کوهنوردی؛گروهی یا انفرادی؟
کوهنوردی گرما و سرما سرش نمیشود و همیشه کسانی که به دنبال این تجربه ناب هستند کم نیستند. این ورزش یا تفریح البته آنقدرها هم کار سادهای نیست و اگر قواعد آن را خوب نشناسید، حتی ممکن است خطرناک هم باشد. اگر قصد کوهنوردی دارید خواندن این نکات را از دست ندهید.
در طول یک برنامه کوهپیمایی این مهارتها به کارتان میآید:
اگر گم شدید تا ١٠ بشمارید
به گزارش اقتصادآنلاین، شهروند نوشت: حالا که همه وسایل لازم را توی کولهپشتیتان چیده و اعضای گروه را دور هم جمع کردهاید، میتوانید تقریبا با خیال راحت برنامه کوهپیماییتان را شروع کنید. البته به شرطی که با اصول اولیه کوهپیمایی آشنا باشید و بدانید چطور در طول راه از خودتان محافظت کنید. کافی است مهارتهای مسیریابی، نقشهخوانی و نکات مهم برای بالا رفتن از کوه را یاد بگیرید و توصیههای کوهنوردها و امدادگران را هم جدی بگیرید تا احتمال گمشدنتان کمتر شود و اگر هم راه را گم کردید، خودتان را به جایی برسانید که گروههای امدادی زودتر پیدایتان کنند.
نقشهخوانی و مسیریابی جزو مهارتهای پایهای است که کوهنوردان باید یاد بگیرند. نقشه، قطبنما و GPS در پیدا کردن راه کمکتان میکند.
موقعیتتان را مرتب روی نقشه کنترل کنید؛ حتی اگر مسیرتان مشخص است. روش کار با نقشههای توپوگرافی را یاد بگیرید. در طول مسیر باید بتوانید موقعیت خودتان را روی این نقشهها پیدا کنید.
هرگز از مسیرهای اصلی خارج نشوید و حواستان به زمان لازم برای بازگشت باشد.
برای کوهپیمایی مسیرهایی را انتخاب کنید که پرشیب، سنگی یا در کنار پرتگاه نباشد.
از گروه فاصله نگیرید تا راه را گم نکنید. اگر گم شدید طبق این اصل عمل کنید: «بایستید، فکر کنید، مشاهده کنید و برنامهریزی کنید.»
بایستید: اگر احساس کردید که گم شدهاید، بایستید. تا ١٠بشمارید. آب بنوشید. میان وعدهای بخورید و موقعیتتان را ارزیابی کنید.
فکرکنید: آخرین بخش مشخص از مسیری که به یاد میآورید کجا بوده است؟ آیا میتوانید به نقطه مشخصی روی نقشه برگردید؟ اگر مطمئن هستید، با دقت به آن نقطه باز گردید و موقعیتتان را ارزیابی کنید.
مشاهده کنید: آیا میتوانید به مسیر یا موقعیت مشخصی برگردید؟ اگر نه، همانجا بمانید. اگر نزدیک مسیر اصلی بمانید پیدا کردن شما برای نجاتگران راحتتر است.
برنامهریزی کنید: اگر چند نفرهستید، در مورد برنامه با هم گفتوگو کنید. در صورتی که تنها هستید هم برنامه را با صدای بلند برای خودتان مرور کنید. اگر موقعیت شما با اجرای برنامه تغییر پیدا کرد دوباره از مرحله «ایستادن» استفاده کنید تا به راهحل برسید.
همیشه یک سوت همراهتان داشته باشید. صدای سوت بلندتر و نافذتر از صدای شماست. مطمئن شوید که همه اعضای گروه و حتی کودکان یک سوت برای خودشان دارند. (سه سوت کوتاه، یک علامت جهانی برای درخواست کمک است.)
