زیرساخت مناسب؛ نیاز اصلی هوشمندسازی شهرها/ ایجاد شهرهوشمند در ایران یک رویا باقی خواهند ماند؟

اقتصاد آنلاین - محمد ممتازپور؛ ژاپن، انگلستان و آمریکا از کشورهای پیشرو در هوشمندسازی شهرهای خود هستند و توانسته اند زیرساخت‌ها و فرهنگ استفاده از خدمات الکترونیک را در جامعه ایجاد کنند.

درکشور ما هم سال‌های زیادی است که از دولت الکترونیک و ایجاد شهرهوشمند حرف‌هایی به گوش می‌رسد که حداقل تا به حال چندان جدی نبوده است و به نظر می‌رسد هنوز راه زیادی برای تحقق این رویا وجود دارد.

در حالی که تنها دو هفته تا پایان سال 96 باقی مانده است، هنوز وعده مسئولان وزارت ارتباطات مبنی بر رونمایی از اپلیکیشن «دولت موبایل» تا پایان سال محقق نشده است. این اپلیکیشن قرار است بسیاری از خدمات دولتی را بر بستر اپلیکیشن ارایه دهد تا مردم بتوانند خدمات غیرحضوری خود را تنها در مدت چند ثانیه از طریق تلفن هوشمند خود دریافت کنند.

البته ارایه اپلیکیشن‌ها و نرم افزارهای رایانه‌ای گام کوچکی در هوشمندسازی شهرها به حساب می‌آید و این پروژه نیازمند زیرساخت‌های بیشتری است. اما شهرهای هوشمند چه ارمغان‌هایی برای شهروندان خواهد داشت؟

امیرحسین شایگان کارشناس فناوری اطلاعات درپاسخ به این سوال به اقتصادآنلاین گفت: هنوز تعریف مشخصی برای شهرهوشمند ارایه نشده است؛ اما به طور کلی می‌توان گفت که شهری که بیشتر خدمات آن از طریق راه‌های ارتباطی انجام شود و دخالت انسان در آن به حداقل برسد، یک شهر هوشمند لقب می‌گیرد.

وی افزود: هنوز هیچ شهری در جهان به هوشمندسازی کامل نرسیده و برای ایجاد یک شهرهوشمند واقعی، هنوز راه درازی باقی مانده است.

این کارشناس استفاده از ربات‌ها در ارایه خدمات به مردم را یکی از مهمترین عوامل ایجاد شهرهای هوشمند می‌داند و ژاپن را موفقترین کشور در ساخت انواع ربات می‌نامد.

شایگان اظهار کرد: چین و کره جنوبی نیز از دیگر کشورهایی هستند که تلاش زیادی برای تولید و عرضه ربات‌ها دارند و بدون شک این دو کشور نیز در چند سال آینده یکی از بهترین شهر‌های هوشمند دنیا را خواهند داشت.

وی در پاسخ به این سوال که کشور ما چقدر با هوشمندسازی شهرها فاصله دارد؟ گفت: اگر بخواهیم واقع بینانه به این سوال پاسخ دهیم، باید بگوییم که متاسفانه کشور ما هنوز در ارایه ابتدایی‌ترین خدمات الکترونیک با مشکل مواجه است و فاصله زیادی با ایجاد شهرهوشمند داریم.

به گفته شایگان بیش از 10 سال است که مسئولان وعده ارایه خدمات الکترونیک یا همان دولت الکترونیک را می‌دهند و تا به امروز اتفاق خاصی در این پروژه حاصل نشده است.

این کارشناس با بیان اینکه در حال حاضر فقط سیستم بانکداری کشور ما تا حدودی خدمات الکترونیک را ارایه می‌دهد اظهار کرد: زیرساخت‌های کشور ما بیش از 40 سال عمر دارند و به همین خاطر است که ما هنوز با ارایه ساده‌ترین خدمات الکترونیکی مشکل داریم.

وی افزود: همه ما بارها با مراجعه به بانک‌ها و نهادهای حکومتی و بخش خصوصی با قطعی‌های مداوم شبکه مواجه بوده‌ایم و چنین مشکلاتی در دنیای امروز کاملا بی‌معنی است.

شایگان درباره دلیل عدم وجود زیرساخت مناسب برای ارایه خدمات الکترونیک با کیفیت گفت: به دلیل قدیمی بودن مسیر‌های مخابراتی، شبکه‌های رایانه‌ای در ایران برای برقراری ارتباط با یک دیگر با مشکلات و موانع زیادی مواجه هستند که حاصل این ماجرا، کندی‌ها و قطعی‌های مکرر بین شبکه‌ای است.

این کارشناس  ادامه داد: البته ما در پیاده سازی و نگهداری شبکه‌های رایانه‌ای نیز با مشکلات زیادی مواجه هستیم و استفاده نکردن از متخصصین و تکنسین‌های عالی رتبه از عوامل مهم این قبیل مشکلات است.

وی اظهار کرد: با توجه به جوان بودن جمعیت کشور به نظر می‌رسد با ارایه خدمات الکترونیک، مردم به سرعت با آن وقف بگیرند و در زمینه فرهنگ سازی برای استفاده از خدمات الکترونیک مشکل چندانی نداشته باشیم.

شایگان با بیان اینکه ارایه خدمات الکترونیک بخش کوچکی از پروژه هوشمندسازی شهرها است گفت: استفاده از هوش مصنوعی در اداره بخش‌های مختلف یک شهر از دیگر نیازهای هوشمندسازی است.

این کارشناس درباره مزیت هوشمند سازی شهرها گفت: برقراری نظم، جلوگیری از فساد، کاهش زیاد اشتباهات انسانی، افزایش سرعت خدمات رسانی و کاهش ترافیک از جمله مزایای هوشمندسازی شهرها است.

وی افزود: بدون شک زندگی در یک شهر تمام خودکار بسیار لذت بخش تر از زندگی در شهرهای امروزی است و شهروندان احساس آرامش بیشتری نسبت به زندگی در یک شهر امروزی دارند.

شایگان در پاسخ به این سوال که آیا شهر‌های هوشمند مشکلاتی از قبیل بیکاری را در جامعه به وجود می‌آورد؟ گفت: اگر هوشمندسازی بدون نظارت صورت پذیرد، بدون شک این اتفاق خواهد افتاد؛ بنابراین در ایجاد یک شهرهوشمند باید همه موضوعات مورد بررسی و تحقیق قرار گیرد و با برنامه به تحول شهرها پرداخت.

این کارشناس اظهار کرد: البته با هوشمند سازی شهرها شاهد ایجاد شغل‌های جدید نیز خواهیم بود و باید به این نکته نیز توجه کرد که انسان‌ها در شهرهای آینده بیشتر نقش نظارتی خواهند داشت.

وی مشکلات امنیتی را  از معایب شهرهای هوشمند عنوان کرد و گفت: در اینگونه شهر‌ها از تعداد زیادی از شبکه‌های رایانه‌ای استفاده می‌شود که هر کدام مانند تارعنکبوت به یکدیگر متصل می‌شوند؛ حالا در این حالت اگر بدافزار ناشناخته‌ای به یکی از شبکه‌ها راه پیدا کند، شبکه‌های دیگر نیز در معرض خطر هستند و بسیاری از خدمات شهری دچار اختلال خواهند شد.