حذف تدریجی بیماران خاص از بازار کار
آمارهای رسمی از افزایش جمعیت بیکاران کشور که بالای 3 میلیون نفر اعلام شده، گویای آن است که در این شرایط بحرانی نمیشود جایی برای بیماران خاص در بازار کار یافت و طبق برخی از گفتهها چنین به نظر میرسد که این دسته با بحرانیتر شدن نرخ بیکاری به تدریج از بازار کار حذف شوند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از کسب و کار، چندین سال است که در رابطه با اشتغالزایی برای بیماران خاص از سوی انجمنهای حامی پیشنهادهایی به بازار کار و مجلس میشود. با این حال هنوز قانونی که به طور مشخص پشتوانه این بیماران برای ورود به بازار کار باشد، نوشته نشده است و دستگاههای دولتی نیز از استخدام این افراد خودداری میکنند؛ ازاینرو مشکلات معیشت و تامین هزینههای درمانی و دارویی یکی از دغدغههای مهم این دسته از بیماران است که البته به قول مسئولان باعث شده بسیاری از این افراد حتی زیر خط فقر قرار بگیرند. براساس بررسیهای موجود ترس کارفرمایان از عدم توانمندی بیماران خاص، نادیده گرفتن توانمندیهای این دسته از سوی جامعه، محدودیتهای جسمی آنها، عدم اعطای مشوقهای بیمهای و حمایتهای دولتی از این افراد برای ورود به بازار کار و مهمتر از همه بحرانی شدن بیکاری برای تمام اقشار جامعه باعث شده موضوع بیکاری برای این بیماران حادتر شود.
5 هزار بیمار تالاسمی جویای کار
تصویب قانونی در جهت «حمایت از بیماران خاص» که اشتغال، کارآفرینی و ازدواج این بیماران را مورد توجه قرار دهد، چند سالی است که به عنوان مطالبه مشترک بیماران خاص و البته انجمنهای حامی این بیماران مطرح است؛ موضوعی که پیگیریهای مرتبط با آن تاکنون به سرانجام نرسیده است. عضو هیاتمدیره انجمن تالاسمی ایران با اشاره به نبود قانونی برای حمایت از بیماران خاص، اظهار میکند: ما چندین سال است به دنبال قانون حمایت از این بیماران هستیم که قرار بود در مجلس تصویب شود، اما هنوز اتفاقی در این زمینه نیفتاده است. در این قانون حمایت از اشتغال، کارآفرینی و ازدواج این بیماران مورد توجه قرار گرفته، اما با وجود پیگیریها و قولهایی که در این زمینه داده شده، تا این لحظه تصویب نشده است. وی ادامه میدهد: اشتغال بیماران خاص مشکلی چندین ساله است؛ بیماران تالاسمی در آزمونهای استخدامی ارگانهای دولتی رتبههای خوبی کسب میکنند، اما زمانی که متوجه بیماری فرد و معاف بودن آنها از سربازی میشوند، از استخدام آنها خودداری میکنند. بیماران تالاسمی در ماه فقط به یک روز مرخصی نیاز دارند، اما مشخص نیست چرا میخواهند فقط نیروهای سالم را استخدام کنند. حدود ۲۰ هزار بیمار مبتلا به تالاسمی در کشور وجود دارد که میانگین سنی آنها بیش از ۲۵ سال است؛ از این جمعیت 5 هزار نفر جویای کار هستند و نیاز به شغل ثابت دارند. محمدرضا مشهدی همچنین اضافه کرد: ما پیشنهاد داده بودیم برای کارفرمایان قانونهای حمایتی و تشویقی مانند تخفیفهایی در سهم بیمه کارفرما در نظر گرفته شود تا آنها برای استخدام این افراد تشویق شوند. بیماران مبتلا به تالاسمی اگر به خوبی درمان شوند هیچ مشکلی ندارند. اگر برخی از آنها در دوره کودکی به خوبی درمان نشده باشند، فقط نمیتوانند کار سنگین انجام دهند. مشهدی از مکاتبه این انجمن با وزارت