این آثار تحت پوشش بیمه قراردارند تا در صورت وقوع حادثه مرمت آنها تسریع یابد اما در ایران اثری از بیمه کردن آثار تاریخی مشاهده نمی شود.
گذری بر وضعیت عمومی بناهای تاریخی در کشور بیانگر آن است، که برخی از این میراث به حال خود رهاشده و آن‌طور که باید به آنها توجه نمی‌شود.
یکی ازراهها جلوگیری از تخریب اماکن تاریخی گستراندن چتر بیمه بر بالای سرآثار تاریخی است.
بیش‌از یک قرن است که بسیاری از کشورها، بیمه نامه های خاصی را برای آثار تاریخی درنظر می‌گیرند که درصورت وقوع حادثه‌ای مرمت این آثار تسریع شود.
در اروپا از این بیمه خاص باعنوان «بیمه تمام حوادث آثار هنری» یاد می‌شود، اما آنطورکه مشخص است شرکت‌های بیمه در ایران حاضربه پذیرش چنین ریسکی نیستند.
زیرا قیمت‌گذاری این آثار کار بسیارسختی است و نیاز به کارشناسان خبره دارد.
" امیرحسین قربانی" معاون فنی شرکت بیمه ما گفته که میراث فرهنگی برای بیمه نکردن ابنیه های تاریخی دلایلی دارد اما مهمترین دلیل آن به کمبود بودجه و اولویت پایین بیمه دربین سایر مسایل است.
وی ادامه داد: سازمان میراث فرهنگی میراث دار تاریخ کشور ایران است و به همین دلیل وظیفه خطیری بر عهده این سازمان است اما کماکان برخی از ابنیه‌های تاریخی مانند مجموعه سعدآباد، فاقد بیمه نامه مناسب آتش سوزی هستند.
معاون فنی شرکت بیمه ما بیان کرد: کشورما به لحاظ میراث فرهنگی وتاریخ ، در تراز بالای جهانی قرار دارد واز طرفی در حادثه خیزی نیز رتبه بالایی دارد، این دو باعث می شوند که اهتمام بیشتری به بحث پوشش بیمه ای مناسب ابنیه واشیا تاریخی خود داشته باشیم چراکه حوادثی مانند حریق و زلزله وسیل همواره آنها را تهدید می کند و قدمت این بناها آنها را بیشتر از سایربناها آسیب پذیر ساخته است.
قربانی افزود: وقوع حریق در بازار قدیمی تبریز در اردیبهشت 1398 که خوشبختانه تحت پوشش بیمه قرارداشت، زلزله ای که منجر به تخریب ارگ تاریخی بم در دی ماه سال 1382 شد از جمله اتفاقات تلخی است که برای میراث فرهنگی ما اتفاق افتاده است.
وی، ضمن اعلام آمادگی صنعت بیمه برای همکاری های گسترده تر با سازمان میراث فرهنگی ومجموعه داران اشیای تاریخی گفت : بیمه نامه تمام خطرآثار هنری، از جمله بیمه نامه هایی است که در اروپا برای آثارهنری ارائه می شود همچنین تعدادی ازشرکتهای بیمه بصورت تخصصی اشیا هنری و ابنیه تاریخی را تحت پوشش قرار می دهند مانند شرکت بیمه آکسا آرت.!
معاون فنی شرکت بیمه ما عنوان کرد: در کشورما نیز ظرفیت لازم برای ارائه انواع پوشش های بیمه ای از جمله بیمه آتش سوزی برای ابنیه تاریخی ولوازم دارای ارزش تاریخی وجود دارد ولی این ظرفیت مغفول مانده که البته بیمه دارایی های با ارزش تاریخی کمی متفاوت تر از سایر بیمه نامه هاست.
قربانی عنوان کرد:اشیای تاریخی بر اساس ارزش توافقی بیمه می شوند به عبارت ساده تر چون نمونه مشابه در بازار برای آنها یافت نمی شود وارزش معنوی این ساختمان و لوازم است که اهمیت دارد ، ارزش سرمایه توسط کارشناس خبره تعیین و بین بیمه‌گر و بیمه گذار مورد توافق قرار می گیرد.
