پروژه مخفی هواوی برای شکست تحریم‌های آمریکا

به گزارش اقتصادآنلاین، بر اساس تصاویر ماهواره‌ای و اطلاعات فعالان صنعت تراشه، شرکت هواوی در شهر شنژن به‌طور بی‌سروصدا در حال ساخت مجموعه‌ای از تأسیسات پیشرفته تولید نیمه‌رسانا است. این پروژه، که از حمایت مالی دولت محلی و چند استارت‌آپ نزدیک به هواوی برخوردار است، نه‌تنها پاسخی به تحریم‌های آمریکا محسوب می‌شود بلکه می‌تواند موازنه قدرت در صنعت جهانی تراشه را برهم بزند.

گام به گام برای تصاحب زنجیره تأمین

سه مجموعه تولیدی با طراحی مشابه در منطقه گوانلان شهر شنژن در حال احداث هستند. یکی از آن‌ها مستقیماً تحت مالکیت هواوی قرار دارد و قرار است به تولید تراشه‌های ۷ نانومتری برای گوشی‌های هوشمند و پردازنده‌های هوش مصنوعی اختصاص یابد. هدف نهایی این سایت‌ها، ایجاد یک زنجیره تأمین بومی از طراحی تا ساخت تراشه است؛ اقدامی که اگر موفق شود، قدرت چین در حوزه فناوری را چند برابر خواهد کرد.

دیلن پاتل، تحلیل‌گر مؤسسه SemiAnalysis می‌گوید: «تا به حال شرکتی را ندیده‌ایم که به‌تنهایی تلاش کند تمام اجزای زنجیره هوش مصنوعی را بومی‌سازی کند. کاری که هواوی می‌کند، بی‌سابقه است.»

پیوندهای نامرئی اما پرنفوذ

هرچند هواوی رسماً هرگونه ارتباط مالکیتی یا مدیریتی با شرکت‌های SiCarrier و SwaySure را رد کرده است، اما منابع فایننشال تایمز می‌گویند که مدیران و مهندسان این استارت‌آپ‌ها از هواوی آمده‌اند و سرمایه‌گذاری‌های آن‌ها نیز با چراغ سبز این غول فناوری انجام شده است. این نزدیکی باعث شده تا صندوق‌های دولتی نیز با اطمینان بیشتری به تأمین مالی پروژه‌ها بپردازند.

این همکاری‌ها چنان نزدیک و غیررسمی‌اند که حتی شرکت‌های رقیب نیز مجبور به مشارکت شده‌اند. SMIC و SMEE، دو بازیگر اصلی صنعت تراشه چین، که تحت فشار تحریم‌های غرب قرار دارند، عملاً به تأمین‌کننده و مشاور فنی پروژه‌های هواوی بدل شده‌اند. حتی پس از جذب مهندسان SMEE توسط هواوی، این شرکت به پشتیبانی فنی از هواوی ادامه داده است.

دولت پشت صحنه است

دولت شهر شنژن یکی از حامیان اصلی این پروژه است. تأسیسات جدید در نزدیکی شرکت‌هایی چون PXW و PST ساخته می‌شوند؛ شرکت‌هایی که به ارتباط با هواوی متهم‌اند و در لیست سیاه آمریکا قرار دارند. ساخت این پایگاه‌ها با معماری و زیرساخت‌های مشابه، گواه یک برنامه‌ریزی متمرکز و دقیق است. به گفته منابع محلی، حتی پل‌های مخصوص حمل ویفر نیز میان این تأسیسات طراحی شده‌اند.

هواوی علاوه بر شنژن، در شهرهای دیگری مانند شانگهای، نینگبو و چینگدائو نیز مشغول ساخت تأسیسات تراشه است. به‌نظر می‌رسد این شرکت به‌دنبال پخش‌ کردن زنجیره تولید خود در نقاط مختلف برای کاهش ریسک تحریم یا حمله هدفمند است.

بازی پیچیده نیمه‌رسانا، از پنهان‌کاری تا جنگ سیاسی

آمریکا به این تحرکات واکنش نشان داده است. در دسامبر گذشته، واشنگتن شرکت‌های SiCarrier و SwaySure را به اتهام همکاری با برنامه‌های نظامی چین در لیست سیاه قرار داد و هرگونه فروش فناوری آمریکایی به آن‌ها را ممنوع کرد. با این‌حال، به‌نظر نمی‌رسد این محدودیت‌ها جلوی پیشروی هواوی را گرفته باشد.

هواوی در پاسخ به فایننشال تایمز تنها گفته است: «نسبت‌دادن همه پروژه‌های نیمه‌رسانا در شنژن به هواوی از لحاظ مستند نادرست است.» اما منابع میدانی و تصاویر ماهواره‌ای، تصویری متفاوت نشان می‌دهند: سه سایت با طراحی یکسان، کارکنان مشترک، و منابع مالی دولتی در اختیار شرکتی که از سال ۲۰۱۹ در لیست تحریم‌های آمریکا قرار دارد.

آیا هواوی از دل تحریم‌ها قهرمان بیرون می‌آید؟

شاید بزرگ‌ترین طنز این ماجرا آن باشد که تحریم‌ها نه‌تنها هواوی را زمین‌گیر نکرده‌اند، بلکه باعث اتحاد بی‌سابقه‌ای میان بخش خصوصی و دولتی چین شده‌اند. تلاش برای بومی‌سازی کامل، از طراحی تا ساخت، حالا به اولویت ملی تبدیل شده است.

تراشه‌های Ascend که قرار است در این سایت‌ها تولید شوند، برای چین از اهمیت راهبردی برخوردارند. از یک سو، آمریکا حتی فروش نسخه ضعیف‌شده تراشه‌های انویدیا را به چین ممنوع کرده و از سوی دیگر، احتمال هرگونه همکاری مجدد TSMC با هواوی را با اعمال فشار از بین برده است.

در چنین شرایطی، چین تنها یک راه دارد: ایستادن روی پای خودش.

پروژه‌ای که می‌تواند ژئوپلیتیک را تغییر دهد

اگر هواوی در این مسیر موفق شود، صنعت نیمه‌رسانای جهان با شوکی بزرگ مواجه خواهد شد. همانطور که تسلط غرب بر نفت در قرن بیستم، ساختار قدرت جهانی را شکل داد، تسلط بر تراشه در قرن بیست‌ویکم می‌تواند ژئوپلیتیک را بازتعریف کند. چین می‌خواهد این بار بازیگر اصلی باشد و هواوی، بازوی اجرایی این جاه‌طلبی است.

تحلیلگران می‌گویند اگر این زنجیره بومی تا ۲۰۲۶ به بهره‌برداری کامل برسد، دیگر نه‌تنها تحریم‌ها کارایی خود را از دست می‌دهند، بلکه چین وارد رقابتی برابر با آمریکا و متحدانش در تولید تراشه خواهد شد. آن‌چه امروز در شنژن در سکوت خبری رخ می‌دهد، شاید فردا معادله قدرت در سیلیکون دنیا را تغییر دهد.