بهبود روند صادرات نفت ایران در نیمه نخست سپتامبر

اقتصادآنلاین - صدرا خلف؛ بررسی‌های انجام شده از جانب نشریه «پلاتس» نشان می‌دهد که صادرات نفت ایران در نیمه اول ماه سپتامبر در مقایسه با ماه اوت افزایش داشته است اما این رقم در مقایسه با میانگین صادرات نفت ماه اوت، کاهش داشته است. این موضوع حاکی از آن است که خریداران نفت ایران تحت فشارهای ایالات متحده و در پیش بودن اعمال تحریم‌های نفتی از ماه نوامبر، در حال کاهش وابستگی خود هستند.

طبق برآورد «پلاتس»، صادرات نفت خام و میعانات گازی ایران در نیمه نخست سپتامبر به صورت میانگین 1.69 میلیون بشکه در روز بوده در حالی که در بازه زمانی مشابه ماه اوت این رقم معادل 1.48 میلیون بشکه در روز بوده است. با این حال میانگین صادرات ماه اوت معادل 1.92 میلیون بشکه بوده و در ماه جولای این میزان معادل با 2.32 میلیون بشکه در روز بوده است.

گفتنی است، در بین 1.69 میلیون بشکه نفت صادر شده در نیمه اول ماه سپتامبر، حدود 1.5 میلیون بشکه آن به صادرات نفت خام به صورت میانگین اختصاص داشته و باقی آن متعلق به میعانات گازی بوده است.

لازم به ذکر است، پیگیری داده‌های مرتبط با صادرات نفت ایران از کشتیرانی‌ها با نزدیک شدن به موعد تحریم‌ها از اعتبار کمتری برخوردار خواهد بود زیرا واردکنندگان تلاش خواهند کرد تا با اتخاذ روش‌های مخفیانه‌تر به خرید نفت بپردازند. برای مثال حمل و نقل محموله‌ها به طور کشتی به کشتی و خاموش کردن یا دستکاری سیستم شناسایی خودکار کشتی‌ها (AIS) از جمله روش‌هایی است که گفته می‌شود در دور قبلی تحریم‌های ایران نیز مورد استفاده قرار می‌گرفت تا صادرات نفت را تداوم بخشد.

در بین بازارهای صادراتی، صادرات نفت به چین به عنوان بزرگترین خریدار نفت ایران از 463،333 بشکه در نیمه اول اوت به 813،333 بشکه در نیمه اول سپتامبر افزایش یافته است. در کل ماه اوت صادرات نفت به چین معادل با 505،033 بشکه به صورت میانگین بوده است؛ اما صادرات نفت کشورمان به هند در نیمه اول سپتامبر به 114،267 بشکه در روز به صورت میانگین کاهش یافته که 20 هزار بشکه کمتر از بازه زمانی مشابه ماه اوت است.

شایان ذکر است، طبق برآورد «پلاتس»، هند در کل ماه اوت به صورت میانگین 428 هزار بشکه نفت در روز از ایران خریداری کردهاست. به گفته برخی از منابع، تقاضای پالایشگاه‌های دولتی هند برای خرید نفت از ایران در نیمه دوم سپتامبر افزایش خواهد یافت. با این حال انتظار می‌رود تحت فشارهای ایالات متحده، صادرات نفت ایران به هند همچنان شاهد روند کاهشی باشد. در آخر هفته گذشته بود که اعلام شد هند بهای نفت خام وارداتی از ایران را به روپیه خواهد پرداخت.

شایان ذکر است، جریان صادراتی نفت کشورمان به اروپا در نیمه اول ماه سپتامبر شاهد رشد مناسبی نسبت به زمان مشابه ماه اوت بود و با افزایش 117 هزار بشکه‌ای، به صورت میانگی  615،180 هزار بشکه نفت به قاره سبز صادر شد. ایتالیا، ترکیه و اسپانیا عمده خریداران نفت ایران در نیمه اول سپتامبر بودند. در این شرایط، بعید است که این جریان با فرارسیدن تحریم‌ها در ماه نوامبر بدین شکل باقی بماند.

در حال حاضر عمده تحلیلگران بر این باورند که تحریم‌ها بین یک تا 1.4 میلیون بشکه از صادرات نفت کشورمان را از بازار حذف خواهد کرد. در شش ماه اول سال جاری میلادی بنا به برخی از آمار، به صورت میانگین ایران 2.4 میلیون بشکه نفت خام صادر کرده است. از طرف دیگر کاهش صادرات نفت خام ایران به معنای افزایش استفاده از مخازن ذخیره‌سازی است.

طبق برآوردهای منتشر شده، ایران در حال حاضر حدود 15 تا 17 میلیون بشکه نفت و میعانات گازی را در تانکرهای متعلق به شرکت ملی نفتکش ذخیره کرده است. در اوج تحریم‌های دور قبل که از سال 2011 تا 2016 به طول انجامید، ایران حدود 50 میلیون بشکه نفت را در تانکرها و مخازن شناور ذخیره‌سازی کرده بود.