نحوهحرکت روی سطح شیب دار
اصول پیادهروی روی شیب بستگی به فصل و شرایط جغرافیایی منطقه دارد. ولی این چند نکته همیشه به کار میآید:
نفس کشیدن: اگر احساس کردید که تند تند یا بریده بریده نفس میکشید، به این معنی است که سریع قدم برمیدارید. آرامتر حرکت کنید.
استراحت کردن: ۳ دقیقه در هر نیم ساعت و ۵ دقیقه در هر یک ساعت استراحت کنید. ولی استراحت بیشتر باعث سرد و سفت شدن ماهیچهها میشود.
توجه به پاها: در پاهای ما اعصاب فراوانی وجود دارد که اگر آسیب ببینند، ممکن است دردناک شوند و نتوانیم سفرمان را ادامه دهیم. بنابراین به کیفیت، جنس و راحتی جورابها و از آن مهمتر کفشهایتان اهمیت بدهید و قبل از شروع پیادهروی مطمئن شوید که کفشهایتان مناسب است.
حفظ امنیت در شیب: بخش زیادی از ایمنی شما در طبیعت به عهده خودتان است. وقتی روی سراشیبی راه میروید سنگها را از جایشان حرکت ندهید؛ چون احتمال سقوط آنها وجود دارد. اعضای گروه باید در امتداد و زاویه مناسبی حرکت کنند تا سقوط سنگ یا وسایل آنها به کسی آسیب نرساند. بنابراین قبل از برداشتن هر قدم از ثابت و محکم بودن تکه سنگ زیر پایتان مطمئن شوید.
حرکت در سربالایی: در سربالاییها زیگزاگی حرکت کنید و بهطور مستقیم بالا نروید. در حرکت زیگزاگی تحمل وزن بدن برای کف پاها آسانتر است و میتوانید در زمان و انرژیتان صرفهجویی کنید.
پایین رفتن از سراشیبی: این کار از سر بالایی رفتن سختتر است و قوزک و زانوهایتان را بیشتر خسته میکند. هنگام پایین رفتن از سراشیبی زانوهایتان را خم کنید و وزنتان را از یک پا به پای دیگر انتقال دهید.
در کوهپیمایی گامهایتان باید کوتاه، آهسته و پیوسته باشد. تنفس منظم و ارادی داشته باشید و عمل دم را از بینی و بازدم را از دهان انجام دهید.
هرگز ندوید.
با سرمازدگی و گرمازدگی چهکنیم؟
دمای بدن ممکن است به دو صورت از حالت طبیعی خارج شود: سرمازدگی و گرمازدگی
کاهش دمای بدن (هیپوترمی): یعنی افت واضح و مشخص دمای مرکزی بدن در اثر تماس طولانی یا ناگهانی با سرما. این حالت یک تهدید جدی برای جان کوهنوردان است؛ بهخصوص اگر با نشانههای اولیه و هشداردهنده آن آشنا نباشند. حتی در سرمای خفیف هم احتمال افت دمای بدن وجود دارد و باد و رطوبت میتواند باعث شروع ناگهانی هیپوترمی شود.
علایم کاهش دمای بدن عبارتند از: لرز، کلام منقطع و بیتفاوتی.
برای پیشگیری از هیپوترمی خودتان را گرم و خشک نگه دارید و به مقدار کافی مایعات بنوشید. لباسهای خیستان را با لباسهای گرم و خشک عوض کنید. غذا و مایعات گرم مصرف کنید و حتما کلاه بگذارید.
یخ زدگی: شکل شدیدتر هیپوترمی است که باعث منجمد شدن بافتها و پوست میشود. دریخزدگی پوست تغییر رنگ میدهد و به خاکستری گرایش پیدا میکند و بافت آن سخت میشود. اگر کسی از افراد گروه دچاریخ زدگی شد، عضویخ زده را به مدت ٢٠دقیقه در آب گرم (٣٠ تا ٤٠ درجه سانتیگراد) قرار دهید. برای گرم کردن ناحیه آسیب دیده از آتش استفاده نکنید، عضو را ماساژ ندهید و مراقب باشید یخزدگی تکرار نشود.