وی ادامه داد: ازمزایای این بیمه نامه عدم اعمال قاعده نسبی سرمایه است (در صورت بروز خسارت دچار کم بیمه شدگی نمی شود) ودرحال حاضر معدود بیمه نامه هایی که توسط بیمه گران برای سازمان میراث فرهنگی یا کلکسیونرها برای اشیاوابنیه تاریخی وهنری ارائه می شود حداقلی از خطرات را تحت پوشش قرار می هد درحالیکه می توان پوشش های متنوع تری به آنها اضافه کرد واضافه کردن این پوشش ها روی افزایش حق بیمه هم تاثیر خواهد داشت.
ناگفته پیداست که حفظ و احیای بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی ازجمله دغدغه‌های همیشگی دوستداران میراث فرهنگی بوده اما مسئولین سازمان میراث فرهنگی همواره کمبود بودجه و عدم تمایل شرکت های بیمه، به بیمه کردن این اماکن را از دلایل اصلی عدم بیمه کردن بناهای تاریخی عنوان می کنند .
حسن صدریه کارشناس صنعت بیمه هم بیان کرده: بیمه کردن ابنیه تاریخی امری تخصصی است که ارزیابی برای تخمین ارزش مورد بیمه مهمترین قسمت آن است.
وی افزود: از آنجائی که در ایران بازار مشخصی برای این آثار و اماکن وجود ندارد، یعنی خرید وفروش نمی شود و قیمت پایه ای برای آنها وجود ندارد محاسبه حق بیمه بسیار سخت است.
صدریه گفت: البته این امر کار غیرممکنی نیست اما کاری تخصصی و دقیق است و به همین دلیل شرکت های بیمه به دنبال این بخش نمی روند.
این کارشناس صنعت بیمه عنوان کرد: درکشورهای دیگر بیمه اشیاء و اماکن تاریخی وجود دارد زیرا درآنجا بازار مشخصی برای این اشیاء وجود دارد و افرادی که در تعیین ارزش اموال خبره هستند در این زمینه فعال هستند.
صدریه گفت: ابنیه تاریخی در ایران متعلق به دولت است و به همین دلیل بازاری برای خرید و فروش ندارد و ارزش مشخصی هم ندارد و تا زمانیکه ارزش آن مشخص نباشد نمی تواند بیمه شود.
وی، اظهار کرد: این ابنیه چون میراث تاریخی ایران است باید توسط شرکت های بین المللی بیمه شوند زیرا اگر ضرری به آنها وارد شود، ضرربه ثروت ملی ایران وارد می شود و آن ضرر باید ازجانب منبع دیگری جبران شود نه اینکه مجددا از سمت دولت جبران شود.
اردیبهشت ماه سالجاری نمایندگان مجلس شورای اسلامی در مصوبه‌ای دولت را مکلف کردند بناهای تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی را بیمه کند.
درهمین راستا محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی کشور اذعان داشته که موضوع بیمه آثار تاریخی طرحی بود که در مجلس نوشته شد اگر بودجه ای برای آن اختصاص پیدا کند می توانیم همه آثار را تحت پوشش بیمه ای قرار دهیم. تنها کافی است به عنوان قانون مصوب شده و برایش بودجه تعلق بگیرد.
واقعیت این است که، چیزی درحدود 33000 بنای تاریخی درکشور وجود دارد اما تنها تعداد اندکی از این اماکن تاریخی تحت پوشش بیمه قرارگرفته‌اند و همواره حوادث غیر مترقبه این آثار با ارزش را تهدید می کند.
به نظر می رسد صنعت بیمه وسازمان میراث فرهنگی هنوز راه حل مناسبی برای رفع چالش بیمه نداشتن آثار تاریخی کشور نیافته اند.
تاخیردر این امر، بدون شک لطمه بزرگی به آثارتاریخی کشور خواهد زد مگر اینکه صنعت بیمه و سازمان میراث فرهنگی باآغوشی باز به سراغ بیمه نامه آثار تاریخی کشور بروند.