تعاون ،کار و رفاه اجتماعی و کمیسیون اجتماعی مجلس برای پیگیری موضوع اشتغال بیماران تالاسمی خبر داد و گفت: تاکنون در این زمینه نامهنگاری و مکاتبه انجام دادهایم، اما پاسخ مثبتی نگرفتهایم. اگر مشکل اشتغال بیماران تالاسمی برطرف شود، امید به زندگی در آنها بالا میرود و احساس جدایی از جامعه پیدا نمیکنند. بیماران خاص به دلیل این نوع برخوردها گوشهگیر میشوند و در اجتماع به خوبی حاضر نمیشوند. پیش از این نیز عبدالحسین هوشمند، مدیرعامل انجمن ام.اس درباره مشکل اشتغال بیمارانام.اس گفته بود که «کسانی که شغلی دارند و در همین دوره دچار بیماری ام.اس میشوند، نگران هستند که کارفرما یا دستگاه محل اشتغال آنها از این موضوع اطلاع پیدا کند؛ یعنی بیماری را برای خود تهدید شغلی میدانند. بنابراین سعی میکنند تا جایی که میتوانند آن را آشکار نکنند تا شغلشان را از دست ندهند. اگر بیماری در این افراد قبل از اشتغال ایجاد شده باشد و در مدت اشتغال خود دچار ناتوانی شوند، سازمان تامین اجتماعی آنها را مشمول ازکارافتادگی نمیداند. کارفرماها نیز ترجیح میدهند کسانی را به کار گیرند که شرایط جسمی بهتری داشته باشند تا دغدغهای برای آنها ایجاد نکنند؛ بنابراین شانس اشتغال برای این گروه از بیماران کمتر میشود.»
عرضه مشاغل خاص برای بیماران خاص
آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی در این خصوص با اشاره به اینکه وضعیت اشتغال برای افراد سالم جامعه نیز بحرانی شده است، میگوید: یکی از پارامترهایی که در جذب افراد در یک اداره یا بنگاه اقتصادی نقش ایفا میکند سلامت فرد و در نظر گرفتن توانمندیهای جسمی و ذهنی است که معمولا چنین برداشت میشود که افراد بیمار یا معلول از این توانمندیها برخوردار نیستند. البته بیماران خاص نیز قادر به انجام هر کاری نیستند و مانند شرایط خاصی که دارند باید مشاغل خاصی برای آنها در نظر گرفت. برای مثال برخی از بیماران ام.اس به لحاظ حرکتی مشکلاتی دارند. استخدام این افراد در کسبوکارهایی که با این محدودیتها همخوانی ندارد، ممکن نیست. بنابراین شرایط این بیماران باعث میشود در حالی که عرضه شغل در کشور بسیار کم است برای این بیماران بهشدت کمتر باشد، به طوری که به نظر میرسد بیکاری این بیماران به صورت مطلق هم دربیاید.
دولت در استخدام بیماران خاص پیشقدم شود
وی با تاکید بر ضرورت فرهنگسازی و تغییر نگاه جامعه به بیماران خاص میگوید: دولت به عنوان نخستین نهادی که در فرهنگسازی و فراهم کردن بستر شغلی برای افراد جامعه نقش مهمی دارد، باید این بستر را فراهم کند و در وهله اول تبعیضهای استخدامی در دستگاههای دولتی نسبت به این افراد کاهش پیدا کند. لازم است دولت در استخدام این افراد به ویژه در مراکزی که شرایط آن با این افراد همخوانی دارد، اقدام کند یا حداقل آنکه از نظر مالی و درمانی هزینههای آنها را پوشش بدهد تا اگر برای آنها کاری پیدا نشد حداقل فقیر نباشند و از نظر معیشتی تحت فشار قرار نگیرند. آخرین آمارها از تعداد بیماران خاص نشان میدهد در کشور ما بیش از۱۳۰ هزار بیمار خاص وجود دارد که از این تعداد حدود 18 هزار و 600 نفر بیمار تالاسمی، حدود 6 هزار و 400 بیمار هموفیلی، بیش از 50 هزار بیمار مبتلا به ام.اس و حدود ۲۴ هزار بیمار دیالیزی هستند .