خستگی گرمایی: معمولا با کرامپهای عضلانی، تشنگی شدید، خستگی شدید و ناگهانی مشخص میشود.
گرمازدگی: در اثر پیشرفت خستگی گرمایی ایجاد میشود و نشانههای آن عبارتند از: تعریق شدید، گیجی، سردرد، تهوع و تندی ضربان قلب.
حمله گرمایی: شدیدترین و خطرناکترین آسیب ناشی از گرما است که میتواند کشنده باشد. در این وضع سیستم کنترل دمای بدن آسیب میبیند و فرد دچار سرگیجه شدید وعدم تعریق میشود و ممکن است سیستم عصبی او هم کاملا از کار بیفتد. حمله گرمایی میتواند کشنده باشد.
برای درمان حمله گرمایی مصدوم را به پشت بخوابانید و پاهایش را بالا قرار دهید تا جریان خون کافی به مغز او برسد. هر چیز خنک و سردی که دارید را در محل عبور شریانهای بزرگ قرار دهید (مانند زیر بغل، کشاله ران، گردن.) یک دستمال خیس روی پیشانی مصدوم قرار دهید و او را باد بزنید.
تلفن همراه و نجات
اگر خدای نکرده از گروه دور بمانید و راه را گم کنید، یک تلفن همراه شارژ شده برگ برنده شماست. میتوانید به یکی از اعضای گروه، دوستی که اطلاعات سفرتان را به او دادهاید یا سازمانهای امدادرسان زنگ بزنید و اگر هم آنتن نداشتید با ١١٠ تماس اضطراری برقرار کنید. بنابراین بهتر است برنامهتان را با باتری کاملا شارژ شده شروع کنید و اگر مسیرتان طولانی است یک باتری اضافه شارژ شده هم با خودتان ببرید. برای درخواست کمک به این نکات توجه کنید:
با هر کدام از این افراد که تماس گرفتید، موقعیت خودتان و نشانههای آن را به دقت برایش توضیح بدهید و بعد از درخواست کمک سر جایتان بمانید.
احتمالا زمان زیادی طول میکشد که تیم امدادی خودش را به شما برساند. در این مدت اگر چیزی لازم داشتید، میتوانید از بسته (+١٠) استفاده کنید.
تا رسیدن نجاتگران در محلی دور از درختان و موانع دیگر مستقر شوید تا اعضای گروه امداد بتوانند به راحتی شما را از داخل بالگرد ببینند.
اگر کمپ زدهاید، دور از آبهای خروشان مستقر شوید تا صدای نجاتگرانی را که دنبالتان میگردند بشنوید.
مشکلات و آسیبهایی که ممکن است در کوهپیمایی برایتان پیش بیاید
قبل از تشنگی آب بنوشید
خیلی از خطرهایی که کوهنوردها را تهدید میکند، در برنامههای کوهپیمایی هم وجود دارد؛ بهخصوص اگریک روز خیلی گرم یا خیلی سرد را برای برنامهتان انتخاب کرده باشید. مهمترین آسیبهایی که کوهپیمایان را تهدید میکند از دست دادن آب بدن و اختلالات دمایی است که اینجا نشانهها و کمکهای اولیه و راههای پیشگیری از آنها را آوردهایم.
دهیدراتاسیون
در اثر از دست دادن آب و املاح بدن اتفاق میافتد. بیشتر کوهنوردان در برنامههای سنگین دچار درجاتی از دهیدراتاسیون میشوند که ناشی از فعالیت بیش از اندازه است. کمبود آب بدن میتواند یک مشکل جدی باشد و نیاز به توجه فوری دارد. بنابراین برای جلوگیری از آن قبل از اینکه تشنه شوید، آب بنوشید و یادتان باشد که بدن در ارتفاعات بالاتر به آب بیشتری نیاز دارد. از فرد دهیدره بخواهید که هر ١٠ تا ١٥ دقیقه یک بار مقداری از مایعات را بنوشد؛ حتی اگر احساس تشنگی نکند.