چرا معاملهگران به مقامهای تازه فرصت نمیدهند؟
برای دومین بار سخنان رییس تازه بانک مرکزی واکنش بازار را در پی داشت. حال آنکه، هنوز یک ماه هم از روی کار آمدن عبدالناصر همتی نگذشته و این نشانه بیتابی بازار است. علت این بیتابی چیست؟ آیا تنها مقصر این بیتابی بانک مرکزی و نهادهای دولتی هستند؟
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، بازارهای داخلی یکشنبه، عمدتا تحت تاثیر گفتههای اولین روز همایش بانکداری اسلامی بودند. روز گذشته، رییس تازهوارد بانک مرکزی ایران در سخنرانی خود که افتتاحکننده همایش دوروزه بانکداری بود بر تلاش برای حفظ ذخایر ارزی نهاد تحت کنترل خود تاکید کرد. با آنکه این سخنان او توضیحات بسیار دیگری همراه خود داشت، فعالان بازار در دومین روز هفته نگران کاهش تزریق ارز به بازار شدند تا دوباره عدهای با پیشبینی جهش قیمتها به خرید رو بیاورند و خود زمینهساز رشد تب قیمتها شوند. افزایش تقاضا، بهای دلار را در بازار آزاد به انتهای کانال ١١ هزار تومان نزدیک کرد و دیگر ارزها نیز همسو با شاخص بازار ارز رو به رشدهای قابل توجه گذاشتند. این رشد، بازار طلا را نیز متاثر کرد تا سکه امامی به قیمت ٤ میلیون و ٥٠٠ هزار تومان نزدیک شود. دیگر انواع سکه هم روز یکشنبه، رشد قابل ملاحظهای داشتند.
نشانههای بد
روند بازارهای دوقلوی تهران در اولین روز پس از سخنرانی همتی، نشان میدهد که «بی اعتمادی» و «نااطمینانی» بیشتر از هر عامل دیگری در ترازوی عرضه و تقاضا تاثیرگذار است. این امر از آنجا مشخص است که بازار حتی فرصت کوتاهی به مقام تازه برای اعمال سیاستها نمیدهد و احتمالا هر مقام دیگری نیز در این شرایط با همین وضعیت روبهرو خواهد شد.
همتی شنبه در همایش بانکداری اسلامی گفت: «باور عمیق من این است که اتفاقی که در بازار ارز افتاد، محصول ناترازی سیستم بانکی و رشد وحشتناک نقدینگی و اصرار ما به تداوم نقدینگی است. سیاست ما حفظ ذخایر بانک مرکزی و استفاده از سایر منابع در کشور از جمله منابع حاصل از صادرات غیر نفتی است.» همین اشاره کافی بود تا بازار واکنش تندی نشان دهد. این در حالی است که رییس کل بانک مرکزی با تمرکز بر ناترازی صورتهای مالی بانکها، بر این باور است که بیشتر مشکلات ما در اقتصاد کشور از همین مساله نشات میگیرد.با تمام انتقادهایی که به سیاستهای دولت مطرح است، باید در نظر داشت که رییس بانک مرکزی گرچه از سوی رییسجمهور انتخاب میشود، طبق قانون مستقل است و باید به او زمان داد. برخی معتقدند که شرایط اقتصاد ایران خاص است و هیچ فردی به تنهایی نمیتواند همه مسائل یک حوزه را رفع و رجوع کند. با این همه، حتی با نگاه نهادگرایانه در کوشش برای اصلاح ساختاری نظام اقتصادی، افرادی که این حرکت را مدیریت میکنند، مهم هستند.
شورای متخصصان
به نظر میرسد که بهترین و شاید تنها راه موجود در شرایط کنونی، تشکیل شورایی از متخصصان اقتصاد بهویژه کارشناسان ارشد بازار است که دولت را با بانک مرکزی هماهنگ کند و سیاستهای مقبول و منطقی پیشنهاد دهد. شاید حتی بهتر باشد که این شورا، حق تصمیمگیری داشته باشد. در کنار این، باید در نظر داشت که بانک مرکزی گه گاه با سیاستگذاریهای برخی نهادهای اقتصادی یا غیراقتصادی دیگر نیز به چالش کشیده میشود که در این مورد هم، حمایت کامل از سیاستگذاریهای مستقل بانک مرکزی به عنوان «حرف آخر» اهمیت دارد.
در صورتی که متخصصان، تصمیمگیر باشند و بانک مرکزی مرکز سیاستگذاریهای پولی و بانکی بماند، ممکن است در طول زمان، جو بیاعتمادی و نااطمینانی از بازار دور شود.
واکنش شاخصها
روز یکشنبه باز هم معاملهگران بازارهای ارز و طلا بیتابی خود را نمایان کردند تا با افزایش تقاضا، قیمتها بالاتر رود و با رشد قیمتها، درجه تب بازار بالاتر برود.
روز گذشته انواع سکههای طلا، در روز تعطیلی بازارهای جهانی، تحت تاثیر رشد دلار، جهش کردند. سکه امامی یکشنبه تا بهای ٤ میلیون و ٤٥٠ هزار تومان هم پرش کرد اما در نهایت روی قیمت ٤ میلیون و ٤٥٠ هزار تومان ایستاد. دیگر انواع سکه نیز همگی تا سقفهایی رشد کردند و بعد کمی پایینتر ایستادند.
این روند تحت تاثیر رشد ارزش دلار در بازار آزاد و البته افزایش مستقیم تقاضای سکههای طلا به عنوان یک سرمایه امن بود. با وجود این، قیمت دلار در سامانه نظارت ارز که در کنار بازار ثانویه بخش مهمی از معاملات دلاری کشور را پوشش میدهد، روز یکشنبه پایین آمد. جزییات روند ارزها در «سنا» را در جدول میبینید.