نقض آتشبس و بمباران غزه؛ اسرائیل دوباره جنگ را آغاز میکند؟
شب سهشنبه، حملات هوایی اسرائیل به مناطق مختلف نوار غزه دستکم ۵۰ کشته برجای گذاشت. این را سازمان دفاع مدنی در غزه که در کنترل حماس است میگوید. مقامات اسرائیل مدعی هستند که حملات پاسخی به «نقض آتشبس از سوی حماس» بوده، اما حماس هرگونه اتهام را رد کرده و اسرائیل را متهم به «نقض آشکار توافق» میکند.
به گزارش اقتصادآنلاین، هنوز جوهر توافق آتشبس میان اسرائیل و حماس خشک نشده اما غزه بار دیگر در آتش فرو رفته است.
این دومین بار است که پس از آتشبس، بمبهای جنگندههای اسرائیلی بر غزه فرود میآید و دهها نفر را به کام مرگ و آوارگی میفرستد.
آتش در دل آتشبس
منابع محلی و امدادی در غزه میگویند بمبارانهای شبانه، خانهها، مدارس و ساختمانهای مسکونی در مناطق مختلف غزه از جمله بیتلاحیا، نصیرات، بوریج و خانیونس را هدف قرار داد.
فقط یک محله در غزه، چهار نفر در اثر اصابت موشک به یک خانه جان باختند.
سخنگوی دفاع مدنی غزه به بیبیسی گفت تنها در شهر غزه ۱۴ نفر، از جمله سه زن، در این حملات کشته شدند و احتمال افزایش تلفات وجود دارد، زیرا بسیاری هنوز زیر آوار هستند. در اردوگاه پناهندگان بوریج نیز پنج عضو خانواده ابوشرار در یک حمله جان خود را از دست دادند.
بیمارستانهای محلی میگویند شمار کشتهشدگان «بسیار بیشتر» از ۵۰ نفر است.
ادعای اسرائیل و شروع حمله
وزارت دفاع اسرائیل مدعی است که روز سهشنبه نیروهای حماس به یک تیم مهندسی ارتش در رفح جنوبی حمله کردند و یک سرباز اسرائیلی، کشته شده است. تلآویو این حمله را «عبور از خط قرمز روشن» دانست و وعده داد حماس «بهای سنگینی» خواهد پرداخت.
به گفته منابع نظامی اسرائیل، این درگیری در شرق خط زرد، یعنی منطقهای که طبق توافق در کنترل اسرائیل است، رخ داده است. حماس، اما هرگونه دخالت در این حمله را رد کرده و گفته است که «به آتشبس پایبند است.»
اختلاف بر سر اجساد اسیران
نقطه اصلی اختلاف میان دو طرف، مسئله بازگرداندن پیکر اسیران اسرائیلی است. اسرائیل میگوید حماس روز دوشنبه تابوتی را تحویل داده که بقایای جسدی در آن بوده که قبلاً در سال ۲۰۲۳ توسط اسرائیل شناسایی و بازگردانده شده بود. تلآویو این اقدام را «نقض آشکار توافق» دانست.
ویدئویی که ارتش اسرائیل منتشر کرده نشان میدهد افراد حماس بقایای اجساد را از ساختمانی در شرق غزه بیرون میبرند و سپس در حضور نمایندگان صلیب سرخ نمایشی از «کشف جسد جدید» اجرا میکنند.
کمیته بینالمللی صلیب سرخ بعداً تأیید کرد که «بدون آگاهی از پیش» در صحنه حاضر شده و این نمایش را محکوم کرد.
در واکنش، شاخه نظامی حماس، گردانهای قسام، اعلام کرد بازگرداندن یکی از پیکرها را به تعویق میاندازد و دلیل آن را «نقضهای مکرر اسرائیل» دانست.
تاکنون ۲۰ گروگان زنده در ازای آزادی نزدیک ۲ هزار اسیر فلسطینی آزاد شدهاند. اما بازگرداندن پیکر کشتهشدگان با مشکل مواجه شده.
مقامهای حماس میگویند تخریب گستردهی غزه و کشته شدن بسیاری از افرادی که محل دفن را میدانستند، روند جستوجو را دشوار کرده است. اما اسرائیل اصرار دارد که «حماس از محل همه اجساد آگاه است.»
افراطیها اسرائیل به دنبال جنگ
در اسرائیل، این رویدادها شکافهای سیاسی را تشدید کرده است. وزرای تندرو دولت نتانیاهو، از جمله بزالل اسموتریچ و ایتمار بنگویر، خواستار بازداشت دوباره فلسطینیان آزادشده و «نابودی کامل حماس» شدند. تحلیلگران میگویند نتانیاهو در تلاش است تا با ایجاد درگیریهای محدود، آتشبس را به نفع خود بازتعریف کند.
محمد شهاده، تحلیلگر شورای روابط خارجی اروپا، به الجزیره گفت که «نتانیاهو از آغاز آتشبس در پی یافتن بهانهای برای ازسرگیری جنگ بوده است.»
به باور او، نخستوزیر اسرائیل میکوشد میزان تحمل واشنگتن را بیازماید و ببیند تا چه حد میتواند آتشبس مورد حمایت ترامپ را زیر پا بگذارد.
واکنش آمریکا به نقض آتشبس
دولت آمریکا در واکنش به نقض آتشبس، سعی کرده بحران را کوچک جلوه دهد. دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، مدعی شد: «آنها یک سرباز اسرائیلی را کشتند. بنابراین اسرائیلیها واکنش نشان دادند. باید واکنش نشان دهند.»
جی. دی. ونس، معاون رئیسجمهور آمریکا، هم گفت آتشبس «در حال دوام آوردن» است، هرچند ممکن است «درگیریهای کوچکی» رخ دهد.
دو مقام آمریکایی نیز به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفتهاند اسرائیل پیش از انجام حملات، واشنگتن را در جریان گذاشته بود.
این اظهارات نشان میدهد که کاخ سفید همچنان تلاش میکند تا حتی به قیمت چشمپوشی از حملات تازه اوضاع را تحت کنترل داشته باشد.
صلحی شکننده
دفتر رسانهای دولت غزه اعلام کرده است که از زمان اجرای آتشبس در ۱۸ مهر (۱۰ اکتبر) تا کنون، بیش از ۹۴ فلسطینی در حملات جدید اسرائیل کشته شدهاند. بسیاری از بیمارستانها در شمال غزه همچنان با کمبود شدید دارو، سوخت و تجهیزات مواجهاند.
با وجود بیانیههای مکرر دربارهی پایبندی به آتشبس، واقعیت در زمین چیز دیگری است.
فرانچسکا آلبانیز، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور فلسطین، در گفتوگو با اسکاینیوز گفت:
«این دیگر صرفاً بحث آتشبس نیست، بلکه توقف نسلکشی است. اسرائیل حقی برای حضور در غزه ندارد. اگر اسرائیل میگوید یک سربازش در غزه هدف قرار گرفته، باید پرسید: آن سرباز در غزه چه میکرد؟»
همه شواهد نشان میدهد که آنچه در غزه جریان دارد، نه پایان جنگ که تعلیق موقت آن در سایه بیاعتمادی کامل است. در حالیکه واشنگتن مدعی تداوم صلح است، تلآویو از «پاسخ ضروری» سخن میگوید و مردم غزه بار دیگر بهای واقعی را میپردازند.






