نگاهی به سرانجام عرضه‌های اولیه در سال 97/ ریسک اندک و بازده مناسب نمادهای تازه وارد، مشوقی برای سرمایه گذاران

اقتصاد آنلاین - محمد امین خدابخش؛ سال 97 در حالی پایان یافت که از ابتدای سال گذشته تا آخرین روز معاملاتی این سال چندین نماد جدید در چهارچوب عرضه اولیه به جمع نمادهای موجود در بورس و فرابورس پیوستند. این عرضه‌ها که هدف از آنها توسعه عرضی بازار سرمایه و بهره‌مندی هرچه بیشتر شرکت‌ها از مزایای حضور در بازارهای مالی است، در سالی که گذشت رونق بهتری را نسبت به سال‌های قبل از آن تجربه کردند.

فرآیند عرضه اولیه که از ابتدای سال یاد شده تغییرات محسوسی را طی کرده است، در این سال به لطف عزم جدی مسئولان بازار برای افزایش تعداد عرضه‌ها و تغییر روش عرضه به بوک بیلدینگ، در سال‌های اخیر توانست با برقراری عدالت به میزان بیشتری در اختیار سهامداران قرار بگیرد. همین امر در کنار ذهنیت بسیار خوبی که در میان سهامداران نسبت به عرضه های اولیه شکل گرفته است سبب شد تا در این سال شاهد استقبال بازار از 22 عرضه اولیه باشیم.

افزایش بیش از سه برابری کدهای شرکت کننده تنها طی یک سال/ کدام نمادها بیشترین بازده را داشتند؟

سرمایه گذاران که شرکت در عرضه های اولیه را امری کم ریسک و به دور از زیان یافته بودند در سال 97 توانستند با افزایش اقبال به این عرضه‌ها تغییری محسوس در میزان کدهای معاملاتی شرکت کننده ایجاد کنند. بر این اساس در حالی که نمادهای عرضه شده در ماه‌های ابتدایی 97 با استقبال حدود 100 هزار کد معامله می‌شد، تعداد این کدها در روزهای پایانی سال جاری از 350 هزار کد فراتر رفت؛ معیاری که به خوبی میزان علاقه مردم را به شرکت در این فرایند کم ریسک آشکار می‌کند.

البته در بررسی عرضه اولیه نمادها و میزان استقبالی که در سال 97 از آنها شد، تنها نباید به کم ریسک بودن آنها اکتفا کرد. این سهم‌های تازه وارد در کنار ریسک اندک خود مواهب دیگری نیز دارند که از مهم ترین آنها می توان به بازده مناسبی که نسیب سرمایه گذاران می‌کنند اشاره کرد. با اندک نگاهی به تاریخچه معاملات در سالی که گذشت می‌توان دریافت که این نمادها در روزهای پس از عرضه خود، سودی حداقل 25 درصدی را نصیب مالکان خود کرده‌اند. همین امر نیز سبب شد تا شاهد سیر صعودی کدهای شرکت کننده در فرآیند یاد شده باشیم. بر این اساس اگر شما به عنوان یک سرمایه گذار از ابتدای سال جاری فقط در عرضه‌های اولیه شرکت می‌کردید تا پایان سال سودی در حدود 2.5 میلیون تومان به ازای هر کد معاملاتی نصیبتان می‌شد. اگر بخواهیم نگاهی به روند سودآوری این عرضه ‌ها بیاندازیم بی شک می‌توان گفت که طی این سال «زپارس» با 170 درصد بازده بیشترین عایدی را برای مالکان خود به همراه داشته است، نمادهای «تاپکیش» و «نطرین» نیز به ترتیب با 130 و 97 درصد بازده، رتبه‌های بعدی را از این حیث به خود اختصاص داده‌اند.

فرابورس پیشتاز در جذب شرکت‌ها

با نگاهی به ترکیب عرضه‌های اولیه سال 97 در بازار سهام کشور می توان دریافت که از مجموع 22 عرضه انجام شده 15 عرضه در چهارچوب فرابورس و هفت عرضه دیگر در بورس تهران انجام شده است. در  این سال فرابورس ایران از عرضه اولیه سهام شرکت‌های پتروشیمی غدیر، تجارت الکترونیک پارسیان کیش، کشت و دام قیام اصفهان، کشاورزی و دامپروری بینالود نیشابور، صنایع ماشین‌های اداری ایران، کشاورزی مکانیزه اصفهان کشت، داروسازی آوه سینا، عطرین نخ قم، تولیدات پتروشیمی قائد بصیر، سنگ آهن گهر زمین، کشت و دامداری فکا، مجتمع کشت و صنعت و دامپروری و مرغداری دشت خرمدره، تولید و مدیریت نیروگاه زاگرس کوثر، بیمه معلم و مجتمع تولید گوشت مرغ ماهان میزبانی کرد. این در حالی است که طی همین سال بورس تهران شاهد حضور نمادهایی همچون پتروشیمی پارس، شرکت‌های تامین سرمایه لوتوس پارسیان و نوین، فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش و سامان پرداخت بوده است.

امیدواری به روند عرضه‌ها در سال جاری

اما به جز شرکت‌های یاد شده در این سال شرکت‌های بسیار دیگری نیز بودند که در بورس یا فرابورس درج نماد شدند. این شرکت‌ها که از میان آنها می‌توان به اسامی همچون پتروشیمی نوری اشاره کرد در سال 97 از ورود به گردونه معاملات باز ماندند. به نظر می‌رسد دلیل طولانی شدن روند عرضه در این نمادها، مساعد نبودن شرایط شرکت‌ها برای ورود به چرخه داد و ستد در بازار سهام باشد. در همین راستا انتظار می‌رود که در سال پیش رو شاهد عرضه اولیه شرکت‌هایی نظیر مجتمع‌های پتروشیمی نوری، بوعلی و بندر امام باشیم. به هر روی دلیل این رویداد هرچه که باشد، همچنان می‌شود به عرضه آنها در سال آتی امیدوار بود؛ امیدی که با توجه به لزوم خصوص سازی بیشتر و میل سیاست گذاران و شرکت‌ها به استفاده از مزایای تامین مالی از بازار سهام بیراه نخواهد بود.